نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

2 دانشیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

چکیده

 این پژوهش در اطراف مرکز دفن زباله حلقه دره کرج با هدف بررسی تعیین غلظت فلزات سنگین (سرب و نیکل) در گیاه Halimocnemis pilifera و خاک منطقه صورت گرفت. به منظور انجام مطالعه سه پلات50 * 50 متر در جهت باد غالب منطقه استقرار یافت. پلات اول در نزدیکی حوضچه­های شیرابه و پلات‏های دوم و سوم بافاصله 500 متری و یک کیلومتری از پلات اول استقرارگردید. در هر پلات از گیاه مورد مطالعه با 10 تکرار به تفکیک اندام هوایی و ریشه نمونه­برداری انجام گردید. همچنین 10 نمونه از خاک نیز به طور تصادفی تهیه گردید. به منظور برر­سی تفاوت معنی‏دار غلظت فلزات سرب و نیکل در اندام هوایی و ریشه گیاه در پلات‏های مختلف، داده­ها مورد تجزیه واریانس دو طرفه و تعیین تفاوت بین خاک سه پلات از نظر غلظت فلزات سرب و نیکل مورد تجزیه واریانس یک طرفه قرار گرفتند. برای مقایسه میانگین­ها نیز از آزمون دانکن استفاده گردید. نتایج نشان داد که خاک سه پلات از نظر غلظت فلزات سرب و نیکل تفاوت معنی‏داری ندارند. همچنین با انجام آزمون t غیرجفتی این نتیجه حاصل گردید که بین اندام هوایی و ریشه گونه از نظر غلظت سرب هیچ تفاوت معنی‏داری وجود ندارد اما از نظر غلظت نیکل این اختلاف در سطح 5 درصد معنی‏دار گردید. تفاوت در پلات‏ها نشان داد که گیاهان در پلات دوم بیشترین غلظت نیکل ( mgkg-127/3) و در پلات سوم بیشترین غلظت سرب (mgkg-1 41/4) را جذب کرده­اند. فاکتورهای تجمع و انتقال برای فلزات سرب و نیکل نشان داد که گیاه Halimocnemis pilifera با 75/0 و21/1= TF و 29/0 و 11/1= BCF به ترتیب برای فلزات سرب و نیکل، برای پالایش فلز سرب از خاک­های آلوده مناسب است. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Heavy Metals (Pb and Ni) in Soil and Plant Halimocnemis pilifera in Halgheh Darreh Waste Disposal Site in Karaj

نویسندگان [English]

  • Nafise Panahi 1
  • amirhossein hamidian 2
  • Ali Tavili 2

1 MSc. Graduate, Department of Environment Engineering, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, I.R.IRAN

2 Assistant professor, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, I.R.IRAN

چکیده [English]

This study was conducted in Halgheh Darreh waste disposal site in Karaj in order to determine the
concentration of Ni and Pb in Halimocnemis pilifera and in region’s soil. Three 50*50 m plots in
the direction of the prevailing wind were selected. The First plot was close to the leachate ponds
and the next two plots were located at 500 and 1000 m from the first plot, respectively. Ten random
samples from root and shoot of the plant and also from the soil were collected. The concentrations
of the metals were determined using a flame atomic absorption spectormetery (AA 240 (FS) Varian
Company, USA) after dry acid digestion. Two-way and one-way ANOVA were used to assess the
differences of metal concentrations in roots and shoots of the plants, and in the soil of the plots,
respectively. Duncan Test was applied to compare the average concentrations of metals in different
plots. The results revealed that the soil of the different plots do not have a significant difference in
Ni and Pb concentrations. No significant difference was observed between the metal concentrations
in roots and shoots of the plants. The plants in the second and third plots showed to have the highest
concentration of Pb (3.27 mg kg-1) and Ni (4.41 mg kg-1), respectively. Bioconcentration and
transmission factors for Ni and Pb (TF=1.21; 0.75 and BCF=1.11; 0.29, respectively) suggested that
H.pilifera is an appropriate plant to remove Pb and Ni from soil.

کلیدواژه‌ها [English]

  • soil pollution
  • Plant H.pilifera
  • Heavy Metals (Ni
  • and Pb)
  • Waste Disposal Site
  • Halghe Darre