نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مریم آذرخشی ¹
• جلیل فرزادمهر ¹
• مهدی اصلاح ²
• حسین صحابی ³

¹ استادیار مجتمع آموزش عالی تربت حیدریه، دانشکدة کشاورزی و منابع طبیعی

² دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری دانشگاه مازندران

³ مربی مجتمع آموزش عالی تربت حیدریه، دانشکدة کشاورزی و منابع طبیعی

چکیده

تغییر اقلیم عبارت است از تغییرات رفتار اقلیمی یک منطقه در مقایسه با رفتاری که در طول یک دورة زمانی بلندمدت منطقه از اطلاعات ثبت و مشاهده‌شده مورد انتظار است. در مناطق مختلف دنیا، مطالعات زیادی دربارة تغییر اقلیم انجام شده که نتایج آن‌ها نشان‌دهندة تغییر عوامل اقلیمی، به‌ویژه بارش و دما، است. در این مطالعه، روند تغییرات فصلی و سالانة بارش و دما در سطح کشور در 24 ایستگاه سینوپتیک با آمار پنجاه‌ساله (1956 ـ 2005) انجام شد. از روش من کندال و رگرسیون خطی برای نشان‌دادن روند تغییرات در پارامترهای اقلیمیِ مورد مطالعه استفاده شد. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد ترکیبی از روندهای افزایشی و کاهشی در داده‌های بارش سالانة مناطق مختلف کشور دیده می‌شود. روند تغییرات بارش سالانه در دامنة شمالی البرز و دامنه‌های غربی زاگرس منفی است، در بخش‌های مرکزی ایران مثبت، در مناطق شرقی و جنوب شرقی منفی، و در بخش‌های جنوبی کشور مثبت. روند تغییرات دما در بیشتر ایستگا‌‌ه‌های مورد مطالعه مشاهده می‌شود که در بیشتر آن‌ها این روند مثبت است. بیشترین تغییرات در دمای متوسط تابستان مشاهده شد و کمترین تغییرات دما در فصل زمستان. ایستگا‌‌ه‌های اهواز و خرم‌آباد در فصول سال به سمت سردترشدن پیش می‌روند. ایستگاه ارومیه در فصول پاییز و تابستان روند منفی دارد و ایستگا‌‌ه‌های شهرکرد و بندرعباس در فصول تابستان و زمستان به سمت سردترشدن پیش می‌روند.

کلیدواژه‌ها

• تغییر اقلیم
• روند
• روش من کندال
• روش رگرسیون خطی
• ایران

عنوان مقاله [English]

An Investigation on Trends of Annual and Seasonal Rainfall and Temperature in Different Climatologically Regions of Iran

نویسندگان [English]

• Maryam Azarakhshi ¹
• Jalil Farzadmehr ¹
• Mahdi Eslah ²
• Hossein Sahabi ³

¹ Assistant professor, Torbat e Heydariye High Education Complex

² M.Sc. Student of Watershed Management, University of Mazandaran

³ Teaching assistant, Torbat e Heydariye High Education Complex

چکیده [English]

Climate change is defined as long term and irreversible changes in the climatic behavior
of a region. Many studies have been conducted in different regions of the world on climate
change. The results of these studies show considerable changes in climatic factors especially
in precipitation and temperature. In this research, the trend of changes in annual and seasonal
rainfall and temperature in 24 synoptic stations over a 50-year data period (1956-2005) was
investigated in Iran. The Mann- Kendall test and linear regression technique were used to analyze
the trend of changes in climatic factors. The results showed both increasing and decreasing
trends in annual rainfall at various regions of Iran. Annual rainfall in northern slopes of Alborz
and western slopes of the Zagros Mountain as well as in eastern and southeast parts of Iran had
a decreasing trend while in the central of Iran the trend of changes was increasing. In southern
region of Iran the rainfall had an increasing trend. The results also showed that temperature in
most of the studied stations over the considered period was increasing. The highest and lowest
changes in temperature were seen in the mean temperature of summer and winter, respectively.
Ahwaz and Khorramabad stations had a decreasing trend and over all seasons would go toward
more cooling. The temperature trend in Oromiye was decreasing in autumn and summer while
Shahrekord and Bandar abbas had the same trend in summer and winter.

کلیدواژه‌ها [English]

• climate change
• Iran
• linear regression
• Mann-Kendall Test
• trend