نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد جعفری ¹
• حسین آذرنیوند ¹
• احمد صادقی پور ²
• نادیا کمالی ³
• احمد حیدری ⁴
• حسن مداح عارفی ⁵

¹ استاد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران.

² استادیار، دانشکده کویرشناسی، دانشگاه سمنان، ایران.

³ دکتری مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران.

⁴ دانشیار، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، دانشگاه تهران، ایران.

⁵ دانشیار، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع، ایران.

چکیده

افزایش نگرانی‏‏‏ها در زمینة گرمایش جهانی و تغییر اقلیم موجب شده است که به خاک و توانایی آن در ترسیب کربن به صورت پایدار توجه ویژه‌ای شود. خاک‏ها بزرگترین ذخایر کربن در چرخه کربن خشکی هستند که حاوی کربنی حدود سه برابر پوشش گیاهی و دو برابر آنچه در اتمسفر وجود دارد می‌باشند. مطالعه اثر چرای دام بر ذخیره کربن خاک بدلیل نقش عمده کربن آلی خاک در تولید اهمیت زیادی دارد و چرای دام پتانسیل بالایی برای تغییر میزان ذخیره کربن در اکوسیستم‏های مرتعی دارد. در این مطالعه اثر شدت‏های مختلف چرا بر میزان ترسیب کربن و تثبیت ازت در مراتع کشت شده با گونه Atriplex canescens در قطعه چهار شهریار بررسی شد. بدین منظور پس از شناسایی مناطق با شدت‏های چرایی کم، متوسط و زیاد جهت مقایسه با منطقه قرق نمونه‌برداری از پوشش گیاهی و خاک انجام گرفت. نمونه‌برداری از پوشش گیاهی به روش تصادفی سیستماتیک در قالب 20 پلات 5*5 متری انجام شد. در هر منطقه اولین پلات به طور تصادفی و چهار پلات دیگر در امتداد پلات اول و به فاصله 150-200 متر از یکدیگر مستقر گردیدند. جهت نمونه‌برداری خاک تعداد 20 پروفیل در پلات‏های نمونه‌برداری پوشش گیاهی حفر شد و نمونه‌های خاک در هر پروفیل از عمق‏های 10-0، 30-10 و 100-30 سانتی‌متری برداشته شد. در نمونه‌های خاک درصد سنگ و سنگریزه، وزن مخصوص ظاهری، کربن آلی و ازت اندازه‌گیری شد. در ادامه وزن کل کربن ترسیب شده در هر هکتار از هر عمق محاسبه گردید. تحلیل داده‌ها با آزمون تجزیه واریانس یکطرفه با استفاده از نرم افزار SPSS 17 انجام گرفت و جهت مقایسه میانگین از آزمون دانکن استفاده شد. نتایج نشان داد که شدت‏های مختلف چرا باعث کاهش معنی دار درصد کربن و ازت خاک شده است..

کلیدواژه‌ها

• تغییر اقلیم
• ترسیب کربن
• ذخیره ازت
• چرای دام
• قطعه چهار زرند شهریار

عنوان مقاله [English]

Effect of Different Grazing Intensities on Soil Carbon Sequestration and Nitrogen Stabilization (Case Study: Shahriar)

نویسندگان [English]

• Mohammad Jafari ¹
• Hossein Azarnivand ¹
• Ahmad Sadeghipour ²
• Nadia Kamali ³
• Ahmad Heidari ⁴
• Hassan Maddah arefi ⁵

¹ Professor, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, I.R.IRAN.

² Assistant Professor, Faculty of Desert Studies, Semnan University, I.R.IRAN.

³ PhD of Rangeland Management, Faculty of Natural resources, University of Tehran, Karaj, I.R.IRAN.

⁴ Associate Professor, Faculty of Agriculture Engineering and Technology, University of Tehran, Karaj, I.R.IRAN.

⁵ Associate professor, Institute of Rangeland and Forest Researches, I.R.IRAN.

چکیده [English]

Global warming and climate change have drawn special attention to soil and its potential for stable carbon sequestration. Soils are the largest stores of carbon in terrestrial carbon cycle and contain about three times more carbon than vegetation cover and two times more than that of atmosphere. Studying the effects of grazing on soil carbon storage is important because of the major role soil organic carbon has in production. Grazing is potent for changing the carbon storage of rangeland ecosystems. In this research, the effect of different grazing intensities on carbon sequestration and nitrogen stabilization in pastures cultivated with Atriplex canescens in Shahriar was studied. Soil and plant samplings were done in low, moderate and high grazing intensity areas as well as exclosure, using randomized – systematic method. Soil samples were taken from 0-10, 10-30 and 30-100 Cm depths of 20 soil profiles. In each soil sample, stone percent, bulk density, organic carbon and nitrogen were calculated. Data analysis was done using one – way ANOVA and Duncan test in SPSS 17 software. Results showed that all three grazing intensities have caused significant reduction in carbon and nitrogen of soil.

کلیدواژه‌ها [English]

• climate change
• Carbon sequestration
• Nitrogen stabilization
• Grazing
• Shahriar