نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• عطااله کاویان ¹
• عطا صفری ²
• آیدین پارساخو ³

¹ دانشیار، گروه مهندسی آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

² دانشجوی دکتری، گروه مهندسی آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

³ استادیار، گروه جنگل‌داری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

این تحقیق، به بررسی و برآورد میزان رسوبدهی جاده­های جنگلی حوزه آبخیز دارابکلا با استفاده از مدل­های WARSEM و SEDMODL پرداخته و به‌منظور ارزیابی نتایج حاصل، با استفاده از شبیه­‏ساز باران به صورت مستقیم میزان تولید رسوب در سطح جاده‎های مذکور اندازه­گیری شد. به‌منظور اجرای مدل­های WARSEM و SEDMODL، عملیات صحرایی برای اندازه­گیری پارامترهای مختلفی از قبیل طول جاده، عرض جاده، ارتفاع و پوشش شیروانی جاده، شیب طولی جاده، شکل و پیکربندی جاده، سطح جاده و غیره در تعداد 63 قسمت مختلف در مسیری به طول 11979 متر از جاده­های جنگلی منطقه مورد مطالعه انجام شد. برای اندازه­گیری مستقیم رسوبدهی جاده­های مورد مطالعه از دستگاه باران­ساز صحرایی با ویژگی­هایی از قبیل ارتفاع نازل 3 متر و ابعاد پلات 2 مترمربع استفاده گردید. نتایج حاصل از مدل­های WARSEM، SEDMODL و اندازه­گیری مستقیم تحت شبیه­سازی باران نشان داد که میزان رسوبدهی جاده­های مورد مطالعه، به‌ترتیب 918/9، 109/5 و 141/4 کیلوگرم در مترمربع در سال می­باشد. سایر نتایج نشان داد که در سطح اطمینان 95%، اختلاف معنی­داری بین داده­های­ مشاهده­ای (شبیه­سازی باران) و نتایج مدل SEDMODL وجود نداشته، همچنین مدل مذکور با مقادیر RD، MD، BIAS، RE و RMSE به‌ترتیب 42/21، 54/4، 04/0، 59/17 و 71/0 مدل مناسب­تر برای برآورد رسوبدهی در جاده­های جنگلی منطقه مورد مطالعه می­باشد.

کلیدواژه‌ها

• رسوبدهی
• جاده های جنگلی
• شبیه ساز باران
• WARSEM و SEDMODL

عنوان مقاله [English]

Assessment of Forest Roads Sediment Yield using WARSEM, SEDMODL and Direct Measurement through Rainfall Simulation

نویسندگان [English]

• Ataollah Kavian ¹
• Atta Safari ²
• Aidin Parsakhoo ³

¹ Associate Professor, Department of Watershed Management Engineering, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, I.R. Iran

² PhD Student, Department of Watershed Management Engineering, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, I.R. Iran

³ Assistant Professor, Department of Forestry, Gorgan Agricultural Sciences and Natural Resources University, Gorgan, I.R. Iran

چکیده [English]

In this study, the sediment yield of forest roads of Darabkola watershed was investigated and
estimated using WARSEM and SEDMODEL. Rainfall simulator was applied to measure the
sediment of abovementioned roads directly. In order to apply WARSEM and SEDMODEL models,
field operations for measurement of different parameters including road length and width, height
and coverage of road cut-slope, road longitudinal slope, shape and configuration of the road, road
surface, and etc. were carried out in 63 different segments of the path of forest roads in the study
area as 11979 meters long. Then sediment yield of roads was measured by rainfall simulator with
nozzle of 3 meters high and plot of 2 square meters. Results of the WARSEM and SEDMODL
models and rainfall simulation showed that sediment yield of forest roads are equal to 9.918, 5.109,
and 4.141 kg/m2/year, respectively. Results also showed that there was no significant difference
between sediment yield of rainfall simulation and SEDMODEL at significance level of %95. It was
also revealed that SEDMODL is more suitable for estimating sediment yield of forest road with
values of RD, MD, BIAS, RE and RMSE equal to 21.42, 4.54, 0.04, 17.59 and 0.71, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

• Sediment yield
• Forest roads
• Rainfall simulator
• WARSEM
• SEDMODL