نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• عسگر حسین زاده ¹
• قدرت اله حیدری ²
• حسین بارانی ³
• حسن زالی ²
• احسان زندی اصفهان ⁴

¹ دانش آموختۀ کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران.

² استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران.

³ دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران.

⁴ عضو هیئت علمی موسسۀ تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران.

چکیده

کوچندگی از گذشته‌های دور یکی از شیوه‌های معیشت در سرزمین ایران بوده است. علی­رغم اینکه این شیوۀ زندگی در دوره‌های مختلف تغییراتی کرده است، اما شدت و ضعف آن علاوه بر دام و مرتع، منشاء اجتماعی، سیاسی و امنیتی نیز داشته است. بنابراین بررسی انسجام اجتماعی و فرهنگی عشایر حائز اهمیت فراوانی است. جامعۀ آمـاری منطقۀ مورد نظر 70 نفر بوده­ است که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 58 نمونه (نفر) انتخاب گردید. ابزار تحقیق پرسش­نامه بوده و روش جمع­آوری اطلاعات با استفاده از تکنیک‌های مشاهده، مصاحبه انجام گرفت. برای اندازه­گیری انسجام اجتماعی از 5 گویه استفاده شده است که در داخل پرسشنامه­ها گنجانده شده بودند و شامل رعایت حقوق عرفی، اعتماد درون­گروهی، اعتماد قومی و محلی، اعتماد و میزان آگاهی از طرح­های ارائه شده از طرف دولت، حمایت قانون است. میزان ضریب الفای کرونباخ برای انسجام اجتماعی 88/0 بدست آمده و با استفاده از نرم افزار SPSS میزان همبستگی انسجام اجتماعی از طریق آزمون پیرسون با فاکتورهایی مانند، سابقه بهره­برداران، میزان درآمد سالانه از دامداری و تعداد دام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج به­دست آمده نشان می­دهد بین میزان انسجام اجتماعی با میزان درآمد سالانه از دامداری و سابقۀ بهره­برداران رابطه مستقیم معنی­دار و با تعداد دام رابطه عکس معنی­داری وجود دارد. که این نشان‌دهندۀ رابطۀ تنگاتنگ جامعۀ عشایری با انسجام اجتماعی آن­هاست. پس نیازهای جامعه عشایری باید در قالب انسجام اجتماعی آن­ها تأمین‌شود. در آخر به نظام عشایری کشور باید به­صورت یک میراث فرهنگی نگریست و نباید آن را با شاخص­های‌توسعۀ امروزی سنجید.

کلیدواژه‌ها

• مسائل اجتماعی و اقتصادی
• انسجام اجتماعی
• ایل شاهسون
• کوه سبلان

عنوان مقاله [English]

Assessing the Effects of Socio-Economic Issues on Social Cohesion of Nomads (Case study: Shahsavan Nomads, Sabalan Mountain Range)

نویسندگان [English]

• asgar hosseinzadeh ¹
• Ghodratolah Heidari ²
• Hosein Barani ³
• Hasan Zali ²
• Ehsan Zandi Esfahan ⁴

¹ M.Sc. Graduate of Rangeland Management , Sari University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Sari

² Assistant Professor, Department of Rangeland and Watershed Management, Sari University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Sari

³ Assistant Professor, Department of Rangeland and Watershed Management, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan

⁴ Assistant Professor, Rangeland Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Tehran

چکیده [English]

Nomadic migration has been a way of living in Iran from ancient times. Although this way of life has changed in different periods, the intensity of these changes has an origin in social, political and security issues in addition to livestock and rangelands. The population of the study area is 70 and a number of 58 people were selected using Cochran formula. In the present study, questionnaires were used and data collection was performed using interview.  To measure social integration, five factors were used which were included in the questionnaire including customary rights, within group-trust, tribal and local trust, confidence and awareness of the projects provided by the government, and legal protection. Cronbach's Alpha coefficient for the social integration was calculated to be 0.88 and the correlation between social integration and the factors including beneficiaries’ literacy, the history of exploitation, annual income from animal husbandry and the number of livestock was analyzed through Pearson test using SPSS software.  It was revealed that there was a direct and significant relationship between social integration and annual revenue of animal husbandry and the history of exploitation while social integration had a significant inverse relationship with the number of livestock, indicating a close relationship between the nomadic community and their social integration. Nomadic community needs should be provided in the form of nomad's social integration. Finally, the tribal system of the country should be viewed as a cultural heritage and it should not be measured by modern development indicators.  

کلیدواژه‌ها [English]

• Social and economic issues
• Social integration
• Shahsavan tribe
• the Sabalan mountain