نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکدۀ منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد.

2 استادیار گروه مرتعداری، دانشکدۀ منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران.

چکیده

آب یکی از منابع مهم در توسعه کشورها و یکی از بزرگترین چالش‌های قرن حاضر بشریت است که می‌تواند سرمنشأ بسیاری از تحولات مثبت و منفی جهان قرار گیرد. تحقیقات صورت گرفته نشان از آن دارد که بهبود مدیریت حفاظت، بهره‌برداری و توزیع منابع آب با کاهش تصدی‌گری دولت و مشارکت ذینفعان و جوامع محلی از طریق مدیریت مشارکتی امکان‌پذیر است. بر این اساس، تحلیل شبکۀ اجتماعی، به منزلۀ یک رویکرد در تحلیل روابط ذینفعان محلی به منظور مدیریت پایدار منابع آب توجه شده است. هدف از این پژوهش پایش اجتماعی شبکۀ ذینفعان محلی با استفاده از تحلیل شبکۀ اجتماعی در سامان عرفی صدرآباد در حوزۀ آبخیز ندوشن یزد است. این کار بر اساس دو پیوند اعتماد و مشارکت و با استفاده از شاخص‌های سطح کلان و میانی صورت گرفته است. نتایج حاکی از آن است که میزان انسجام و سرمایۀ اجتماعی متوسط است و پایداری و تعادل شبکه نیز در حد زیاد، ارزیابی می‌شود که نشان دهندۀ بالا بودن میزان انتقال یافتگی در پیوندهای اعتماد و مشارکت می‌باشد. همچنین میزان همبستگی بین دو پیوند اعتماد و مشارکت، بر اساس شاخص QAP، ۶۴ درصد و در حد زیاد و مناسب می‌باشد. نتایج شاخص میانگین فاصلۀ ژئودزیک نیز بر اساس دو پیوند اعتماد و مشارکت در حد بهینه و قابل قبول می‌باشد که نشان دهندۀ سرعت مناسب گردش اطلاعات خواهد بود. شبکۀ مدیریت آب در صدرآباد پتانسیل انسجام و سرمایۀ اجتماعی بیشتر را دارد، که پیش نیاز آن، بهره­گیری از وضعیت مناسب اعتماد در جهت افزایش مشارکت است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of the social network and bonding social capital in participatory management of water resources (Case study: Sadrabad Village, Nodoushan catchment, Yazd Province)

نویسندگان [English]

  • Hossein Sarvi sadrabad 1
  • Iman Islami 2

1 M.Sc, Faculty of Natural Resources, University of Yazd, Yazd, Iran.

2 Assistant Professor of Rangeland Management Department, Faculty of Natural Resources and Marine Sciences, Tarbiat Modares University, Noor, Iran.

چکیده [English]

Water is one of the major sources of development in countries and one of the greatest challenges of the present century, which can be the source of many of the positive and negative developments in the world, and in fact destruction of water resources is the destruction of the foundations of development. Researches has shown that improved management of conservation, exploitation and distribution of water resources is possible by reducing Governmental Entrepreneurship and stakeholders' participation and community participation through participatory management. Accordingly, social network analysis is considered as an approach to analyzing the relationships of local stakeholders for sustainable water resources management. The purpose of this research is to survey social network of local stakeholders using social network analysis in Sadr Abad village in Nodoushan catchment of Yazd. This research has been done on the basis of two connections of trust and participation using network level and subgroup level indicators. The results indicate that the degree of cohesion and social capital is moderate, and the stability and equilibrium of the network is also high, which indicates the high level of transmission in the relationships of trust and participation. Also, the correlation between the two connection of trust and participation, based on the QAP index, is 64 percent and it is appropriate and high level. Water management network in Sadrabad has the potential of greater cohesion and social capital, that prerequisite of it is to utilize the appropriate state of trust to increase participation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Capital
  • Trust
  • Participation
  • Social Network
  • Water Resources
  • Nodoushan