سمانه سادات محزونی کچپی؛ پژمان طهماسبی؛ عطاالله ابراهیمی؛ محمد حسن جوری؛ محسن فعال فیض آبادی؛ رضا امیدی پور
چکیده
فرآیندهای اکولوژیکی موجود در مقیاس‌های متفاوت منجر به ایجاد ناهمگنی در سیمای سرزمین شده، موجب تکه‌تکه شدن و از هم‌گسیختگی ساختارهای سیمای سرزمین می‌شوند، در نتیجه موجب تغییرات در خصوصیات تنوع گونه‌ای و عملکردی می‌گردند. لذا هدف از این تحقیق، کمی نمودن خصوصیات لکه‌ها و کلاس‌های تشکیل‌دهنده سیمای سرزمین و تاثیر آنها بر شاخص‌های ...
بیشتر
فرآیندهای اکولوژیکی موجود در مقیاس‌های متفاوت منجر به ایجاد ناهمگنی در سیمای سرزمین شده، موجب تکه‌تکه شدن و از هم‌گسیختگی ساختارهای سیمای سرزمین می‌شوند، در نتیجه موجب تغییرات در خصوصیات تنوع گونه‌ای و عملکردی می‌گردند. لذا هدف از این تحقیق، کمی نمودن خصوصیات لکه‌ها و کلاس‌های تشکیل‌دهنده سیمای سرزمین و تاثیر آنها بر شاخص‌های تنوع گونه‌ای و عملکردی است. بدین منظور در یکی از مراتع نیمه‌استپی چهارمحال و بختیاری که ساختار طبیعی سیمای سرزمین باعث ایجاد لکه‌های متنوع در هفت کلاس متفاوت از نظر جامعه گیاهی شده است نمونه‌برداری انجام گرفت. در هر کلاس، به‌طور تصادفی لکه‌های مختلف جهت نمونه‌برداری انتخاب شدند. سپس در هر لکه 5 الی 10 ماکروپلات 30*30 مترمربعی به‌طور تصادفی- سیستماتیک مستقر شد و نمونه‌برداری از پوشش تاجی با استفاده از 3 پلات 2*2 مترمربعی انجام شد و ویژگی‌های گیاهی مبتنی بر خصوصیات عملکردی سیستم اندازه‌گیری شد. تجزیه و تحلیل شاخص‌های تنوع تاکسونومیک، تنوع عملکرد و تنوع بتای عملکرد با استفاده از بسته‌های آماری "Vegan"، "FD"و "betapart" در نرم‌افزار R صورت گرفت. کمی‌سازی متریک‌های سیمای سرزمین با استفاده از نرم‌افزار Fragstats انجام شد. در نهایت، روابط بین شاخص‌های تنوع و متریک‌های سیمای سرزمین با استفاده از رگرسیون خطی مورد آنالیز قرار گرفت. نتایج در سطح لکه نشان داد، رابطه منفی و معنی‌داری بین متریک شکل با شاخص‌های تنوع عملکرد نظیر میانگین وزنی نیتروژن برگ و میانگین وزنی سطح ویژه برگ مشاهده شد. نتایج در سطح کلاس بیانگر تاثیرپذیری مثبت شاخص یکنواختی عملکرد از متریک تراکم حاشیه و همچنین تنوع بتای عملکرد از متریک غنای لکه می‌باشد.
رضا امیدی پور؛ عطاالله ابراهیمی؛ پژمان طهماسبی؛ مرزبان فرامرزی
چکیده
پوشش و زیتوده گیاهی از مهمترین شاخص‌های اکوسیستم مرتعی بوده که برآورد صحیح آنها ضروری است. شاخص‌های گیاهی، ابزاری برای ارزیابی و پایش پوشش و زیتوده هستند که کارآیی آنها در مدیریتهای مختلف بررسی نشده است. در تحقیق حاضر، تأثیر قرق بلندمدت (26 ساله) بر رابطۀ بین پوشش و زیتوده با شاخصهایگیاهی در منطقۀ حفاظت شدۀ سبزکوهِ ...
بیشتر
پوشش و زیتوده گیاهی از مهمترین شاخص‌های اکوسیستم مرتعی بوده که برآورد صحیح آنها ضروری است. شاخص‌های گیاهی، ابزاری برای ارزیابی و پایش پوشش و زیتوده هستند که کارآیی آنها در مدیریتهای مختلف بررسی نشده است. در تحقیق حاضر، تأثیر قرق بلندمدت (26 ساله) بر رابطۀ بین پوشش و زیتوده با شاخصهایگیاهی در منطقۀ حفاظت شدۀ سبزکوهِ چهارمحال‌وبختیاری با تصاویر ماهوارۀ لندست-8 مورد ارزیابی قرار گرفت. پوشش و زیتودهگیاهی، با 10 پلات 30*30 و در هر یک با استفاده از کوادراتهای 2*2 مترمربعی (60 کوادرات) در خرداد 1395 ارزیابی شد. نتایج گویای تفاوت پوشش مناطق قرق و چرایی (به ترتیب 46 و 57 درصد) و زیتودۀ گیاهی (1011 و 1656 کیلوگرم در هکتار) به صورت معنی‌داری بود. رعایت فصل و شدت چرا و پتانسیل بالای تولید در منطقۀ چرایی و انباشت زیاد لاشبرگ، عدم تحریکپذیری گیاهان و رقابت در مناطق قرق موجب بهبود درصد پوشش و زیتودۀ گیاهی در منطقۀ چرایی در مقایسه با قرق بودند. شاخص‌های گیاهی اصلاح کنندۀ اثر خاک در مناطق قرق و چرا برآورد بهتری از پوشش داشتند (به ترتیب 828/0TSAVI1= و 884/0PVI3=). همچنین شاخص PVI2 در هر دو منطقۀ قرق (726/0R2=) و چرایی (698/0R2=) برآورد بهتری از زیتوده داشت. برتری بیشتر شاخص‌های مذکور به دلیل اصلاح اثر خاک و اصلاح اثر گندمیان چندساله، در مناطق مورد بررسی بود. نتایج این تحقیق نشان داد که چرای دام موجب تغییر در ساختار گیاهی و ارتباطات شاخص‌های گیاهی با پوشش شده لذا حسب تغییرات ترکیب و ساختار گیاهی درمناطق مختلف چرایی لازم است از شاخص‌های متفاوتی استفاده شود.
