زکیه صفرپور؛ جلیل فرزادمهر؛ علی گلکاریان؛ مهدی بشیری
چکیده
لغزش یکی از عمده حرکات تودهای است که هر ساله موجب خسارات جانی و مالی فراوان در مناطق پر باران کوهستانی و لرزهخیز میشود، از این رو شناسایی مناطق مستعد خطر برای برنامهریزی و مدیریت جامع سرزمین امری ضروری می‌باشد. لذا در این پژوهش زمین‌لغزش‌های رخ‌داده در حوزۀ آبخیز سد بیدواز با مساحت 161 کیلومترمربع و دارای 125 نقطۀ لغزشی، ...
بیشتر
لغزش یکی از عمده حرکات تودهای است که هر ساله موجب خسارات جانی و مالی فراوان در مناطق پر باران کوهستانی و لرزهخیز میشود، از این رو شناسایی مناطق مستعد خطر برای برنامهریزی و مدیریت جامع سرزمین امری ضروری می‌باشد. لذا در این پژوهش زمین‌لغزش‌های رخ‌داده در حوزۀ آبخیز سد بیدواز با مساحت 161 کیلومترمربع و دارای 125 نقطۀ لغزشی، با استفاده از مدل شاخص پایداری دامنه در شرایط مختلف هیدرولوژیکی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. بر روی دامنه‌های مورد نظر آزمایش دانهبندی خاک انجام و پارامترهای مکانیک خاک اندازهگیری شد. سپس با استفاده از بسته‌های Arc Gisو Arc View و کالیبره کردن پارامترها در محیط SINMAP و تلفیق پارامترهای مکانیک خاک و پارامترهای هیدرولوژیک با نقشۀ رقومی ارتفاعی، مدل اجرا گردید. سپس اعتبارسنجی مدل در دو شرایط هیدرولوژیک معمول که اجرای مدل با بارشهایی با دورۀ بازگشت 10-2 سال و شرایط هیدرولوژیک حداکثر که شامل اجرای مدل با بارشهایی با دورۀ بازگشتهای 20-50 سال بود اعمال گردید. نتایج نشان داد که در شرایط هیدرولوژیک معمول، عملکرد مدل در شبیهسازی زمین‌لغزشها متوسط است. درحالی‌که با افزایش شرایط رطوبت هیدرولوژیک در محدودۀ موردمطالعه، عملکرد مدل افزایش چشم‌گیری داشته است و پیشبینی مدل توانست به ترتیب 21% و 26% در مراحل کالیبراسیون و اعتبار سنجی ارتقاء پیدا نماید. بنابراین از مدل SINMAP در شرایط رطوبت هیدرولوژیک بالا می‌توان برای انتخاب مسیر راه‌های ارتباطی پرخطر با توجه به نقشۀ پهنه‌بندی خطر وقوع لغزش اقدام کرد.
فریبا علوی زاده؛ کمال الدین ناصری؛ علی گلکاریان؛ علی طویلی
چکیده
فرسایش خاک در اکثر نقاط کشور، به‌ویژه نواحی خشک و نیمه‌خشک، معضلی بزرگ به‌شمار می‌رود و به علت رسوبگذاری، آلودگی، تشدید سیلابها، و آثار مخرب بر حاصل‌خیزی خاک از اهمیت زیادی برخوردار است. وجود پوشش گیاهی پراکنده از ویژگیهای مناطق خشک و نیمه‌خشک است و معمولاً فضای خالی بین این گیاهان با پوسته‌های بیولوژیک یا کریپتوگام، ...
بیشتر
فرسایش خاک در اکثر نقاط کشور، به‌ویژه نواحی خشک و نیمه‌خشک، معضلی بزرگ به‌شمار می‌رود و به علت رسوبگذاری، آلودگی، تشدید سیلابها، و آثار مخرب بر حاصل‌خیزی خاک از اهمیت زیادی برخوردار است. وجود پوشش گیاهی پراکنده از ویژگیهای مناطق خشک و نیمه‌خشک است و معمولاً فضای خالی بین این گیاهان با پوسته‌های بیولوژیک یا کریپتوگام، مانند خزه‌ها، پوشیده میشود. این پوستهها در یک اکوسیستم از جهات گوناگون اهمیت دارند و تأثیرات متعددی بر خصوصیات خاک و گیاهان آوندی می‌گذارند. در تحقیق حاضر تأثیرگذاری خزه‌ها، به عنوان بخش مهمی از پوسته‌های بیولوژیک، بر فرسایش آبی مراتع حوزة سد طرق واقع در استان خراسان رضوی بررسی شده است. به منظور بررسی تأثیر خزه‌ها بر فرسایش آبی، رواناب مصنوعی به مدت 30 دقیقه در پلاتهای مستقر در عرصه با دو شدت کم و زیاد جاری گشت. خزه‌ها تحت چهار تراکم زیاد (60- 75% پلات)، متوسط (35- 50%)، کم (10- 20% پلات)، و شاهد(0%) مطالعه شد تا اثر هر یک در میزان غلظت رسوب تولیدشده و فرسایش ویژه تحت شرایط آزمایشی یکسان بررسی شود. نتایج به‌دست‌آمده از آنالیز واریانس و آزمون توکی با استفاده از نرم‌افزار Minitab نشان داد که، با کاهش تراکم گیاهان خزهای، تولید رسوب و، به دنبال آن، فرسایش ویژه نیز افزایش مییابد و بین چهار تراکم خزه و دو شدت آب در سطح 95% تفاوت معنیدار وجود دارد، اما در خصوص میزان نفوذپذیری بین تیمارهای مختلف اختلاف معنیداری مشاهده نشد.
