نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد رشتة مرتع‌داری دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس

2 استادیار گروه مرتع‌داری دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

این مطالعه با هدف بررسی تأثیر تاج‌پوشش درخت کنار (Ziziphus spina-christi) در ویژگی‌های بانک بذر (تراکم و تشابه بانک بذر خاک با پوشش روزمینی) در دو منطقه با خاک متفاوت (شور و قلیا، قلیایی) انجام شد. در این مطالعه تعداد 20 پلات در زیر درخت کنار و 20 پلات در فضای باز اطرافِ هر منطقه مستقر گردید. نمونه‏برداری خاک از دو عمق 5-0 و 10-5 سانتی‏متری در هر پلات صورت گرفت. مقایسة تراکم بانک بذر و تشابه آن با پوشش گیاهی روزمینی هر یک از اعماق خاک زیر تاج‌پوشش درخت کنار با فضای باز اطراف آن در هر منطقه با استفاده از آزمون تی استیودنت با نمونه‏های وابسته انجام شد. برای مقایسة خصوصیات بانک بذر بین دو منطقه (شور و قلیا، قلیایی) از آزمون تی استیودنت با نمونه‏های مستقل استفاده شد. نتایج نشان داد که در هر دو منطقه تراکم بانک بذر عمق 5-0 سانتی‌متری به طور معنی‏داری بیشتر از عمق 10-5 سانتی‏متری بود. همچنین، تراکم بانک بذر خاک هر دو عمق منطقة شور و قلیا بیشتر از منطقة قلیایی بود. تشابه بانک بذر خاک با پوشش روزمینی فقط در عمق 5-0 سانتی‌متری زیر تاج‌پوشش بین دو منطقه اختلاف معنی‌داری داشت. همچنین، تراکم بذور زیر تاج‌پوشش در دو منطقه بیشتر از فضای باز اطراف آن بود. تاج‌پوشش گیاهان چوبی در هر دو منطقه نقش بارزی در حفظ بانک بذر خاک ایفا کرد. حفظ تک‌درختان در مناطق خشک، به عنوان عاملی مؤثر در حفظ بانک بذر، ضروری است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study on the effect of soil chemical characteristics and crown canopy of Ziziphus spina-christi L. on soil seed bank characteristics

نویسندگان [English]

  • Moharram Ashrafzadeh 1
  • Reza Erfanzadeh 2

1 MSc. Student, Rangeland Management Department, Faculty of Natural Resources, Tarbiat Modares University

2 Assistant Professor, Rangeland Management Department, Faculty of Natural Resources, Tarbiat Modares University

چکیده [English]

This study was carried out to investigate the effect of crown canopy of Ziziphus spina-christi on seed bank characteristics (density and similarity with above ground flora) in two sites with saline-alkaline and alkaline soils. In each soil, forty plots were established, half in and half outside of Z. spina-christi cover. In each plot, soil sampling was done from 0-5 and 5-10 cm depths. Paired and un-paired t-test were used to compare soil seed bank characteristics between the depths, between two different soils and between in- and outside the tree canopy. The results showed that the density of seed bank in 0-5 cm depths was significantly higher than 5-10 cm depths in both soils. The density of seed in both depths was significantly higher in saline-alkaline than alkaline soils. The similarity coefficient between soil seed bank and above-ground was significantly different between under tree canopy of two soils in 0-5 cm. Soil seed density was highest under crown cover in both soils. The crown canopy of trees in dry rangelands can play an important role in reservation of soil seed bank. Therefore, the conservation of individual trees in these areas should be concerned of the managers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ziziphus spina-christi
  • Soil seed bank
  • Seed band density
  • Similarity coefficient
  • Arid land
  • Crown canopy