قربانی, اردوان, دادجو, فرید, معمری, مهدی, بیدار لرد, محمود. (1397). بررسی تأثیر عوامل محیطی بر تولید اولیة سطح زمین (مطالعة موردی: مراتع هیر- نئور استان اردبیل). مرتع و آبخیزداری, 71(4), 1055-1071. doi: 10.22059/jrwm.2019.243061.1170
اردوان قربانی; فرید دادجو; مهدی معمری; محمود بیدار لرد. "بررسی تأثیر عوامل محیطی بر تولید اولیة سطح زمین (مطالعة موردی: مراتع هیر- نئور استان اردبیل)". مرتع و آبخیزداری, 71, 4, 1397, 1055-1071. doi: 10.22059/jrwm.2019.243061.1170
قربانی, اردوان, دادجو, فرید, معمری, مهدی, بیدار لرد, محمود. (1397). 'بررسی تأثیر عوامل محیطی بر تولید اولیة سطح زمین (مطالعة موردی: مراتع هیر- نئور استان اردبیل)', مرتع و آبخیزداری, 71(4), pp. 1055-1071. doi: 10.22059/jrwm.2019.243061.1170
قربانی, اردوان, دادجو, فرید, معمری, مهدی, بیدار لرد, محمود. بررسی تأثیر عوامل محیطی بر تولید اولیة سطح زمین (مطالعة موردی: مراتع هیر- نئور استان اردبیل). مرتع و آبخیزداری, 1397; 71(4): 1055-1071. doi: 10.22059/jrwm.2019.243061.1170
بررسی تأثیر عوامل محیطی بر تولید اولیة سطح زمین (مطالعة موردی: مراتع هیر- نئور استان اردبیل)
1دانشیار دانشکدة کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
2کارشناس ارشد مرتعداری، دانشکدة کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
3استادیار دانشکدة کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
4استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (AREEO)، رشت، گیلان، ایران.
چکیده
هدف این تحقیق بررسی ارتباط بین تولید اولیة سطح زمین (تولید اندام‌های هوایی تمام گیاهان مرتعی بدون توجه به خوشخوراکی) و عوامل محیطی (ارتفاع از سطح دریا، شیب دامنه، جهات دامنه، شاخص توپوگرافی، بارندگی فصلی و سالیانه و دمای فصلی و سالیانه) در مراتع هیر- نئور استان اردبیل بود. ابتدا با در نظر گرفتن تیپ‌های گیاهی و عوامل محیطی، تولید اولیة سطح زمین در مرحلة اوج رویش گیاهان با استفاده از پلات‌های یک متر مربعی (330 پلات) به روش تصادفی-سیستماتیک و قطع و توزین برداشت شد. با استفاده از نقشه‌های با مقیاس 1:25000، مدل رقومی ارتفاع، نقشه‌های شیب، جهت، طبقات ارتفاعی و شاخص توپوگرافی استخراج شد. نقشه‌های دما و بارندگی فصلی و سالیانه نیز با استفاده از معادله‌های گرادیان استخراج شده با استفاده از ایستگاه‌های همجوار (اردبیل، سرعین، خلخال و کوثر) منطقه تهیه شد. برای بررسی معنی‌داری تولید اولیة سطح زمین در طبقات مختلف عوامل محیطی از تجزیه واریانس یک‌طرفه استفاده شد. سپس برای تعیین مهمترین عوامل محیطی مؤثر از تجزیه به مؤلفه‌های اصلی استفاده شد. نقشة تولید اولیة سطح زمین نیز با استفاده از معادلة رگرسیون درجه دو استخراج شده، در GIS تهیه شد. نتایج نشان داد که تولید اولیة سطح زمین با عوامل ارتفاع و بارندگی رابطة مستقیم و با دما رابطة عکس دارد. همچنین بیشترین تولید اولیة سطح زمین در جهت غربی ثبت شد. نتایج تجزیه به مؤلفه‌های اصلی نشان داد مؤلفه‌های اول (شامل بارندگی و دمای سالیانه، ارتفاع از سطح دریا) و مؤلفة دوم (شامل شیب) با 10/76 درصد بیشترین تأثیر را بر روی تولید اولیة سطح زمین دارند. همچنین نقشة تولید اولیة سطح زمین تهیه و صحت نقشه برابر با 54/0 به‌دست آمد که نشانگر اعتبار مدل است. از یافته‌های این تحقیق می‌توان در مدیریت مراتع برای ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضای تولید اولیة سطح زمین و توازن کربن استفاده کرد.
ابتدای صفحه