نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• ساره راسخی ¹
• علی اکبر مهرابی ²
• سید اکبر جوادی ³
• مهدی قربانی ⁴

¹ دانشجوی دکترای مرتعداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

² استاد، گروه آبخیزداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران.

³ استادیار گروه مرتع داری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی تهران، ایران.

⁴ استادیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران.

چکیده

منابع طبیعی تجدید شونده از سرمایه‏های ملی و با ارزش هر کشور محسوب شده و حفظ و توسعه آن علاوه بر نهاد‏های ذی‌ربط از وظایف عموم مردم و به ویژه بهره برداران این منابع است. در این زمینه راهکارهای متنوعی برای استفاده بهینه و حفاظت پایدار منابع طبیعی، بال اخص مراتع مطرح شده که در میان آنها مدیریت مشارکتی مورد تاکید قرار گرفته است. در این مطالعه با هدف شناخت چالش‌ها و موانع پیشروی مدیریت مشارکتی، به تحلیل شبکه تلفیقی نهاد- بهره برداران مرتع (نهادهای مرتبط با مدیریت مرتع و بهره برداران مرتع) بر اساس رویکرد تحلیل شبکه اجتماعی در روستای قصر یعقوب شهرستان صفاشهر پرداخته شده است. نتایج حاصله حاکی از آن ست که میزان انسجام میان بهره برداران مراتع و نهادهای مرتبط با شبکه نهادی مرتع و همچنین پایداری شبکه مورد بررسی در منطقه مورد مطالعه در حد متوسط است و دو نهاد شورای اسلامی روستا و اداره جهاد کشاورزی دارای اقتدار بالاتری نسبت به سایرین و به عبارتی کنشگران کلیدی در میان نهاد‏های مورد بررسی هستند. لذا بر اساس نتایج حاصله می‌توان بیان نمود که تقویت انسجام در بین کنشگران مورد مطالعه و همچنین شناخت کنشگران کلیدی در سطوح مختلف از مهم‌ترین راهکارها در راستای تحقق برنامه عمل مدیریت مشارکتی است و مدیران منابع طبیعی را در جهت ساماندهی و مدیریت پایدار مراتع یاری می‌نماید.

کلیدواژه‌ها

• انسجام نهادی
• تحلیل شبکه اجتماعی
• روستای قصر یعقوب
• کنشگران کلیدی
• مدیریت مشارکتی مرتع

عنوان مقاله [English]

Analysis of the Integrated Institution–User Network in Co-Management Action Plan of Rangeland(Case Study: Ghasr-e-Yaghoub, Khorram Bid, Fars Province)

نویسندگان [English]

• Sareh Rasekhi ¹
• Ali Akbar Mehrabi ²
• Seyed Akbar Javadi ³
• Mehdi Ghorbani ⁴

¹ PhD student of Rangeland Management, Faculty of Agriculture and Natural Resources, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, I.R.IRAN.

² Professor, Department of Watershed Management, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, I.R.IRAN.

³ Assistant Prof., Department of rangelan Management, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, I.R.IRAN.

⁴ Assistant Prof., Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Tehran, I.R.IRAN.

چکیده [English]

Renewable natural resources are national capital and are of paramount importance in each country. Preservation and developing these resources is incumbent upon relevant institutions and all people especially the beneficiaries. In this regard, various approaches have been recommended for optimum use and sustainable preservation of natural resources especially rangelands among which co-management is highly emphasized. To pinpoint challenges and barriers before co-management, the integrated institution-beneficiaries network (institutions related to rangeland management and rangeland users) of Ghasr-e-Yaghoub village in Safashahr was analyzed applying social network analysis method. Results demonstrated that cohesion level among rangeland users and institutions related to rangeland and also network sustainability in the study area was moderate and Village Islamic Council and Jihad-e Keshavarzi (Agricultural Development Agency) were the two most influential institutions. In other words, they were core actors among all institutions. Therefore, reinforcement of cohesion among actors and recognizing key actors in different levels are necessary approaches for implementation of co-management action plan. Additionally, it helps natural resource managers for sustainable management of rangelands.

کلیدواژه‌ها [English]

• institutional cohesion
• Social network analysis
• Ghasr-e-Yaghoub Village
• Key actors
• Rangeland Co-Management