تأثیر آتش‌سوزی بر برخی خصوصیات اکوسیستم‌های مرتعی در بخش جنوبی پارک ملی گلستان، ایران

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه.

2 دکتری علوم مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان.

3 استادیار علوم جنگل، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل.

چکیده

آتش­سوزی از مهم­ترین عوامل اثرگذار بر اکوسیستم­های طبیعی است. این مطالعه به منظور بررسی اثر آتش‌سوزی بر ویژگی­های شیمیایی خاک، بانک بذر خاک و پوشش گیاهی در مراتع کوهستانی یکه ­برماق ‌واقع در بخش جنوبی پارک ملی گلستان انجام شد. پس از تعیین منطقۀ شاهد و آتش­سوزی، نمونه­برداری با استفاده از 5 ترانسکت‌ 200 متری و 5 پلات یک متر مربعی بر روی هر ترانسکت انجام شد و درصد پوشش تاجی، تراکم و تولید فرم­های رویشی ثبت گردید. در هر ترانسکت نیز یک پلات به صورت تصادفی جهت بررسی ویژگی‌های خاکی و بانک بذر خاک انتخاب شد، به طوری­که نمونه‌های خاک به منظور بررسی ویژگی‌های خاک از عمق 20-0 و 40-20 سانتی‌متر و نمونه‌های مورد استفاده جهت بررسی بانک بذر خاک نیز از دو عمق 5- 0 سانتی­متر و 10-5 سانتی­متر برداشت شد. به منظور بررسی اختلاف پارامترهای مورد مطالعه بین سایت‌های مورد نظر از آزمون‌های آماری تی مستقل و اختلاف بین عمق اول و دوم هر سایت از آزمون تی جفتی استفاده شد. مقایسۀ ویژگی­های خاک نشان می­دهد، فاکتور اسیدیته، پتاسیم، نیتروژن، فسفر، کربن، هدایت الکتریکی و ظرفیت تبادل کاتیونی در منطقۀ آتش‌سوزی بیشتر از شاهد بودند. طبق نتایج به­دست آمده میزان غنا و تنوع گونه‌ای منطقۀ شاهد نسبت به آتش‌سوزی بیشتر بوده است. علاوه بر این، تنوع و غنای بانک بذر خاک در عمق اول نسبت به عمق دوم، در هر دو منطقه بیشتر بوده است.

کلیدواژه‌ها

مرتع و آبخیزداری

دوره 72، شماره 3
پاییز 1398
صفحه 755-767

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار