نویسندگان

• حمزه نور ¹
• سیدخلاق میرنیا ²
• ملیحه سادات ظریف‌معظم ³

¹ دانشجوی دکتری آبخیزداری، دانشگاه ترتیب مدرس، ایران

² دانشیار دانشگاه تربیت مدرس، ایران

³ کارشناس‌ارشد آبخیزداری، دانشگاه تربیت مدرس، ایران

چکیده

گروهی از آلاینده‌ها متصل به ذرات خاک می‌باشند، در این حالت انتقال و سرنوشت این مواد در محیط زیست توسط فرآیند فرسایش خاک تعیین می‌گردد. مغذی شدن، کاهش اکسیژن و بالا رفتن غلظت عناصر غذایی (فسفر و نیتروژن) مخازن، کانال‌ها و سایر منابع آب از مهمترین عواقب آلودگی آب‌ها می‌باشند. فسفر از یک سو جزء عناصر حیاتی در رشد و نمو جانداران بوده و از سوی دیگر از عوامل مهم در آلودگی منابع آب و مغذی شدن آنها به‌شمار می‌آید. وارد شدن مقدار زیادی فسفر به رودخانه طی بارندگی بر کیفیت منابع آب پایین دست اثر سویی دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی هدررفت فسفر و برآورد غلظت لحظه‌ای این عنصر به‌وسیله داده‌های دبی و غلظت رسوب در حوزه آبخیز کجور واقع در استان مازندران انجام شده است. حداقل و حداکثر غلظت فسفر در این پژوهش به‌ترتیب 26/0 و 64/1860 گرم در لیتر اندازه گیری شد. نتایج همچنین نشان داد که برآورد مقدار غلظت فسفر به‌وسیله مقدار دبی امکان‌پذیر نبود در حالی که با داشتن غلظت رسوب معلق می‌توان با ضریب همبستگی و خطای تخمین به ترتیب 94 و 23 درصد مقدار فسفر همراه رسوبات را به‌دست آورد. نتایج پژوهش حاضر به‌روشنی گواهی بر توانایی مناسب روابط به دست آمده در برآورد غلظت فسفر در حوزه آبخیز مذکور و سایر مناطق با شرایط مشابه به‌منظور ارتقاء برنامه‌ریزی‌های حفاظت آب و خاک می‌باشد

کلیدواژه‌ها

• حوضه کجور
• غلظت فسفر
• فرسایش خاک
• مدل رگرسیونی
• هدررفت مواد غذایی

عنوان مقاله [English]

Ability of Flow Discharge and Suspended Sediment Concentration for Prediction of Phosphorus Concentration (Case Study: Kojour Watershed)

نویسندگان [English]

• Hamzeh Nour ¹
• Seyyed Khallagh Mirnia ²
• Maliheh Sadat Zarif Moazzam ³

چکیده [English]

Some contaminants associate with soil particles and, thus, their transport and fate in the environment is determined by the soil erosion processes. Eutrophication, low oxygen levels and high nutrient (nitrogen and phosphorus) concentrations in reservoirs, canals and other water courses, is a common water pollution feature. Phosphorus (P) is one of the major plant nutrients and also the major nutrients controlling eutrophication of surface water. P load pulsed by heavy rainfall may damage the ecological quality of downstream. The present study was conducted in Kojour Watershed located in Mazandaran province.The results showed that P loss varied from 0.26 gr lit-1 to 1860.64 gr lit-1. It also proved that P concentration could not estimated by flow discharge, while sediment concentration can estimate loss of P with determination coefficient and estimation error of 94% and 23%, respectively. The results could facilitate the application of given methods obtained in the present study to other ungauged watersheds with similar conditions and leading to the suitable soil and water management and planning.

کلیدواژه‌ها [English]

• Kojour Watershed
• nutrient loss
• P concentration
• Regression model
• Soil erosion