1استاد گروه آبخیزداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
2دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه تهران
3استاد دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه تهران
4استادیار دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه تهران
چکیده
جهت مدیریت منابع طبیعی و محیط زیست و برنامه‌ریزی برای کاربری سرزمین، تهیة نقشه‌‌‌های کاربری سرزمین و، همچنین، شناخت توان و استعداد سرزمین ضروری است. از طرفی، شناخت نیرو‌‌های محرک انسانی نیز در تغییرات کاربری سرزمین لازم است. پژوهشِ حاضر در دو روستای سیدمحله و دراسرا، از توابع شهرستان تنکابن، انجام گرفت. نخست نقشه‌‌‌های کاربری سرزمین مربوط به سال‌‌‌‌های 1366 و 1387، به‌ترتیب، با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای TM و IRS تهیه شد. سپس، با استفاده از روش پیمایشی، نیرو‌‌های محرک انسانی مؤثر بر تغییرات کاربری زمین در روستای سیدمحله و دراسرا بررسی گردید. بر اساس نتایج این پژوهش، می‌توان بیان نمود که در روستای سیدمحله و دراسرا درصد زیادی از جنگل‌ها تخریب شده و جای خود را به زمینهای مسکونی و کشاورزی داده است. مهم‌ترین عامل تغییر کاربری در روستای سیدمحله و دراسرا مشکلات اقتصادی مردم (درآمد کم و نداشتن پشتوانة مالی) و بهصرفهنبودن فعالیت‌‌‌های کشاورزی است. رکود بازار ملک و قیمت زمین، در چند سال اخیر، مهم‌ترین نیروی بازدارندة تغییرات کاربری سرزمین است که می‌توان با تدوین قانونی کارآمد در خصوص کاربری زمین و با حمایت (حمایتِ دولت) از کشاورزان و باغداران از تغییرات شدید کاربری اراضی در منطقه جلوگیری کرد. توریستی‌بودن منطقه، افزایش قیمت زمین، و بیکاری نیز جزو عوامل مهمی است که سبب تشدید تغییرات کاربری سرزمین، تخریب جنگل‌ها، و تبدیل آن‌ها به زمینهای کشاورزی شده است.
ابتدای صفحه