نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری

نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اخبار و اعلانات

اطلاعات آماری نشریه

داوران همکار

راهنمای داوران

داوران برگزیده

بررسی اثر شوری خاک بر پراکنش گونه‌های گیاهی در مناطق خشک و نیمه‌خشک کشور (مطالعۀ موردی: حوزۀ آبخیز فوجرد- استان قم)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد پژوهشی بخش تحقیقات بیابان، مؤسسۀ تحقیقات جنگل‏ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

2 استادیار پژوهشی بخش تحقیقات بیابان، مؤسسۀ تحقیقات جنگل‏ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی رابطۀ برخی عوامل مبین شوری خاک با پوشش گیاهی حوزۀ آبخیز فوجرد انجام شد. بدین منظور پس از انتخاب تیپ‌های گیاهی شاخص در منطقه و تشکیل واحدهای کاری نسبتاً همگن از نظر خاک و توپوگرافی، از خاک و پوشش گیاهی به روش تصادفی-سیستماتیک نمونه‌برداری شد. تعداد نمونه‌ها با توجه به مساحت دربردارندۀ هر یک از واحدهای همگن تعیین شدند. در هر پلات نوع گونه‌ها و درصد تاج ‌پوشش گیاهی یادداشت شد و اقدام به حفر پروفیل خاک شد. از هر پروفیل خاک بسته به عمق خاک و عمق ریشۀ گیاهان نمونه‌برداری شد و قابلیت هدایت الکتریکی، سدیم تبادلی، نسبت جذب سدیم و درصد جذب سدیم در هر یک از نمونه‌های خاک اندازه‌گیری شدند. ضریب همبستگی پیرسون عوامل شوری با تیپ رویشی و درصد تاج پوشش گیاهی با استفاده از نرم‌افزار SPSS18.0 محاسبه شد. نتایج نشان داد پوشش گیاهی دارای همبستگی معکوس با عوامل شوری خاک است. با انجام آنالیز واریانس یکطرفه بر اساس آزمون دانکن معلوم شد حضور نوع گونه‌های گیاهی تحت کنترل هدایت الکتریکی خاک (233/0-) و درصد جذب سدیم (167/0-)  قرار دارد و درصد تاج‌پوشش گیاهی متأثر از هدایت الکتریکی خاک (194/0-) و مقدار سدیم قابل تبادل (2/0-) است. بنابراین سدیمی بودن خاک‌، مهم‌ترین عامل محدودکنندۀ پوشش گیاهی در حوزۀ آبخیز فوجرد است. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of soil salinity on the distribution of plant species in arid and semi-aridEffect of soil salinity on the distribution of plant species in arid and semi-arid

نویسندگان [English]

  • leila kashi zenouzi 1
  • shahram banjshafee 2

1 u

2 uu

چکیده [English]

This study aimed to investigate the relationship between expression of soil salinity factors and vegetation cover in Foojerd watershed. To this end, the vegetation types in the region and the formation of relatively homogeneous in terms of soil and topography, soil and vegetation were sampled by a systematic random sampling. The samples according to the area consists of homogenous units were determined. In each plot characteristics of range species and percentage of vegetation cover were recorded and soil profiles were dug. Depending on the depth of the soil profile and the depth of the roots of the plants were sampled and conductivity, exchangeable sodium, sodium absorption ratio and absorption of sodium in each of the soil samples were measured. Pearson correlation coefficient of salinity and vegetation type and percentage of vegetation cover were calculated using SPSS18.0 software. The results showed that vegetation has a negative correlation with soil salinity factors. Based on analysis of variance and Duncan were revealed that test the type of plant species were depended on soil electrical conductivity and sodium absorption rate and the percentage of canopy cover was affected by soil electrical conductivity and exchangeable sodium content. So soil sodality is the most important limiting factor to grow vegetation in Foojerd watershed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Electrical conductivity
  • Exchangeable sodioum
  • ESP
  • Foojerd
  • SAR
مراجع
[1] Abd El-Ghani. M. M. and El-Sawaf, N. A. (2005). The coastal roadside vegetation and environmental gradients in the arid lands of Egypt. Community Ecology, 6: 143-154.
[2] Botrini, L., Lipucci, D. P. M. and Graifenberg, A. G. (2000). Potassium affects sodium content in tomato plants growing in hydroponic cultivation under saline sodic stress. Horiculture Science. 35: 1220-1222.
[3] Bui, E. N. and. Henderson, B. L. (2003). Vegetation indicators of salinity in northern Queensland, Austrailia. Ecology, 28: 539-552.
[4] Clark, R. B. and Duncan, R. R. (1993). Selection of plants to tolerate soil salinity, acidity and mineral deficiencies. Proceeding of the 1st International Crop Science Congress, Crop Science Society of Am., Madison, WI, USA, 374-379.
[5]  Dashtakian, K. and Khosroshahi, M., (2005). Identify plant species of desert biomes Yazd province. Iranian Journal of Range & Desert Research, 11(4): 384-395.
[6] Demiral, T. and Turkan, I. (2004). Comparative lipid peroxidation, antioxidant defense systems and proline content in roots of two rice cultivars differing in salt tolerance. Environmental Expression, Botany, 53: 247-257.
[7] Heydari Sharifabadi, H. (2001). Plant and salinity. Research institute of forests and rangelands of Iran, 123p.
[8] Houle, G., Morel, L., Reynolds, C. E. and Siegel, J. (2001). The effects of salinity on different developmental stages of an endemic annual plant, Aster lourentianus (Asteraceae). Journal of Botany, 88: 62-67.
[9] Ghanbari, A., Afshari, M. and Mijani, S., 2012. Effects of drought and salinity on seed germination
seed (Cuscuta campestris). Iranian Journal of field crop research, 10(2): 311-320.
[10] Gilliam F. S. and Dick, D. A. (2010). Spatial heterogeneity of soil nutrients and plant species in herb-dominated communities of contrasting land use. Plant Ecology, 209: 83–94
[11] Gul, B., Ansari, R., Aziz, I. and Khan, M. A. (2010). Salt tolerance of Kochia scoparia: a new fodder crop for highly saline regions. Pakistan Journal of Botany, 42: 2479-2487.
[12] Jafari, M. (1994). Evaluation of salinity tolerance in a number of perennial grasses Iran. Research institute of forests and rangelads of Iran.
[13] Jafari, M., Fax, M. and Melwill, M. (1996). The relationship between salt and potassium in pastures. Journal of natural Resources, 48: 21-28.
[14] Jing, J., Shaoyuan, F., Juanjuan, M., Zailin, H. Chaobo, Zh., (2016). Irrigation management for spring maize grown on saline soil based on SWAP model. Field Crop research, 196: 85-97.
[15] Khan, M. A. and Ungar, I. A. (2001). The effect of inity and temperature on the germination of polymorphic seeds and growth of Atriplex triangularis. Journal of Botany, 71: 481-489.
[16] Mirdavoudi, H. (1997). Study of plant communities, species diversity, ecological factors and their relationship to some mapping Meighan desert plant communities. M.Sc. thesis, Faculty of Science, Tehran University.
[17] Moghiminejad, F., Zare Chahouki, M. A., Ghasemi Arian, Y. and Kohandel, A. (2014). Comparison of soil physical and chemical properties between the sites of exclosure and grazing (Case study: Nazarabad-Karaj). Iranian journal of range and desert research, 21(4): 643-650.
[18] Mohammadi, A., Matinkhah, S. H. and Khajaddin, S. J., 2013. Some ecological characteristics of Zygophyllum atriplicoides in some semi-arid lands in Isfahan province. Arid Biome Scientific and Research Journal, 3(1): 69-81.
[19] Mokhtari Asl, A., Mesdaghi, M. and Rangavaran, R. (2006). Effective interaction between soil characteristics and distribution of forage species in pastures Qorkhlarmarand in East Azerbaijan province. Science and technology of agriculture and natural resources, 15(1): 1-10.
[20] Munns, R. and Termaat, A. (1986). Whole plant response to salinity. Journal of Plant Physiology, 13: 143-160.
[21] Parida, A. K. and Das, A. B. (2005). Salt tolerance and salinity effects on plants: A review. Ecotoxicology. Environment Safety, 60: 324-349.
[22] Rogel, J. A., Silla, R. O. and Ariza, F. A. (2001). Edaphic characterization and soil ionic composition influencing plant zonation in a semiaridMediterranean salt marsh. Geoderma. 99: 81-98.
[23] Shaikh, F., Gul, B., Ansari, R., Alatar, A. R.A., Hegazy, A. K. and Khan, M. A. (2013). Comparative effects of NaCl and sea salt on seed germination of two halophytic grasses under various light and temperature regimes. Pakistan. Journal of Botany, 45: 743-754.
[24] Ye T, Gan Lin, W. Yang Ming, Zh., (2017). Dune-scale distribution pattern of herbaceous plants and their relationship with environmental factors in a saline–alkali desert in Central Asia. Science of the Toatal Environment. 567: 473-480.
[25] Zare Chahouki, M. A. (2001). The relationship between pasture species with some physical and chemical properties of soils in pastures Shirkooh Yazd. M.Sc. thesis, Faculty of natural resources, Tehran University.
نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری
دوره 70، شماره 3
آذر 1396
صفحه 751-762
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 22 شهریور 1395
  • تاریخ بازنگری: 23 آبان 1396
  • تاریخ پذیرش: 15 اسفند 1395
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار