خالد حاجی ملکی؛ سیدروح‌اله موسوی؛ منوچهر گرجی؛ فریدون سرمدیان
چکیده
امروزه، توجه به اهمیت حفاظت از منابع خاک در کشاورزی و منابع طبیعی با هدف جلوگیری از تخریب و انحطاط آن ضروری به نظر میرسد. تخریب خاک و اراضی، به منزلة عاملی مستقیم، در تهدید محیط زیست جهانی، رفاه انسان و جامعه مشهود است. این تحقیق به منظور تهیة نقشة تخریب خاک در شرق استان قزوین انجام شد. نقشة خاک منطقه، با استفاده از روش ژئوپدولوژی، ...
بیشتر
امروزه، توجه به اهمیت حفاظت از منابع خاک در کشاورزی و منابع طبیعی با هدف جلوگیری از تخریب و انحطاط آن ضروری به نظر میرسد. تخریب خاک و اراضی، به منزلة عاملی مستقیم، در تهدید محیط زیست جهانی، رفاه انسان و جامعه مشهود است. این تحقیق به منظور تهیة نقشة تخریب خاک در شرق استان قزوین انجام شد. نقشة خاک منطقه، با استفاده از روش ژئوپدولوژی، از تلفیق لایههای اطلاعاتی لیتولوژیک، ژئومورفیک و پدوژنیک در محیط سامانة اطلاعات جغرافیایی تهیه شد. اطلاعات به‌دست‌آمده از نقشة خاک همراه مطالعات میدانی به عنوان ورودی در مدل گلاسود به کار برده شد و سرانجام نقشة تخریب خاک منطقه تهیه شد. در این تحقیق واحدهای نقشة خاک مبنای بررسی وضعیت تخریب در منطقه قرار گرفت. نتایج نشان داد کمتر از 25 درصد از اراضی مطالعه‌شده دارای درجة کم‌تخریب‌اند و در شرایط فعلی به مدیریت خاصی نیاز ندارند، ولی در سایر بخشهای منطقه تخریب خاک با درجات مختلف مشاهده شد. تخریب خواص شیمیایی خاک‌ـ شامل کاهش مواد آلی، هدررفت مواد غذایی و شوری خاکهاـ از مهم‌ترین جنبههای تأثیرگذار در روند تخریب خاکهای منطقه است. از مجموع 16630 هکتار اراضی مطالعه‌شده حدود 4028 هکتار از اراضی در کلاس تخریب کم، 5987 هکتار در کلاس تخریب متوسط، 5128 هکتار در کلاس تخریب زیاد و 866 هکتار در کلاس تخریب بسیار زیاد خاک قرار دارند. بنابراین، با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، اقدامات مدیریتی برای جلوگیری از گسترش این فرایند در منطقه پیشنهاد می‌شود.
بهزاد رایگانی؛ غلامرضا زهتابیان؛ حسین آذرنیوند؛ سید کاظم علوی پناه؛ سید جمال الدین خواجه الدین
چکیده
خاک یکی از منابع طبیعی اصلی تجدیدناپذیر در جهان است. تخریب خاک تهدیدی اصلی در سراسر کرة زمین به‌‌شمار می‌رود، زیرا در درازمدت باعث کاهشِ توان تولیدی خاک و ناپایداری زیستمحیطی می‌شود. تخریب خاک سه وجه مختلف دارد: تخریب فیزیکی؛ تخریب شیمیایی؛ و تخریب بیولوژیکی. در صورتی که بتوان هر یک از تخریب‌های مختلف خاک را در معادله‌ای برآورد ...
بیشتر
خاک یکی از منابع طبیعی اصلی تجدیدناپذیر در جهان است. تخریب خاک تهدیدی اصلی در سراسر کرة زمین به‌‌شمار می‌رود، زیرا در درازمدت باعث کاهشِ توان تولیدی خاک و ناپایداری زیستمحیطی می‌شود. تخریب خاک سه وجه مختلف دارد: تخریب فیزیکی؛ تخریب شیمیایی؛ و تخریب بیولوژیکی. در صورتی که بتوان هر یک از تخریب‌های مختلف خاک را در معادله‌ای برآورد کرد، بهراحتی میتوان فاکتور تخریب خاک را تخمین زد و ارزیابی کرد. بدین منظور، تلاشهای گستردهای در مناطق مختلف جهان صورت پذیرفته و روشهای گوناگونی برای ارزیابی پدیدة تخریب خاک ارائه شده است. در این پژوهش از جدیدترین دستورالعمل بررسی تخریب خاک‌ـ که پروژة ارزیابی تخریب زمین در مناطق خشک (لادا) ارائه کردهـ در ناحیة بیابانی شرق اصفهان استفاده شد و با آن جنبههای مختلف تخریب خاک ارزیابی شد. مطابقِ یافتههای این تحقیق، بیشتر کاربران در داخل کشور بهراحتی میتوانند از روش مذکور، به دلیل سادگیِ کاربرد و ارائة سریع نتایج، استفاده کنند. مقایسة نتایج حاصل از کاربرد این مدل در منطقه و عکسهای گرفتهشده از سایتهای نمونهبرداری نشان میدهد متدولوژی مذکور از دقت بسیار زیادی نیز برخوردار است.
