پرویز غلامی؛ محمد فرزام؛ ناطق لشکری صنمی؛ لاله آموزگار
چکیده
بانک بذر خاک میتواند اطلاعات ارزشمندی را جهت احیاء و اصلاح اکوسیستمهای مرتعی فراهم آورد. در مناطق خشک و نیمهخشک، گیاهان بوتهای ممکن است سبب تجمع بانک بذر در زیراشکوب شوند و بذرهای رویش یافته را در برابر چرای دام محافظت کنند. این مطالعه با هدف بررسی اثر گونۀ Astragalus brachycalyx بر ترکیب بانک بذر خاک دو منطقۀ قرق و تحت چرای دام مراتع ...
بیشتر
بانک بذر خاک میتواند اطلاعات ارزشمندی را جهت احیاء و اصلاح اکوسیستمهای مرتعی فراهم آورد. در مناطق خشک و نیمهخشک، گیاهان بوتهای ممکن است سبب تجمع بانک بذر در زیراشکوب شوند و بذرهای رویش یافته را در برابر چرای دام محافظت کنند. این مطالعه با هدف بررسی اثر گونۀ Astragalus brachycalyx بر ترکیب بانک بذر خاک دو منطقۀ قرق و تحت چرای دام مراتع ییلاقی ملهشوره و گورگوی شهرستان یاسوج انجام شد. بدین منظور، نمونهگیری بانک بذر خاک در فصل پاییز در طول ترانسکتهای 100 متری با استفاده از پلاتهای زوجی در سال 1397 انجام شد. مقدار بانک بذر خاک به روش جوانهزنی در گلخانۀ دانشگاه یاسوج طی ماههای آبان تا اردیبهشت تعیین گردید. نتایج نشان داد که در منطقۀ قرق، 16 گونۀ گیاهی در زیراشکوب گونۀ A. brachycalyx و 12 گونۀ گیاهی در فضای باز مجاور وجود داشته و در منطقۀ تحت چرای دام، 21 گونۀ گیاهی در زیراشکوب A. brachycalyx و 11 گونۀ گیاهی در فضای باز مجاور وجود داشته است. در منطقۀ قرق فقط شاخص یکنواختی گونهای در زیراشکوب و فضای باز با هم اختلاف معنیداری داشته، در حالیکه در منطقۀ تحت چرای دام همۀ شاخصهای تنوع و غنای بانک بذر خاک در زیراشکوب بیشتر از فضای باز است. نتایج آنالیز چندمتغیره نشان داد که بیشترین تراکم بانک بذر در زیراشکوب این گونه در منطقۀ تحت چرای دام مشاهده شد. یافتهها حاکی از نقش حفاظتی گونۀ گون بر شاخصهای ترکیب، تنوع و غنای گونهای و برخی گروههای گیاهی بانک بذر خاک تحت چرای دام بوده است.
طاهره صادقی شاهرخت؛ محمد جنگجو؛ منصور مصداقی
چکیده
بوتههای مرتعی ممکن است گونههای گیاهی زیراشکوب خود را در برابر چرای دام محافظت کنند، که به این پدیده تسهیل مکانیکی گویند. اثر تسهیل بوتهها ممکن است تحت تأثیر شدت بهره‌برداری از مرتع قرار گیرد. در یک عملیات میدانی، تسهیل مکانیکی بوتهها در سه منطقة چرای شدید، چرای متوسط، و قرق در مراتع خشک کاخک گناباد، در بهار و تابستان ...
بیشتر
بوتههای مرتعی ممکن است گونههای گیاهی زیراشکوب خود را در برابر چرای دام محافظت کنند، که به این پدیده تسهیل مکانیکی گویند. اثر تسهیل بوتهها ممکن است تحت تأثیر شدت بهره‌برداری از مرتع قرار گیرد. در یک عملیات میدانی، تسهیل مکانیکی بوتهها در سه منطقة چرای شدید، چرای متوسط، و قرق در مراتع خشک کاخک گناباد، در بهار و تابستان 1390، مقایسه شد. در هر یک از حالت‌های چرا، بیست عدد ترانسکت خطی در دامنهها و شیبهای مختلف مستقر شد. تولید علوفه به روش قطع و توزین در پلاتهای زوجی در زیراشکوب بوتههای پرستار و فضای باز مجاور آنها اندازهگیری شد. در منطقة قرق تولید علوفه در زیراشکوب بوتههای پرستار برابر با تولید فضای باز بود، در حالی که در منطقة چرای شدید و متوسط تولید علوفه در زیراشکوب بوتههای پرستار بیشتر بود. این نتایج نشان میدهد که تسهیل مکانیکی بوته های پرستار با افزایش شدت چرا زیاد میشود. همچنین، تأثیر تسهیل مکانیکی بر فرم رویشی گونههای زیراشکوب متفاوت است. در منطقة قرق بیشترین تسهیل مکانیکی بر پهنبرگان یک‌ساله بود، در حالی که در منطقة چرای شدید بیشترین تسهیل بر گندمیان چندساله بود. نتایج این مطالعه نشان میدهد که بوتههای مرتعی نقش مهمی در حفظ گیاهان علوفه‌ای زیراشکوب در شرایط چرای شدید دام دارند.
