نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری اقلیم‌شناسی دانشگاه تبریز، عضو هیئت‌علمی مؤسسه آموزش عالی علمی-کاربردی جهاد کشاورزی، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
2 استاد گروه اقلیم‌شناسی دانشگاه تبریز، ایران.
3 استاد گروه اقلیم‌شناسی دانشگاه تبریز، ایران
4 استاد دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران.
چکیده
دما و بارش از پارامترهای مهم جوی برای برنامهریزی در حوضههای آبخیز میباشد. بررسی روند دما و بارش برای برنامهریزیهای آتی در حوضههای آبخیز بسیار حائز اهمیت است. در این مقاله روند پارامترهای جوی دمای ماکزیمم، مینیمم و بارش سالانه و فصلی ایستگاههای سینوپتیک بندرانزلی، رشت، رامسر، بابلسر و گرگان مورد بررسی قرار گرفتند. برای آشکارسازی روند دما و بارش نیاز به سریهای زمانی همگن میباشد. بررسی همگنی سریهای زمانی فصلی و سالانه با استفاده از قضاوت کارشناسی، شناسه تاریخی و آزمون SNHT صورت پذیرفت. تعدادی از سریهای سالانه و فصلی ناهمگن بوده که پس از اطمینان از ناهمگنی آن‌ها تعدیل و به سریهای همگن تبدیل شدند. نتایج نشان میدهد که روند دمای مینیمم و ماکزیمم فصلی و سالانه مثبت و روند بارش فصلی و سالانه منفی میباشد. همچنین روند دمای مینیمم بیشتر از روند دمای ماکزیمم بوده است. مقدار متوسط روند دمای مینیمم، ماکزیمم و بارش سالانه به ترتیب c/decade◦39/0،c/decade ◦05/0 و mm/decade8/31- میباشد. بیشترین مقدار متوسط روند فصلی دمای ماکزیمم و مینیمم مربوط به فصل تابستان است. درحالی‌که بارش فصل زمستان بیشترین روند متوسط را در بین فصول مختلف دارد. کمترین روند متوسط فصلی دمای مینیمم و ماکزیمم به ترتیب مربوط به فصول زمستان و بهار است. متوسط روند بارش فصلهای بهار، تابستان و پاییز تقریباً مشابه یکدیگر میباشد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Trend analysis of temperature and precipitation variability using homogenization time series(Case study: Khazar Region)
نویسندگان [English]
- Mojtaba Nassaji zavareh 1
- Ali Khorshiddoust 2
- Ali Rasouli 3
- Ali Salajegheh 4
1 PhD Student of Climatology at the University of Tabriz, Faculty Member, Institute of Technical and Vocational Higher Education, Agriculture jihad, Agricultural Research, Education and Extension Organization(AREEO), Tehran, Iran
2 Professor of Climatology Department, University of Tabriz, Iran.
3 Professor of Climatology Department, University of Tabriz, Iran.
4 Professor of Natural Resources Faculty, University of Tehran, Iran.
چکیده [English]
Temperature and precipitation are among important atmospheric parameters for watershed planning. Assessment of temperature and precipitation trends is very important for future watershed planning. In this paper, trends of atmospheric parameters such as seasonal and annual temperature and precipitation were examined for the synoptic stations of Bandar Anzali, Rasht, Ramsar, Babolsar and Gorgan. In order to detect temperature and precipitation trends, homogeneous time series are needed. Expert judgment, metadata and standard normal homogeneity test (SNHT) were used to assess homogeneity of seasonal and annual time series. Some seasonal and annual time series were heterogeneous which were adjusted to homogeneous time series. The results show positive trends of annual and seasonal maximum and minimum temperature, and negative trends of annual and seasonal maximum and minimum precipitation. Also the trend of minimum temperature is higher than the trend of maximum temperature. Mean trends of annual minimum and maximum temperature and annual precipitation are 0.39 ◦c/decade, 0.05◦c/decade and -31/8mm/decade, respectively. The highest average trend of seasonal maximum and minimum temperature is related to the summer season, whereas the highest of average trend of seasonal precipitation is related to the winter season.
The lowest of average seasonal trend of minimum and maximum temperatures are related to the winter and spring seasons, respectively. Mean of seasonal precipitation trends of spring, summer and autumn are almost similar each other.
کلیدواژه‌ها [English]
- Trend Analysis
- Homogenized time series
- temperature
- Precipitation
- Khazar Region
)