نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران.
2 استادیار جغرافیای طبیعی، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران.
3 دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران.
چکیده
با رشد سریع ساخت و ساز شهری و شهرسازی و همچنین ایجاد و توسعۀ زیرساختها، سیلاب در نواحی شهری بیشتر و شدیدتر شده است. وقوع مخاطرات سیلاب شهری در سکونتگاههای انسانی خسارات و تخریبهای روانی و اجتماعی جبران‌ناپذیری به شهروندان وارد میکند. از این رو در زمینۀ کاهش تأثیرات روانی و اجتماعی سیلاب شهری، توجه به رویکرد تابآوری سیلاب شهری مطرح میگردد. بررسی پیشینۀ مطالعات نشان میدهد که ارتقاء تابآوری در برابر بلایای طبیعی، تحت تأثیر عوامل اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و مدیریتی قرار دارد. بر همین اساس هدف اصلی این پژوهش بررسی ساختارهای یاد شده بر تابآوری منطقۀ 4 تهران در برابر سیلاب شهری است. روششناسی مطالعۀ حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش پیمایشی و توصیفی- تحلیلی میباشد. یافتههای پژوهش نشان داد که از لحاظ شاخص اجتماعی- فرهنگی نواحی 5، 3 و 8 به ترتیب مطلوبترین مناطق میباشد. از لحاظ شاخص اقتصادی بر اساس 8 مؤلفۀ مربوطه، منطقۀ 5، 6 و 3 به ترتیب مطلوبترین نواحی از لحاظ تابآوری اقتصادی هستند. از نظر تابآوری مدیریتی- نهادی نیز نواحی 5 و 6 با میانگین مطلوبترین نواحی از لحاظ تابآوری مدیریتی - نهادی بودهاند. در تابآوری کالبدی نیز با توجه به ساختار منطقه و با استفاده از روشهای WLC و AHP مشخص گردید که نواحی 9 و 7 دارای وضعیت تابآوری کالبدی خوبی هستند ولی نواحی 8 ، 1 و 2 از وضعیت مناسبی برخوردار نیستند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Measuring and Evaluating the Resilience of Urban Areas against Urban Flooding (Case Study: District 4 of Tehran)
نویسندگان [English]
- mostafa nahid 1
- mohammadreza zandmoghadam 2
- zeynab Karkehabadi 3
1 دانشجوی دکتری،گروه جغرافیا، دانشگاه آزاد اسلامی سمنان، سمنان، ایران
2 Mohammad Reza Zandmoghadam, Assistant Professor of Physiography Geography, Islamic Azad University of Semnan, Semnan, Iran
3 Zeynab Karkehabadi2Assistant Professor of Geography and Urban Planning, Islamic Azad University of Semnan, Semnan, Iran.
چکیده [English]
With rapid growth of urban construction and urbanism as well as creation and development of infrastructure, flooding in urban areas has become more controversial. Occurrence of urban flood hazards in human settlements causes irreparable damages to the citizens. Therefore, in order to decrease the psychological and social impacts of urban flooding, attention to resilience approach of urban flood is discussed. The study of literature shows that enhanced resiliency against natural disasters is affected by social, economic, physical and managerial factors. Accordingly, the main objective of this study is to investigate the mentioned structures on resiliency of Tehran metropolitan area against urban flood. The methodology of this study is practical and in terms of survey and descriptive - analytical. The results of the study showed that in terms of socio - cultural index, the most favorable areas were identified. In terms of economic index, according to the components of the relevant component, the study area is the most desirable areas in terms of economic resilience. Also, managerial - institutional resiliency has been the most suitable areas in terms of managerial - institutional resiliency. In the physical resilience, according to the structure of the region and using wlc and ahp methods, it was found that the strengths and weaknesses of the region have a good physical resilience.
کلیدواژه‌ها [English]
- Natural hazards
- urban residential
- flood
- resilience
- District 4 of Tehran
)