بررسی تأثیر برخی عملیات اصلاح مرتع بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک (مطالعۀ موردی: مرتع چاه شیرین بهبهان)

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموختۀ کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشکدۀ مهندسی منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه صنعتی خاتم‌الانبیاء (ص) بهبهان، ایران.

2 استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکدۀ مهندسی منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه صنعتی خاتم‌الانبیاء (ص) بهبهان، ایران.

3 دانشیار گروه مرتعداری، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران.

چکیده

مطالعۀ حاضر به بررسی تأثیر عملیات اصلاحی کاشت درخت کهور (Prosopis juliflora) احداث کنتور فارو و کاشت درخت اکالیپتوس (Eucalyptus camaldulensis Dehnh) بر روی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک، در مرتع چاه شیرین شهرستان بهبهان پرداخته است. در این مطالعه، در کنار هر تیمار با عملیات اصلاحی یک تیمار بدون عملیات اصلاحی به عنوان شاهد انتخاب گردید. نمونه­برداری خاک به­صورت تصادفی سیستماتیک در طول 3 ترانسکت 100 متری در دو عمق 30-0 و 60-30 سانتی­متری خاک در هر سایت عملیات اصلاحی و شاهد مجاور آن انجام گرفت. نمونه­های خاک به آزمایشگاه منتقل شده و فاکتورهای نیتروژن، فسفر، پتاسیم، ماده آلی، کربن آلی، آهک، درصد رس، سیلت، شن، هدایت الکتریکی و اسیدیته اندازه­گیری شد. نتایج مقایسۀ میانگین خصوصیات خاک با استفاده از آزمون t مستقل نشان داد که فاکتورهای مورد بررسی در سطح 1 درصد و 5 درصد نسبت به منطقۀ شاهد دارای تفاوت معنی­دار هستند. همچنین نتایج حاصل از تجزیۀ واریانس ANOVA در بین تیمارهای عملیات اصلاحی در عمق اول و دوم برای فاکتورهای فسفر، پتاسیم، مادۀ آلی، کربن، آهک و EC نشان دهندۀ تفاوت معنی­داری در سطح 1 درصد است. به طور کلی سه عملیات اصلاحی انجام شده تأثیرات مثبت بر روی خصوصیات خاک داشتند؛ کاشت درخت کهور و احداث کنتور فارو دارای شرایط بهتری نسبت به سایت کاشت درخت اکالیپتوس هستند. بنابراین با مطالعات بیشتر و پایش در این زمینه می­توان به نقش مدیریت و اجرای صحیح عملیات اصلاح مرتع، در مراتع مختلف کشور پی برد و برای تداوم یا جایگزینی آن­ها با عملیات مناسب تصمیم گرفت.

کلیدواژه‌ها

مرتع و آبخیزداری

دوره 72، شماره 1
بهار 1398
صفحه 55-68

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار