زهتابیان, غلامرضا, خسروی, حسن, آذره, علی. (1393). تأثیر فعالیتهای کشاورزی بر تخریب اراضی در شهرستان خاتم. مرتع و آبخیزداری, 67(1), 61-72. doi: 10.22059/jrwm.2014.50828
غلامرضا زهتابیان; حسن خسروی; علی آذره. "تأثیر فعالیتهای کشاورزی بر تخریب اراضی در شهرستان خاتم". مرتع و آبخیزداری, 67, 1, 1393, 61-72. doi: 10.22059/jrwm.2014.50828
زهتابیان, غلامرضا, خسروی, حسن, آذره, علی. (1393). 'تأثیر فعالیتهای کشاورزی بر تخریب اراضی در شهرستان خاتم', مرتع و آبخیزداری, 67(1), pp. 61-72. doi: 10.22059/jrwm.2014.50828
زهتابیان, غلامرضا, خسروی, حسن, آذره, علی. تأثیر فعالیتهای کشاورزی بر تخریب اراضی در شهرستان خاتم. مرتع و آبخیزداری, 1393; 67(1): 61-72. doi: 10.22059/jrwm.2014.50828
تأثیر فعالیتهای کشاورزی بر تخریب اراضی در شهرستان خاتم
3دانشجوی دکتری بیابانزدایی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
چکیده
نیاز به افزایش سطح اراضی کشاورزی، به منظور بهبود و تأمین منابع غذایی، در دو قرن اخیر باعث تغییرات گسترده در نوع کاربری اراضی و مدیریت غیراصولی این اراضی شده است. ادامۀ این روند به تخریب زمین و بیابانزایی منجر میشود و اصلاح چنین خاکهایی بسیار پُرهزینه است. بنابراین، پیشگیری از تخریب اراضی مطلوبتر است و این کار به تحقیقاتی بر روی اراضی کشاورزی و نحوۀ بهرهبرداری از آن نیاز دارد. با این هدف، شهرستان خاتم منطقۀ مورد مطالعه انتخاب شد و نقشههای مختلف منطقهـ شامل نقشۀ خاک، طبقات ارتفاعی، و کاربری اراضیـ تهیه گردید. چهار کاربری غالب منطقهـ شامل اراضی آبی تککشتی، اراضی آبی چندکشتی، اراضی باغی، و اراضی مرتعی (تیمار شاهد)ـ تیمارهای مورد مطالعه انتخاب شدند. نمونهبرداری از خاک انجام شد و فاکتورهای خاک در دو گروه بررسی شد: 1. فاکتورهای اصلاحی شامل ازت، فسفر، پتاسیم، مادۀ آلی، کربنات کلسیم، و منیزیم؛ 2. فاکتورهای تخریبی شامل بیکربنات، کلر، سدیم، اسیدیته، شوری، و نسبت جذب سدیم در عمق 0 تا 30 سانتیمتری که افق سطحی خاک است. مطالعۀ فاکتورها در قالب طرح پلاتهای خردشده نشان داد که در منطقه بین تیمارها اختلاف معنیداری وجود دارد و خاک منطقه از نظر مادۀ آلی، ازت، فسفر، و پتاسیم در ردۀ خاکهای نسبتاً فقیر قرار دارد. مقایسۀ میانگین تیمارها به روش مقایسۀ دانکن برای همۀ فاکتورها جداگانه محاسبه شد و، در نهایت، اراضی باغی مناسبترین تیمار معرفی شد و اراضی مرتعی نامطلوبترین تیمار برای خاک منطقه معرفی گردید.