نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار دانشکدة کویرشناسی دانشگاه سمنان
2 استاد دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه تهران
3 استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
4 دانشیار دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه تهران
چکیده
یکی از شیوههای مرسوم تحقیق دربارة شناخت موضوع یا تصمیمگیری در جوامع توجه به آرای افراد جامعه است. هدف از این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر عملکرد مرتع با توجه به دیدگاههای جامعة مرتعدار مراتع قشلاقی استان سمنان است. در این راستا، عوامل مؤثر بر عملکرد مرتع به عوامل انسانی (اقتصادی و اجتماعی) و طبیعی (شرایط توپوگرافی، ویژگیهای اقلیمی، زمینشناسی و خاک) به منزلة معیار اصلی تقسیم شد. زیرمعیارها بر اساس مصاحبه، تجربیات و مرور منابع تعیین شد. پرسشنامة تحلیل سلسلهمراتبی (AHP) تدوین شد و ارزش وزنی معیارها و زیرمعیارها بر اساس مصاحبه با سی نفر از مرتعداران تعیین شد. پرسشنامهها با استفاده از نرمافزارExpert choiceتحلیل شد. بر اساس نتایج، میزان و فصل بارندگی و شیوة مالکیت از مهمترین عوامل تعیینکننده بودند. در مجموع، عوامل طبیعی اثر بیشتری در عملکرد مراتع داشت. اولویت عوامل طبیعی نسبت به عوامل انسانی برابر با 8/2 و بردار ویژة عوامل طبیعی 74/0 در برابر 26/0 بود. جامعة تحقیق در تشخیص اثر عوامل طبیعی، نسبت به آثار عوامل انسانی، اختلافنظر بیشتری داشت.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Determining the effective determinants of rangeland performance using Analytical Hierarchy Process (AHP); case study of range manager community in the winter pastures of Semnan province
نویسندگان [English]
- Seyed Hasan Kaboli 1
- حسین آذرنیوند 2
- علی اکبر مهرابی 3
- حسین ارزانی 2
- سید مهدی حشمت الواعظین 4
1 Assistant Professor, Faculty of Desert Studies, University of Semnan, Semnan, I.R. Iran.
2 Professor, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, I.R. Iran.
3 Professor, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, I.R. Iran.
4 Associate Professor, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, I.R. Iran.
چکیده [English]
One of the conventional methods in identifying issues or making decisions in communities is considering the views of individuals of the community. The aim of this research is to determine the effective determinants of rangeland performance according to the views of range manager community in winter pastures of the Semnan province. Analytical Hierarchy Process (AHP) as a multi-criteria/quantitative approach was employed for this research. Firstly, determinants of rangeland performance were grouped into human (economic and social) and natural (topographic conditions, climatology, geology and soils) criteria. Then, the major sub-criteria were identified based on interviews, existing experiences and literature review. Pairwise Comparison of all identified criteria and sub-criteria were conducted based on semi-structured questionnaire and interviews with 30 range managers. Finally, analysis of questionnaires was carried out using AHP method within Expert choice software. According to results, season, precipitation and private ownership seem to be the most important factors, respectively. However, research community had more disagreements regarding the natural criteria compared to human ones.
کلیدواژهها [English]
- Human
- Hierarchical Analysis
- natural factors
- Semnan
- performance