نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، دکترای جنگلداری

2 دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، کارشناسی ارشد جنگلداری

چکیده

ارزیابی و مدیریت آثار محیط‏زیستی فعالیت‏های بهره‏برداری جنگل یکی از عوامل اساسی است که اهمیت آن نیز روز به روز در حال افزایش است. این مطالعه، به منظور ارزیابی سیستمِ زمینیِ چوب‌کشی با اسکیدرهای چرخ ‏لاستیکی در منطقه‌ای هشت‌هکتاری در پارسل 309 بخش گرازبن، جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود، انجام شد. اهداف این تحقیق عبارت‌اند از اندازه‏گیری به‌هم‏خوردگی خاک، بررسی معنی‏داری اثر شدت ترافیک ماشین و محل نمونه بر وزن مخصوص ظاهری خاک و مقاومت به نفوذ در عمق‏های مختلف خاک، و اثر متقابل به‌هم‏خوردگی ظاهری خاک و مقاومت به نفوذ در شدت ترافیک مختلف. یک شبکة منظم تصادفی مربعی‌ پیاده شد و در مراکز این شبکهْ به‌هم‌خوردگی ظاهری خاک قبل و بعد از عملیات به صورت چشمی برآورد شد. نمونه‌های وزن مخصوص ظاهری و مقاومت به نفوذ خاک با استفاده از دو روش نمونه‏گیری ـ سیلندر‌های فولادی نمونه‌گیری و پنترومتر دستی ـ اندازه‏گیری شد. وزن مخصوص ظاهری خاک و مقدار مقاومت به نفوذ در سه عمق 10-0، 20-10، و 30-20 سانتی‌متری از سطح خاک اندازه‏گیری شد. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از اندازه‏گیری وزن مخصوص ظاهری، درصد افزایش وزن مخصوص از حد مضر درنظرگرفته‌شده بیشتر است. اندازه‏گیری سطح به‌هم‌خوردگی خاک توده، بعد از عملیات بهره‏برداری، نشان داد مقدار به‌هم‌خوردگی از حد مجاز سطح مضر (زیان‏آور) بیشتر نشده است. نتایجْ حاکی از آن است که عملیات چوب‌کشی با اسکیدر تغییراتِ درخور توجهی بر آستانة مضر بیولوژیکی مقاومت به نفوذ خاک در مرکز مسیر چوب‌کشی و محل رد چرخ به وجود نمی‌آورد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effects of forest harvesting operations on physical properties and soil penetration resistance (Case study: Kheyrud forest)

نویسندگان [English]

  • Meghdad Jourgholami 1
  • Vahid Rizvandi 2
  • Baris Majnounian Garagiz 1

1 Assistant Prof., Faculty of Natural Resources, Tehran University

2 Ph.D. student of forestry, Faculty of Natural Resources, Tehran University

چکیده [English]

Assessment and management of the environmental impacts of forest harvesting operations have become increasingly critical factors in practicing commercial forestry. This study investigated soil disturbance from a forest logging system operation on an 8-hectare mixed broadleaved stand in compartment no. 309 in Gorazbon district in Kheyrud educational and research forest. The objective of this study was to assess soil disturbance from ground-based skidding system operation contribute to statistically significant changes in bulk density and penetration resistance at various depths below the soil surface and changes in bulk density and penetration resistance related to different traffic intensities. A systematic predetermined grid that was laid out prior to harvesting to measure soil disturbance, and pre-and post soil disturbance were recorded by a visual assessment. Soil compaction and penetration resistance were measured by using a double sampling method consisting of a hammer driven hand corer and a hand-held soil penetrometer. Bulk density and soil strength measurements were taken at three depths: 10, 20 and 30 cm. Detrimental compaction was recorded for the soil bulk density results. Detrimental compaction was recorded for the soil penetrometer after medium and intense machine passes. Post-harvest detrimental soil disturbance wasn’t exceeded the USFS maximum allowable area that can be detrimentally impacted. Soil resistance results demonstrated no detrimental compaction in area to the skid trail center and wheel ruts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • penetration resistance
  • Skidding operation
  • Soil compaction
  • Bulk density