نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری علوم و مهندسی مرتع گروه منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
2 هیات علمی، دانشگاه محقق اردبیلی
3 استادیار گروه منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
4 دانش‌آموخته دکتری علوم مرتع گروه منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
چکیده
هدف این تحقیق بررسی عوامل بومشناختی مؤثر بر پراکنش چهار گونۀ Trifolium repense، T. pratense، T. micranthumو
T. compestre در مراتع فندوقلوی شهرستان نمین در استان اردبیل بوده است. نمونه‌برداری در مکان‌های حضور و عدم حضور گونهها در سطح شش مکان بهصورت تصادفی انجام شد. در تمامی مکانها عوامل پستی و بلندی، اقلیمی، پوشش سطحی و تراکم گونههای مورد مطالعه اندازهگیری شد. از هر ترانسکت، نمونۀ خاک از عمق ریشهدوانی گونهها برداشت شد و پارامترهای اسیدیته، قابلیت هدایت الکتریکی، بافت خاک، آهک، کلسیم، منیزیم، سدیم، فسفر، پتاسیم، مادۀ آلی، رس قابل انتشار و رطوبت حجمی خاک اندازهگیری شد. بررسی اختلاف معنی‌داری اثر عوامل محیطی بر حضور و عدم حضور گونههای مورد مطالعه با تجزیه واریانس یک‌طرفه و مقایسۀ میانگین خصوصیات اندازهگیری شده با آزمون دانکن انجام شد. برای تعیین درجۀ اهمیت متغیرهای محیطی در تمایز مکانها و انتشار گونههای مورد مطالعه، از آنالیز تشخیص استفاده شد. نتایج نشان داد متغیرهای قابلیت هدایت الکتریکی، شیب، سدیم، مادۀ آلی (P<0/05) و متغیرهای ارتفاع از سطح دریا، بارندگی، دما، اسیدیته، پتاسیم، فسفر، درصد رس، سیلت، رس قابل انتشار و خاک لخت (P<0/01) بین مکان‌های حضور و عدمحضور گونهها تفاوت معنی‌داری با یکدیگر داشتند. با توجه به نتایج آنالیز تشخیص، چهار تابع بهترتیب 50/78، 60/15، 80/5 و 10/0 درصد و در مجموع 100 درصد از واریانس کل دادهها را توجیه کردند. در مجموع چهار عامل شامل دما، قابلیت هدایت الکتریکی، پتاسیم و رس بهعنوان مهمترین عوامل در گسترش گونههای
T. repense، T. pratense، T. micranthum و T. compestre تشخیص داده شدند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Comparison of effective ecological factors in the distribution of Trifolium species in Fandoghlou rangelands of Namin county
نویسندگان [English]
- Sahar Samadi Khangah 1
- Mehdi Moameri 3
- Masoome Abbasi Khalaki 4
1 University of MOhaghegh Ardabili
2
3 Assistant Professor, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
4 PhD candidate of Rangeland sciences, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran.
چکیده [English]
The aim of this study was to investigate the ecological factors affecting the distribution of four Trifolium repense, T. pratense, T. micranthum and T. compestre species in Fandoghlou rangelands of Namin county in Ardabil province. Sampling was conducted in six sites with the presence and absence of species at random. Topographic, climatic, land cover and density of selected species were recorded. From each transect, soil samples were taken from the root activity depth the parameters of acidity, electrical conductivity, soil texture, lime, calcium, magnesium, sodium, phosphorus, potassium, organic matter, propagated clay and soil moisture content were measured. A significant difference was observed between the environmental factors on presence and absence of studied species by one-way ANOVA and comparison of the mean of the measured characteristics with Duncan test. To determine the importance of the variables in different sites and the species distribution, Linear Discriminant Analysis (LDA) was used. Results showed that there were significant different between the factors of electrical conductivity, slope, sodium, organic matter (p<0.01) and factors of elevation, rainfall, temperature, acidity, potassium, phosphorus, clay, silt, dispersible clay and bare soil (p<0.05) in sites of presence and absence of species. According to the results of the LDA, four functions were justified as 78.50, 15.60, 5.80, 0.10 %, respectively and totally 100% of the total variance of the data were justified. Four factors (temperature, electrical conductivity, potassium and clay) were identified as the most important factors in the distribution of the T. repense, T. pratense, T. micranthum, T. compestre species.
کلیدواژه‌ها [English]
- Species Distribution
- Clover Species
- soil properties
- Discriminant Analysis
- Ardabil Province
)