نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• امید رحمتی ¹
• علی اکبر نظری سامانی ²
• نریمان محمودی ¹
• بهرام چوبین ¹

¹ دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

² دانشیار دانشکدۀ منابع‌طبیعی، دانشگاه تهران

چکیده

یکی از راه­های خارج شدن از بحران افت سطح آب زیرزمینی، اجرای پروژه­های تغذیۀ مصنوعی است که باعث انتقال آب از سطح زمین به داخل آن و متعادل کردن سطح ایستابی می­گردد. تعیین مکان مناسب برای تغذیۀ مصنوعی، خود یکی از مهم­ترین مراحل اجرای این گونه پروژه­ها است. در این پژوهش، قابلیت کاربرد تکنیک شبکه­بندی و روش AHP برای پهنه‏بندی پتانسیل تغذیۀ مصنوعی آب زیرزمینی مورد ارزیابی قرار گرفت. به همین منظور در حوزۀ آبخیز چم­شور برای مراتع در نظر گرفته شده، شبکه­بندی با اندازۀ سلول 1/0 کیلومتر­مربع تعریف گردید و پارامتر­های زمین­شناسی، شیب، ضخامت لایۀ غیر­اشباع، هدایت الکتریکی و قابلیت انتقال برای ورود به مدل انتخاب شد. نقشۀ پهنه­بندی پتانسیل تغذیۀ مصنوعی برای اجرای تغذیۀ مصنوعی با استفاده از تکنیک شبکه­بندی، روش وزن­دهی AHP و ترکیب خطی وزنی تهیه گردید. برای ارزیابی مدل از سامانۀ تغذیۀ مصنوعی اجرا شده در حوزۀ آبخیز مورد مطالعه استفاده شد که عملکرد موفقی در زمینۀ متعادل کردن سطح سفرۀ آب زیرزمینی، کاهش سیلاب­های مخرب و افزایش پوشش گیاهی داشته است. در نهایت، دقت مدل AHP همراه با تکنیک شبکه­بندی 5/87 درصد به دست آمد. بنابراین، پهنه‏بندی پتانسیل تغذیۀ مصنوعی حاصل از تکنیک شبکه­بندی و روش AHP قابل اطمینان بوده و استفاده از آن در مکان­یابی سامانه­های پخش سیلاب به منظور تغذیۀ مصنوعی آب زیرزمینی پیشنهاد می­گردد.  

کلیدواژه‌ها

• پتانسیل تغذیۀ مصنوعی
• تکنیک شبکه‌بندی
• مدل AHP
• حوزۀ آبخیز چم‌شور

عنوان مقاله [English]

Assessment of application of gridding technique and AHP method for zonation of artificial recharge (Case Study: Chamshor watershed, Kurdistan)

نویسندگان [English]

• Omid Rahmati ¹
• Aliakbar Nazari Samani ²
• Nariman Mahmoodi ¹
• bahram choubin ¹

¹ u

² u

چکیده [English]

One of the techniques to eliminate groundwater resources crisis is to carry out artificial recharge projects, which cause infiltration of water from the surface into the aquifer and balance of the water table. An appropriate site selection for artificial recharge is one of the most important steps in implementation of these projects, itself. In this study, capability of gridding technique and AHP method was evaluated for zonation of artificial recharge potential. Accordingly, a grid, with cell size 0.1 km2, was defined for rangelands of Chamshor watershed and geological parameters, slope, thickness of unsaturated layer, electrical conductivity and transmissivity were selected for entry into the model. Finally, potential zonation map of artificial recharge project, using gridding technique, Analytical Hierarchy Process (AHP) and weighting linear combination methods were produced for implementation of artificial recharge. In order to assess the model, the project of artificial recharge in the study area was used which has had a successful performance on balancing the water table level, reducing destructive floods and increasing vegetation. Finally, the accuracy of the gridding technique and AHP method was 87.5 percent. In conclusion, the zonation of artificial recharge potential which was obtained by gridding technique and AHP method was reliable and it is recommended to be used in the site selection of flood spreading systems to be able to carry out artificial recharge projects.

کلیدواژه‌ها [English]

• Potential of artificial recharge
• Gridding techniques
• AHP model
• Chamshor watershed