نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسۀ تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.

2 استادیار دانشکدۀ منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

3 استادیار بازنشسته، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان، ایران.

چکیده

سطح قابل توجهی از مراتع کشور در اثر عوامل مختلف از جمله بهره­برداری­های بی­رویه، تغییرات اقلیمی و دیگر عوامل دچار تخریب شده و بخش مهمی از گیاهان مرتعی در معرض خطر قرار گرفته­اند و یا جمعیت آن­ها به شدت کاهش یافته است. برای ایجاد پایداری در این گونه مراتع، اصلاح و احیاء آن­ها از طریق انتخاب گونه­های مناسب و یافتن بهترین شیوه­های کشت و استقرار از اولویت ویژه­ای برخوردار است. از این­رو در طرح تحقیقاتی علوفه قابل برداشت مراتع کشور، بذر مهم­ترین جمعیت­های چند سالۀ بوته­ای قابل چرای دام، همراه با اکسشن‌های موجود آن­ها، از مناطق مختلف مراتع استان کرمان در تاریخ­های مناسب جمع­آوری گردید. به منظور بررسی برخی از صفات مهم گیاهی جمعیت گونه­های گیاهی از قبیل عملکرد علوفه، پوشش گیاهی  و عملکرد بذر، آزمایشی با طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار در شرایط مزرعه به مرحلۀ اجرا درآمد و از صفات مورد نظر یادداشت­­برداری به­عمل آمد. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم­افزار SAS  و مقایسۀ میانگین­ها با آزمون دانکن صورت پذیرفت. نتایج حاصلۀ نشان داد که علی رغم وجود تفاوت­هایی در صفات جمعیت­های این گونه که ناشی از خصیصۀ جمعیت­های گیاهان وحشی و تفاوت محیط رویشگاهی با محیط جدید بود، افزایش میزان عملکرد بذر پس از سازگاری با محیط جدید در تمامی اکسشن‌های مورد بررسی به­طور معنی‌داری مشاهده گردید. به طور کلی از بین اکسشن­های مورد مطالعۀ Fortuynia bongei در استان کرمان، از دیدگاه بالاترین عملکرد بذر و علوفۀ تولیدی، جمعیت جمع­آوری شده از منطقۀ بم و از لحاظ بیشترین درصد پوشش، جمعیت‌ جمع­آوری شده از منطقۀ کوهپایه پیشنهاد می­گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of seed and forage yield of important populations of Fortuynia bongei in Kerman province

نویسندگان [English]

  • Ali Mohebby 1
  • Mahdi Ramezani 2
  • Naser Arabzadeh 3

1 RIFR

2 teacher

3 Retired Assistant Professor, South Kerman Agricultural and Natural Resources Research and Education Center

چکیده [English]

This research was aimed to investigate the populations of Fortuynia bongei in a complete blocks design with three replications in field conditions. Treatments included the populations of Fortuynia bongei collected from Sirch, Koohpayeh, Zarand, Bam and Baghin. The traits including vegetation cover, forage yield, and seed yield were recorded. Data were analyzed by SPSS software and mean comparisons were performed by Duncan's Multiple Range Test. The results of ANOVA showed significant differences among the populations of Fortuynia bongei collected in this study. According to the results of mean comparisons, the highest percentage was recorded for the Koohpayeh population and the Bam population had the highest yield and seed production. So, these tow population could be recommended for the range lands rehabilitation projects in this area.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fortuynia bungei
  • genotype
  • forage yield
  • seed yield
[1]  Abbasi, M.R. (2010). Genetically diversity of  Trifolium species in the national Genetic bank of Iran. Journal of Genetics and Forest and Rangelands Plants Rehabilitation. 17. N: 1, 70-87.
[2]  Abdolrahmani, B., Esfahani, M and Sadeghzadeh, B.( 2013). Assesing the relationship between vigority and yield of  rain irrigated  accessions of  wheat . Journal of Iranian agronomy. 4:14: 308-319.
 [3] Ashraf Jafari, A. (2003). Determining the biodiversity and genetically distance between 20 accession of Lolium multiflorum  by using multivariate statistics,  Journal of Pajohesh and Sazandeghi. 64, 78- 83.
[4] Babakhanlo, P. (1967). Suitable forage plant with high adaptation for Iran climate, organization of range improvement press.
[5] Baniasadi, M., alizadeh, M and Ahmadi, R. ( 2009). Assessment  the effect of  drought on the yield and palatability of  rangelands species in Abbarik- Bam. The first conference of modeling the soil, air and plant.
 [6] Bhattarai, K., Johnson, D.A., Jones, T.A., Connors, K.J., and Gardner, D.R..( 2008). Physiological and Morphological Characterization of Basalt Milkvetch (Astragalus filipes): Basis for Plant Improvement. Rangeland Ecol Manage 61:444–455.
 [7] Briggs, K.G.( 1975). Effects of seeding rate and row spacing on agronomic characteristics of Glenlea, pitic 62 and neepawa wheats. Canadian J. of Plant Sci., 55: 363-367.
 [8] Gulsen, O., Sever-Mutlu, S., Mutlu, N., Tuna, M., Karaguzel, O., Shearman, R.C., Riordan,  T. P., and Heng-Moss, T.M. ( 2009). Polyploidy creates higher diversity among Cynodon accessions as assessed by molecular markers. Theor Appl Genet 118:1309–1319.
[9] Imani, A.A., Jafari, A.A., Choghan, R., Asghari, A and Darvish, F. ( 2008). Evaluation of quantity and quality in 36 population of Festuca arundinacea for presentation suitable types for range improvement and forage production in highland pasture in Ardabil province, Journal of range and desert research, 15(4):493-507.
 [10] Majidi, M.M., Asghariniia, P., Amini, F., Ebrahimian, M and Mirlouhi, A.F. ( 2001). Analyzing the intraction between accession and Environment on the yield of Festuca species by using Multivariate statistics. Journal of Genetics and Forest and Rangelands Plants Rehabilitation. 1:19134-152.
[11] Mirhaji, T.( 2008). Evaluation of the kind of plants exist in range plant nursery, Final Report of Project, Research Institute of Forests and Rangelands press.
 [12] Mirhaji, T., Sanadgol, A and A.A. Jafari.( 2013). Evaluation of 16 population of Festuca ovina L. in range plant nursery, Research site of Homand Absard, Journal of range and desert research, 20(1): 11-22.
[ 13] Peymanifard, B and A, Tarighi .(1984). Introduction of important forage for Iran rangeland, Issue number 24, Research Institute of Forests and Rangelands press, 79p.
 [14] Peymanifard, B and B, Malekpour.( 1984).Increasing forage in poor rangeland with Terracing and forage planting. Research Institute of Forests and Rangelands press.
 [15] Piano, E., Valentini, L., Pecett, P., and Romani M.( 1996). Evaluation of Lucerne germplasm collection in relation to traits conferring grazing tolerance. Euphytica 89: 279-288.
 [ 16] Riiasat, M., Ashraf Jafari, A., safavi, Y. (2015). Study the yield of   lymus pertenuis accessions under the flood and rain irrigation  in the Fars province. Journal of Genetics and Forest and Rangelands Plants Rehabilitation. 2:46: 247-258.
[ 17] Rybiñski W., B. Szot and R. Rusinek.(2008). Estimation of morphological traits and mechanical properties of grasspea seeds (Lathyrus sativus L.) originating from EU countries. Int. Agrophysics, 2008, 22, 261-275.
 [18] Rosso, B.S., Pagano, E.M. and Rimieri, P. ( 1966). Evaluation and utilization of tall fescue germplasm collection at Pergamino Inta. Argantina.
[19] Sanadgol, A. (1991). Assessing adaptation of forage plant in Marevehtapeh, Chaparghoymeh and Aghghala region, Technical report of Research Institute of Forests and Rangelands.
 [20] Stacey, T. (2003). Wheat crop establishment: Seeding rate and depth and row spacing .Canada Grains Council Complete Guide to Wheat Management.
 [21] Total office of Natural resources in Kerman province. ( 2002). The balance between livestock and rangeland project from  Kerman province.
[22] Vogel K. P., M. R. Schmer and R. B. Mitchell. (2005). Plant Adaptation Regions: Ecological and Climatic Classification of Plant Materials. Rangeland Ecology & Management 58: 315-319.
 [23] Zahrabi, A., Etminan, A., Safari, H and A.A. Jafari. (2011). Evaluation forage yield stability in  hispidus Elymus  population with AMMI model and other stability analysis method in two condition of stress and without stress. Journal of rangeland, 2: 209-218.