نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه تربیت مدرس- دانشکده منابع طبیعی

2 دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده منابع طبیعی

چکیده

ارزیابی خصوصیات اکولوژیکی مراتع به‌عنوان یک عامل مهم در بررسی و پایش اثرات اقدامات مدیریتی مختلف و تعیین پایداری اکوسیستمی آنها مطرح است که نیاز به ابزارهایی برای کمی سازی و ارائه معیاری منطقی برای مقایسه مدیریت­های مختلف دارد. برای این منظور، روش تجزیه و تحلیل چشم‌انداز (LFA)  قادر است بطور مناسبی وضعیت ساختاری و عملکردی مرتع را با احتساب شاخص­های اساسی و ساده به صورت کمی نمایش دهد و مبنایی برای انتخاب مدیریت­های بهینه و پایدار ارائه کند. در این مطالعه باتوجه به اینکه در منطقه کجور نوشهر اقسام متفاوتی از مدیریت مراتع ازجمله قرق، چرا، شخم و مرتع‌کاری در شرایط تقریبا یکسانی به لحاظ خصوصیات تیپ­های گیاهی، جانوری، خاکشناسی، زمین‌شناسی و اقلیمی وجود دارد. نتایج مطالعه حکایت از آن دارد که قرق در اغلب ویژگی­های ساختاری و عملکردی بطور معناداری (05/0P<) مطلوب­تر از سایر مدیریت­ها بوده است و پس از آن مرتع‌کاری عملکرد مناسبی داشته‌اند. این در حالیست که مراتع شخم خورده هم از لحاظ ویژگی­های ساختاری و هم از لحاظ ویژگی‎های عملکردی بطور معناداری (05/0P<) دارای وضعیتی نامطلوب بوده­اند. بنابراین قرق می­تواند به‌عنوان گزینه مناسبی در حفاظت از منابع مرتعی این منطقه باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Applying Landscape Function Analysis Method in Order to Assess the Ecological Function of Plant Patches in Rangeland Management Treatments (Pilot: Kojour Noshahr Rangelands)

نویسندگان [English]

  • Sana Mohebbi 1
  • Ghasem Ali Dianati Tilaki 2
  • Mehdi Abedi 1

1 Tarbiat Modares University, Faculty of Natural Resources

2 Tarbiat Modares University, Faculty of Natural Resources

چکیده [English]

Assessment of rangeland ecological characteristics have been proposed as an important factor in
reviewing and monitoring the effects of various management measures and it demands different
tools for quantifying and offering a reasonable criterion for comparison of different managements.
For this purpose, the Landscape Function Analysis (LFA) method is capable of displaying the
structural and functional status of pastureland with considering the basic and simple indicators and
it can be resorted to as a basis for selecting optimal and sustainable management. In this study, it
was found out that among different types of pasture management in Kojour Noshahr including;
exclosure, grazing, plowing and planting management - in almost identical conditions regarding
plant types, animal types, soil, geology, and climate the exclosure management was significantly
(P<0/05) more favorable than other kinds of managements in terms of structural and functional
features and it was followed by planting and grazing. Meanwhile, the plowed pastures were
significantly unfavorable (P<0/05) both in terms of structural features and functional characteristics.
Therefore; exclosure can be a perfect option to protect rangeland resources in this region.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rangeland
  • Health assessment
  • Ecological function
  • LFA
  • Kojour Noshahr