نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• نیما شاکری بروجنی ¹
• حسین بشری ²
• مصطفی ترکش اصفهانی ²

¹ دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مرتع‌داری، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران

² استادیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران

چکیده

این تحقیق با هدف ایجاد و کاربرد یک مدل پشتیبان تصمیم‌گیری برای کمک به مرتع‌داران برای تعیین وضعیت مرتع و گرفتن تصمیم‌های آگاهانه در مراتع شهرستان فریدن انجام شد. در این مطالعه فراوانی گونه‌های گیاهی در 31 مکان مطالعاتی در سه شدت چرایی مختلف با استفاده از روش قدم نقطه و برداشت 400 نقطه در هر مکان در طول 4 ترانسکت متعامد اندازه‌گیری و با استفاده از آنالیز گرادیان چرایی، گونه‌های معرف شدت چرایی شناسایی شدند. سپس وضعیت مرتع بر اساس فراوانی گونه‌های شاخص در طول گرادیان چرایی با استفاده از سیستم تفسیر داده‌ها و منابع محیطی (REDIS) تعریف شد. بر اساس اطلاعات موجود برای هر طبقه وضعیت مرتع، راهکارهای مناسب مدیریتی و اطلاعات اکولوژیکی ارائه شد. کاربر با وارد کردن فراوانی گونه‌های شاخص در این سیستم پشتیبان تصمیم‌گیری می‌تواند وضعیت مرتع و اطلاعات اکولوژیکی و راهکارهای مدیریتی هر وضعیت را دریافت کند. بر اساس نتایج این تحقیق، فراوانی شش گونه گیاهی در منطقه مورد مطالعه به‌عنوان گونه‌های معرف در مدل REDIS، تعیین‌کننده طبقه وضعیت مراتع منطقه مورد مطالعه می‌باشد. برای صحت‌سنجی این سیستم، فراوانی گونه‌های معرف در 12 مکان مرتعی مجزا به مدل وارد شد و وضعیت تعیین‌شده با نتایج روش چهار فاکتوری مقایسه شد که نتایج مؤید صحت 91 درصدی مدل طراحی شده بود. این سیستم با قابلیت حفظ کردن وضعیت مرتع در حافظه‌ خود، امکان پایش و در نتیجه بررسی تغییرات گرایش مرتع توسط مدیران را به شکل ساده‌ای فراهم می‌کند.

کلیدواژه‌ها

• سیستم پشتیبان تصمیم‌گیری
• گونه‌ معرف
• گرادیان چرا
• سیستم تفسیر داده‌ها و منابع محیطی

عنوان مقاله [English]

Developing a Decision Support System for Evaluating and Managing Rangeland Ecosystems (Case Study: Semi-Steppe Rangelands of Feridan- Isfahan)

نویسندگان [English]

• Nima Shakeri boroujeni ¹
• Hossein Bashari ²
• Mostafa Tarkesh esfahani ²

¹ Master of Science in Range Management, Department of Natural Resources, Isfahan University of Technology, IR.IRAN

² Assistant Prof., Department of Natural Resources, Isfahan University of Technology, Isfahan 84156-83111, IR.IRAN

چکیده [English]

This study sought to develop a Decision Support System (DSS) for assisting range managers to
detect range condition and make informed decisions about Feridan County rangelands. All plant
species frequencies were measured in 31 range sites with various grazing histories using step point
method. Four hundred points along four perpendiculars 30 meters transects were measured in each
site and grazing indicator species were identified using grazing gradient analysis. The range
conditions of the sites were determined by evaluating the frequencies of indicator species along
grazing gradient using Resource Environment Data Information System (REDIS). The best
management practices and ecological interpretation for each range condition classes were then
inserted into the REDIS model. The end users can import the indicator species frequencies of a
selected site into the REDIS model and obtain the required information about range condition class,
ecological information and management options. According to the results, the frequencies of six
range species in the study area can appropriately determine range condition classes quantitatively.
The model performance was then evaluated by comparing the range condition classes of 12
independent sites by REDIS model and ‘Four Factors’ method. The REDIS model had an accuracy
of 91 percent. The mangers can save the condition position of a selected site along a condition
gradient in REDIS model; hence they could simply monitor the range condition changes of the
studied site.

کلیدواژه‌ها [English]

• decision support system
• Indicator Species
• grazing gradient
• Resource Environment Data Information System