نویسندگان

• سید محمود حسینی ¹
• محمدرضا اختصاصی ²
• علیرضا شهریاری ³
• حامد شفیعی ⁴

¹ 2 کارشناس‌ارشد بیابان‌زدایی و عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان، ایران

² دانشیار دانشکده منابع طبیعی و کویرشتاسی دانشگاه یزد، ایران

³ دانشیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه زابل، ایران

⁴ دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد بیابان‌زدایی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه زابل، ایران

چکیده

دشت سیستان به‌طور عمده زیر تاثیر پدیده بیابان‌زایی ناشی از فرسایش بادی است به گونه‌ای که اغلب راه‌های ارتباطی و فعالیت‌های اقتصادی ـ اجتماعی مردم منطقه را با مشکل جدی روبرو کرده است. هدف از این بررسی تعیین وضعیت کنونی و ذاتی بیابان‌زایی در منطقه نیاتک سیستان با تاکید بر معیار فرسایش بادی می باشد. از آنجا که در روشMICD، معیار فرسایش بادی با شاخص‌های مناسبتری تعریف شده است این روش گزینش شد. بر پایه این روش در آغاز نقشه واحدهای کاری یا رخساره‌های همگن بیابانی در منطقه به عنوان نقشه پایه برای امتیازدهی شاخصهای مورد نظر تهیه شد. سپس در هر کدام از واحدهای همگن بیابانی برای دو وضعیت کنونی و آینده بیابان‌زایی، امتیاز شاخصهای تعریف شده تکمیل شد و در نهایت با جمع امتیازات مربوط به هر شاخص و بر پایه جداول مبنا، شدت بیابان‌زایی تعیین و آنگاه نقشههای مربوط به وضعیت کنونی و ذاتی یا بالقوه بیابان‌زایی در هر یک از کاربریها ترسیم شد. نتایج نشان داد که دراغلب نقاط شدت بیابان‌زایی بالقوه یا ذاتی در سه کلاس متوسط، زیاد و خیلی زیاد یا شدید قرار دارد در حالی‌که وضعیت بالفعل بیابان‌زایی در سه کلاس کم، متوسط و زیاد قرار دارد. این تغییرات به خاطر اثرگذاری‌های مثبتی است که به دنبال فعالیت‌های کنترل فرسایش بادی در منطقه انجام شده است.

کلیدواژه‌ها

• بیابان‌زایی
• روشMICD.
• سیستان
• فرسایش بادی
• قابلیت بالقوه
• قابلیت کنونی
• واحدکاری

عنوان مقاله [English]

Study of Current and Potential Desertification Status With Emphasis on Wind Erosion Criterion using MICD Method (Case Study: Niatak Region of Sistan)

نویسندگان [English]

• s.m Hoseini ¹
• M.R Ekhtesasi ²
• A.R Shahriyari ³
• H Shafiei ⁴

چکیده [English]

Sistan plain is affected by desertification and this phenomenon has serious impacts on roads and socio- economic activities of local people of this region. The main purpose of this study is estimating the current and potential desertification intensity of Niatak region of Sistan based on MICD method. That, through it the working units of this region were prepared as the base map for evaluating to consider the factors and indices by geomorphology method. Also, in order to prepare the desertification intensity condition for both current and potential situations of this region, the desertification intensity of various applications was determined and relative plans to current and potential desertification of each land use were prepared after evaluating wind erosion indices and accumulating their scores for each working unit based on reference tables. The results showed that in this region the desertification potential consists of medium (III), intensive (IV) and very intensive (V) classes, while current desertification condition includes low (II), medium (III) and intensive (IV) classes of desertification intensity, respectively. These variations were resulted by wind erosion control activities over recent years.

کلیدواژه‌ها [English]

• current condition
• Desertification
• MICD method
• Potential status
• Sistan
• Wind Erosion
• Working units