نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• صلاح الدین زاهدی

استادیار پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کردستان، سنندج، ایران.

چکیده

کاشت اکوتیپ­های گونۀ مرتعی Elymus hispidus var. hispidus در ایستگاه پژوهشی بهارستان سنندج به منظور بررسی قدرت استقرار و سازگاری انجام شد. این بررسی از سال 1389 شروع و تا سال 1394 ادامه یافت. برای هر اکوتیپ به مقدار کافی بذر از پایه های مختلف سراسر استان جمع آوری و در پائیز سال 1389 در فاز تکثیر بذر برای هر اکوتیپ کشت شدند. در پائیز سال‌های 90 و 91 اکوتیپ­های هر گونه در قالب طرح­های آماری بلوک­های کامل تصادفی در عرصه­های مرتعی به­صورت دیم کشت شدند. ابعاد کرت­های آزمایشی 2*4 مترمربع که به­صورت 4 خط 4 متری با فاصلۀ 50 سانتی­متر اجرا گردید و برای حذف اثرات حاشیه­ای فاصلۀ بین کرت­ها 5/0 متر و فاصلۀ بین بلوک­ها 2 متر در نظر گرفته شد. متغیرهای اندازه­گیری شده برای انتخاب و ارزیابی اکوتیپ ها شامل: 1) درصد سبز شدن بذرها در عرصه 2) گلدهی 3) تشکیل بذر 4) ارتفاع گیاه 5) تولید 6) سطح پوشش تاجی و 7) توان رویش مجدد که نتایج نشان داد بین متغیرهای اندازه­گیری شده و اکوتیپ­ها در سطح احتمال (P< 0.05) اختلاف معنی­دار وجود دارد. آزمون دانکن برای پارامترهای مورد اندازه­گیری اکوتیپ­های مختلف نشان داد که اکوتیپ دولاب، دارای بهترین عملکرد است. به نظر می­رسد که فاکتورهای ارتفاع از سطح دریا، عمق خاک و جهت جغرافیایی بیشترین تأثیر را بر عملکرد اکوتیپ­های مختلف داشته­اند.

کلیدواژه‌ها

• استقرار
• اکوتیپ
• ایستگاه پژوهشی بهارستان
• سازگاری

عنوان مقاله [English]

Evaluation of populations of Elymus hispidus var. hispidus ecotypes in different ecological zones of Kurdistan province

نویسنده [English]

• Salahudin Zahedi

Kurdistan Agricultural and natural Resources research and Education Center, AREEO, Sanandaj

چکیده [English]

The evaluation of Elymus hispidus var. hispidus ecotypes in different ecological zones of Kurdistan province was carried out at Baharestan Agricultural Research Station in order to nomination of the best ecotypes in terms of adaptability and establishment. The experiment started in 2010 and continued to 2015. For each Ecotype adequate seed of different stocks in whole of the province was reaped. In reproduction phase (2010 autumn) and after soil preparation, all ecotypes were planted on plots with 5*6 m2. In 2011 and 2012autumn, the Ecotype of each Species based on complete randomized block design with 3 replications and 2 meter intervals on 2*4 m2 plots and 4 lines with 4-meter length and 50 cm intervals (In order to elimination of marginal effects) planted. The measured traits for plant selection were 1) growing 2) flowering 3) seeding 4) Yield 5) canopy cover 6) height and 7) regrowing, all data were statistically compound analyzed by SPSS and averages were compared using Duncan method. Results showed that there were significant differences among the measured traits and ecotypes (P≤0.05) in all studied years (2012-2015). In terms of measured parameters for all ecotypes of Elymus hispidus var. hispidus, Dolab Ecotype, showed superiority in the Baharestan research station conditions. it seems that altitude, soil properties and aspect factors have had most efficacy on different ecotypes operation of this specie in this study.

کلیدواژه‌ها [English]

• Ecotype
• Baharestan Station
• Establishment
• Adaptability