نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکدۀ علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی

2 انشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

افزایش روز­افزون جمعیت و میزان تقاضا برای استفاده از منابع آب، موجب افت سریع آب زیرزمینی در بسیاری از دشت‌ها شده است لذا نیاز به توجه به بهبود وضع کمی و کیفی آبخوان‌ها احساس می‌گردد. یکی از روش‌های مدیریتی منابع آب که در سال­های اخیر کاربرد وسیعی یافته است، استفاده از روش تغذیۀ مصنوعی می­باشد. مطالعۀ حاضر جهت شناسایی مناطق مناسب برای تغذیۀ مصنوعی سفره‌های آب زیرزمینی شهرستان روانسر است. بدین منظور پس از در نظر گرفتن معیارهای زمین­شناسی، شیب، هدایت هیدرولیکی، ضخامت آبرفت، نفوذپذیری، فرسایش‌پذیری، کاربری اراضی، درصد شن، رس و تهیۀ لایۀ رستری هر کدام از این معیارها نسبت به رتبه­بندی هر معیار به روش تحلیل سلسله مراتبی و تعیین وزن معیارها با استفاده از مدل ترکیب خطی وزنی (WLC) برای دو روش متداول تغذیۀ مصنوعی (پخش سیلاب و حوضچه­های تغذیه) اقدام گردید. براساس نتایج به دست آمده از نقشه­‌های نهایی مکانیابی تغذیۀ مصنوعی در هر دو روش، مکان­های مناسب در قسمت­های شمالی، شمال شرقی و جنوب غربی حوزه واقع شده اند. در روش پخش سیلاب، اراضی مستعد تغذیۀ مصنوعی آب­های زیرزمینی حدود 20/22 کیلومتر مربع معادل 6/17 درصد و در روش حوضچه­های تغذیه 10/21 کیلومتر مربع معادل 8/16 درصد از مساحت منطقۀ مطالعاتی را به خود اختصاص داده است و مخروط افکنه‌ها مکان‌هایی مناسب جهت تغذیۀ سفره‌های آب‌ زیرزمینی بودند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Determination of appropriate regions for groundwater artificial recharge of Ravansar County

نویسندگان [English]

  • kazem Nosrati 1
  • mohammad mehdi hossein zadeh 1

1 shahid beheshti university

2

چکیده [English]

Growing population and increasing water resources demand have caused to slump groundwater level in many plains. Therefore there is a necessary to improve the quantity and quality of the aquifers. One of the most important methods to increase water table in recent decade is groundwater artificial recharge. The main objective of this study is to select sites more suitable for groundwater artificial recharge in Ravansar plain. In view of this, the raster map layers of criteria including geology, slope, alluvial thickness, infiltration rate, permeability, erodibility, land use, percent of silt and clay were prepared. Then each of these criteria was ranked using analytic hierarchy process (AHP) and weighting liner component (WLC) methods for two artificial recharge methods including flood spreading and spreading basin. The results showed that based on the selected indicators and the zonation map in two methods, the best sites located in northern, northeastern and southwestern of the study area and fluvial fans adapted with the best sites for groundwater artificial recharge.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Geomorphological factors
  • Artificial recharge
  • WLC model
  • fluvial fan
  • Ravansar County