علیرضا افتخاری؛ محمد جعفری؛ حسین ارزانی؛ علی اکبر مهرابی؛ محمدرضا بی همتا؛ احسان زندی اصفهان؛ نادیا کمالی
چکیده
با توجه به نقش مراتع در حفظ و حاصلخیزی خاک و با در نظر گرفتن خاک به عنوان منبع پایه، لازم است برای حفظ و تقویت خاک مراتع با اجرای طرحهای مرتعداری به این مهم دست یافت. لذا در این تحقیق 15 مرتع ییلاقی و 16 مرتع قشلاقی دارای طرح در استان مرکزی به منظور بررسی اثر طرحها بر برخی از فاکتورهای خاک مورد بررسی قرار گرفتند. در هر مرتع دارای طرح ...
بیشتر
با توجه به نقش مراتع در حفظ و حاصلخیزی خاک و با در نظر گرفتن خاک به عنوان منبع پایه، لازم است برای حفظ و تقویت خاک مراتع با اجرای طرحهای مرتعداری به این مهم دست یافت. لذا در این تحقیق 15 مرتع ییلاقی و 16 مرتع قشلاقی دارای طرح در استان مرکزی به منظور بررسی اثر طرحها بر برخی از فاکتورهای خاک مورد بررسی قرار گرفتند. در هر مرتع دارای طرح و در هر تیپ گیاهی سه پروفیل خاک حفر شده و خاک در دو عمق متفاوت جمعآوری شد. در کنار هر مرتع دارای طرح، مرتع بدون طرحی با همان تیپ گیاهی برای مقایسه انتخاب شد و نمونهبرداری در آنها انجام شد. فاکتورهای مادۀ آلی، ازت، پتاس و فسفر در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفتند. سپس دادههای حاصل از دو نوع مدیریت متفاوت مرتع توسط نرمافزار SPSS و در قالب طرح Independent sample T test مورد ارزیابی آماری قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در مراتع ییلاقی اجرای طرحهای مرتعداری در تقویت برخی از فاکتورها نظیر فسفر، ازت و مادۀ آلی موفق بوده اما بر برخی دیگر از فاکتورها نظیر میزان پتاسیم و افزایش عمق افق A تأثیر معنیداری نداشته است. اما در مراتع قشلاقی طرحها تأثیر معنیداری در تقویت خاک مراتع نداشتهاند و به نظر میرسد با توجه به تغییرات کند خاک در مناطق خشک زمان بیشتری برای ایجاد تغییرات معنیدار در خاک لازم باشد.
یاسر قاسمی آریان؛ حسین آذرنیوند؛ علی کیانی راد
چکیده
حفظ و نگهداری خاک و جلوگیری از رخداد و تشدید فرسایش از مهمترین کارکردهای محیط زیستی مراتع به حساب میآید. به همین دلیل برآورد هزینههای فرسایش خاک از موضوعاتی است که در سالهای اخیر مورد توجه اقتصاد دانان محیطزیست، کشاورزی و برنامهریزان توسعة اقتصادی قرار گرفته است .هدف از تحقیق حاضر، استفاده از روش جایگزینی مواد ...
بیشتر
حفظ و نگهداری خاک و جلوگیری از رخداد و تشدید فرسایش از مهمترین کارکردهای محیط زیستی مراتع به حساب میآید. به همین دلیل برآورد هزینههای فرسایش خاک از موضوعاتی است که در سالهای اخیر مورد توجه اقتصاد دانان محیطزیست، کشاورزی و برنامهریزان توسعة اقتصادی قرار گرفته است .هدف از تحقیق حاضر، استفاده از روش جایگزینی مواد مغذی جهت تعیین میزان افزایش ارزش اقتصادی حفظ حاصلخیزی خاک در مراتع احیاء شده توسط پروژۀ بینالمللی ترسیب کربن در منطقۀ حسین آباد غیناب استان خراسان جنوبی، طی سالهای 1393-1388 میباشد. برای آشکار شدن بیشتر نقش افزایش پوشش گیاهی بر افزایش ارزش حفظ حاصلخیزی خاک، مراتع تخریب یافته همجوار، بهعنوان شاهد در نظر گرفته شد و مبنای مقایسه قرار گرفت. جهت انجام تحقیق ابتدا اطلاعات مربوط به میزان هدررفت خاک و مقادیر عناصر غذایی خاک شامل نیتروژن، فسفر و پتاسیم (NPK) حفظ شده در اثر فعالیتهای احیایی انجام گرفته، برای سالهای 92-88 از گزارشات پایش و ارزیابی پروژۀ بینالمللی ترسیب کربن استخراج گردید و برای تعیین این مقادیر برای سال 93، برآورد میزان فرسایش بادی با استفاده از مدل اریفر (IRIFR) صورت گرفت. همچنین برای اندازهگیری مقادیر NPK از پروفیلهای حفر شده در محدودههای مورد مطالعه و مناطق شاهد، نمونههای خاک برداشت گردید و پس از الک نمودن و انتقال نمونههای خاک به آزمایشگاه خاکشناسی، مقدار NPK اندازهگیری شد. مقدار خاک حفظ شده برای هر سال از تفاضل مقادیر فرسایش خاک در منطقه احیاء شده و منطقه شاهد تعیین گردید و در آن مقدار NPK حفظ شده مشخص شد. در ادامه با برآورد هزینههای لازم برای جایگزین نمودن عناصر حفظ شده خاک(NPK) ، با استفاده از کودهای شیمیایی، ارزش اقتصادی خاک حفظ شده برآورد گردید. نتایج نشان داد ارزش منافع حاصل از کارکرد حفظ حاصلخیزی خاک در نتیجۀ افزایش پوشش گیاهی با احتساب ارزش آتی برای سال پایه 1393، 94/1 میلیارد ریال میباشد. بنابراین ارزش اقتصادی هر هکتار مرتع در این منطقه بر اساس این کارکرد در طول سالهای پس از اجرای پروژه، 5/367244 ریال است. بدیهی است اگر هزینۀ نیروی کار برای کودپاشی و هزینۀ بازسازی خسارتهای ناشی از فرسایش خاک نیز در محاسبات منظور شود ارزش مرتع از حیث حفظ حاصلخیزی خاک و کاهش فرسایش، بهتر نشان داده خواهد شد.
