نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حامد نوذری ¹
• صفر معروفی ²
• مهناز ادیرش ³

¹ استادیار گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

² استاد گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

³ دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب، گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

چکیده

با توجه به خسارت­های سالیانۀ سیلاب حوضۀ دز و عدم اطلاع از میزان آبی که در زیر حوضه­های میانی به سیل اصلی اضافه می‌شوند، هدف این تحقیق، تعیین میزان مشارکت زیرحوضه‌های میانی در سیل خروجی و شناسایی مناطق سیل­خیز حوضه است. بنابراین با استفاده از شاخص SPI، مرطوب­ترین دورۀ زمانی منطقه تعیین گردید. پس از آن، منطقۀ مورد مطالعه به یازده زیرحوضه تقسیم و شبیه­سازی بارش رواناب منطقه به کمک نرم­افزار WMS صورت گرفت. در نهایت به کمک حذف یک به یک زیر حوضه­ها از روند شبیه­سازی، سهم هر یک از زیرحوضه­ها در سیل خروجی تعیین شد. نتایج نشان داد که زیرحوضۀ دوکوهه با کاهش 40 درصدی دبی پیک، مؤثرترین ناحیه در سیل خروجی است. پس از آن حمیدآباد با 35 درصد و سد دز با 15 درصد به ترتیب زیر حوضه­هایی هستند که پتانسیل سیل خیزی بالایی دارند. همچنین به منظور حذف اثر مساحت زیرحوضه، اولویت­بندی بر اساس سهم مشارکت مساحت واحد زیرحوضه‌ها در خروجی انجام شد و دوکوهه با 29 درصد، حمیدآباد با 25درصد و دزفول با 15 درصد مشارکت، به ترتیب
رتبه­های اول، دوم و سوم را به خود اختصاص دادند.

کلیدواژه‌ها

• اولویت‌بندی
• سیل‌خیزی
• شبیه‌سازی
• WMS
• حوضۀ دز

عنوان مقاله [English]

Identification and prioritize of potential areas to flood inundation in the Dez basin using WMS

نویسندگان [English]

• hamed nozari ¹
• safar marofi ²
• mahnaz edirsh ³

¹ u

² u

³ u

چکیده [English]

According to the annual damages of flood in Dez river catchment and the lack of information about water quantity which contribute substantially to the flow of the river in the middle sub-basins, the aim of this study was to determine the contribution of sub-basins flow to total basin flood and to identify areas of flooding potential. So, the standard precipitation index was calculated to identify the wettest period in the region. Then, the whole basin was divided into 11 sub-basins and subsequently a rainfall-runoff simulation was carried out by using WMS software. Finally, the contribution of each sub-basin to the outlet flood peak was quantified by successively eliminating sub-basins from the simulation process. The result showed that the Dokouheh sub-basin by decreasing the peak flow (40 percent) is the most effective region in flooding. Then, Hamidabaad with 35 percent and Dez dam with 15 percent are the sub-basins with more flood potential, respectively. In addition, to eliminate the effect of sub-basin area, prioritization was done corresponding to the contribution at the outlet per unit area of sub-basins. Dokouheh with 29 percent, Hamidabaad with 25 percent and Dezful with 15 percent were given first, second, and third rank, respectively

کلیدواژه‌ها [English]

• Flooding
• prioritization
• simulation
• sub-basin areas
• WMS