امکان‌ارزیابی ویژگی‌های ساختاری لکه‌های اکولوژیک اکوسیستم‌های مرتعی بررسی موردی: مراتع قره قیر و مراوه تپه (استان گلستان)

نویسندگان

1 دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

2 دانشجوی دکتری علوم مرتع، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

3 کارشناس ارشد موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، ایران

چکیده

هر اکوسیستم مرتعی از لکه‌های اکولوژیک گوناگونی تشکیل شده‌است که میزان عملکرد هر یک از آنها با یکدیگر تفاوت می‌کند. ویژگی های ساختاری و عملکردیِ لکه‌های حاصلخیزِ مرتعی در اثر فعالیت‌های مدیریتی تغییر کرده و از این ویژگی ها می‌توان برای تفسیر نقش مدیریت استفاده کرد. در این تحقیق ویژگی‌های ساختاری و عملکردی لکه‌های اکولوژیکِ دو اکوسیستم مرتعیِ مراوه‌تپه و قره‌قیر در استان گلستان مورد ارزیابی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای ارزیابی این ویژگی‌ها، از مجموعه‌ای از شاخص‌های قابل اندازه‌گیری و ساده روش تجزیه و تحلیلِ توانمندی اکوسیستم استفاده شد. لذا در هر یک از دامنه‌های غربی و شرقی مراتع مراوه تپه و قره قیر 5 ویژگی ساختاری شامل: شمار لکه‌ها، سطح کل لکه‌ها، شاخص سطح لکه‌ها، شاخص سازمان‌یافتگی چشم‌انداز و میانگین فاصله بین لکه‌ها (طول میان لکه‌ها) اندازه‌گیری شد. برپایه نتایج اماری، ویژگی ساختاری لکه‌های اکولوژیک در دو منطقة دامنه غربی و شرقی مراوه‌تپه و قره‌قیر دارای تفاوت معنی‌داری(P<0.05) است. شاخص سازمان یافتگی در دامنه‌های غربی دو مرتع که دارای پوشش گیاهی متراکم تری هستند، بیشتر از دامنه‌های شرقی می باشند. با توجه به‌اینکه شاخص سازمان‌یافتگی لکه‌ها نشان دهندة میزان توانمندی و قابلیت چشم‌انداز است، علت بالابودن این شاخص در دامنه‌های غربی را می‌توان در سطح و شمار زیاد قطعه های بوته‌ یی ها در منطقه مراوه‌تپه و گلسنگ+ خزه در منطقه قره‌قیر دانست. لذا، می‌توان بهترین معرف اکولوژیکیِ چشم‌اندازهای غربی مراتع قره‌قیر را ریخت رویشی گلسنگ + خزه و بهترین معرف اکولوژیکی در چشم‌اندازهای غربی مراتع تپه‌ماهوری مراوه تپه استان گلستان را ریخت رویشی بوته‌ای دانست.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار