نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

2 استاد گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

3 دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب، گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

چکیده

با توجه به خسارت­های سالیانۀ سیلاب حوضۀ دز و عدم اطلاع از میزان آبی که در زیر حوضه­های میانی به سیل اصلی اضافه می‌شوند، هدف این تحقیق، تعیین میزان مشارکت زیرحوضه‌های میانی در سیل خروجی و شناسایی مناطق سیل­خیز حوضه است. بنابراین با استفاده از شاخص SPI، مرطوب­ترین دورۀ زمانی منطقه تعیین گردید. پس از آن، منطقۀ مورد مطالعه به یازده زیرحوضه تقسیم و شبیه­سازی بارش رواناب منطقه به کمک نرم­افزار WMS صورت گرفت. در نهایت به کمک حذف یک به یک زیر حوضه­ها از روند شبیه­سازی، سهم هر یک از زیرحوضه­ها در سیل خروجی تعیین شد. نتایج نشان داد که زیرحوضۀ دوکوهه با کاهش 40 درصدی دبی پیک، مؤثرترین ناحیه در سیل خروجی است. پس از آن حمیدآباد با 35 درصد و سد دز با 15 درصد به ترتیب زیر حوضه­هایی هستند که پتانسیل سیل خیزی بالایی دارند. همچنین به منظور حذف اثر مساحت زیرحوضه، اولویت­بندی بر اساس سهم مشارکت مساحت واحد زیرحوضه‌ها در خروجی انجام شد و دوکوهه با 29 درصد، حمیدآباد با 25درصد و دزفول با 15 درصد مشارکت، به ترتیب
رتبه­های اول، دوم و سوم را به خود اختصاص دادند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identification and prioritize of potential areas to flood inundation in the Dez basin using WMS

نویسندگان [English]

  • hamed nozari 1
  • safar marofi 2
  • mahnaz edirsh 3

1 u

2 u

3 u

چکیده [English]

According to the annual damages of flood in Dez river catchment and the lack of information about water quantity which contribute substantially to the flow of the river in the middle sub-basins, the aim of this study was to determine the contribution of sub-basins flow to total basin flood and to identify areas of flooding potential. So, the standard precipitation index was calculated to identify the wettest period in the region. Then, the whole basin was divided into 11 sub-basins and subsequently a rainfall-runoff simulation was carried out by using WMS software. Finally, the contribution of each sub-basin to the outlet flood peak was quantified by successively eliminating sub-basins from the simulation process. The result showed that the Dokouheh sub-basin by decreasing the peak flow (40 percent) is the most effective region in flooding. Then, Hamidabaad with 35 percent and Dez dam with 15 percent are the sub-basins with more flood potential, respectively. In addition, to eliminate the effect of sub-basin area, prioritization was done corresponding to the contribution at the outlet per unit area of sub-basins. Dokouheh with 29 percent, Hamidabaad with 25 percent and Dezful with 15 percent were given first, second, and third rank, respectively

کلیدواژه‌ها [English]

  • Flooding
  • prioritization
  • simulation
  • sub-basin areas
  • WMS
[1] Abu Sharkh, M.S. (2009). Estimation of runoff for Small Watershed Using Watershed Modeling System (WMS) And GIS. 13th International Water Technology Conference, IWTC, Hurghada, Egyp, pp. 1185-1200.
[2] Alizadeh, A. (2005). Principles of Applied Hydrology, 10th edition, Imam Reza University press.
[3] Ganji Khorramdel,N., Ewazi, M., Firuzi Nezam Abadi F. and Ghafari, M. (2013). Estimation of basin Peak Flood using WMS (case study Sarab Doreh catchment), International Conference on Flood Management, Tehran, Iran, pp. 1-8.
 [4] Ghaswari, M.J., Bustani, F. and Rostami Rawari, A. (2011). Calibration and sensitivity analysis of WMS/HEC-HMS model for estimating flood hydrograph properties in the Jahrom Shoor River basin, National Conference on Civil Engineering and Sustainable Development, Islamic Azad University of Estahban, Iran.
[5] Ghobadian, R., Jahandideh, K. and Fatahi Chaghabeigi, A. (2013). Simulation of rainfall-runoff process using WMS model in Gharehsoo catchment, Journal of Irrigation and Water Engineering, 9, 89-98.
[6] Lalozaee, A. (2012), Flood simulation using WMS in Kama Torbat Heydarieh watershed, master thesis, Department of Natural Resources, Zabol University, Iran.
 [7] McKee, T., Doesken, B., Nolan, J. and Kleist, J. (1993), The relationship of drought frequency and duration time scales, 8th Conference on Applied Climatology, Department of Atmospheric Science Colorado State University Fort Collins, USA.
[8] Mohammadi Motlagh, R., Jalalkamali, N. and Jalalkamali, A. (2013). Study of contribution role of sub-basin in flooding intense (case study: Dalaki basin in Fars Province), Journal of Irrigation and Water Engineering, 13, 31-44.
[9] Nasri, M. and Soleimani Sardo, F. (2012). Prioritization of Effective Zones on Peak Flood discharge using HEC-HMS hydrological model in Sheikh Bahaee dam basin, Journal of Science and Technology of natural resources, 54, 548-562.
[10] Nozari, h., Razavian, S. and Nabavi, S.M. (2014). The study of effective hydrological units on flood peak discharge in Hamedan-Bahar basin, Journal of Watershed Engineering and Management, 3(6), 201-210.
[11] Sadrlashrafi, S., Kholghi, M., Thamer A. M. and Samadi, A. (2008). Integrated Modeling for Flood Hazard Mapping Using Watershed Modeling System, American Journal of Engineering and Applied Sciences, 1(2), 149-156.
[12] Saghafian, B. and Khosroshahi, M. (2005). Unit response approach for priority determination of flood source areas, Journal of Hydrologic Engineering, ASCE, 10(4), 270-277.
[13] Yaghub zadeh, M. (2009). Determination of basin curve number using geographical information systems (GIS) and remote sensing (RS) (case study area: Birjand Mansourabad), master thesis. Department of Water Engineering. , Shahid Bahonar University of Kerman, iran.