نویسندگان

• نادر نورا
• آتنا کبیر

چکیده

در این مقاله کاربرد GIS برای تعیین مشخصه ها و ترکیب های آنها درمدل فیزیکی هیدرولوژیکی بارندگی-رواناب تشریح شده است. در یک حوزه آبخیز ناهمگنی خاک و پوشش گیاهی را می‌توان با توزیع نفوذپذیری و ظرفیت ذخیره رطوبتی خاک که با هم پوشانی نقشه‌های خاک و ویژگی های کاربری زمین بدست آید مشخص نمود. این توزیع به منظور ملاحظه توزیع غیر خطی اشباع حقیقی سطح خاک با توجه به اثرگذاری آن در تولید بارش مازاد (رواناب مؤثر) و تراوش در طول یک رگبار بارندگی درحوزه آبخیز کاربرد دارد. تعیین مشخصه های ترکیب های مدل نفوذپذیری توسط GIS به طور موفقی در حوزه آبخیز کچیک انجام شده است. به منظور دستیابی به داده های مورد نیاز نقشه ساده دیجیتالی خاک حوزه به سلول‌های1×1 کیلومتری تقسیم بندی شده و با نقشه کاربری اراضی به منظور برآوردتوزیع مکانی مشخصه های مدل نفوذپذیری که شامل بیشینه و کمینه نفوذپذیری و ظرفیت رطوبت‌پذیری خاک در حد اشباع (fo،fc و Sm)،ضریب های مدل (K1،K2،K3 و K4) و بارش مازاد می‌‌باشد ترکیب شده است. نتایج کاربرد مدل نشان می‌دهد که ارتباط بین بارندگی - رواناب در طول یک رگبار بارندگی با کاربرد روش GIS و با توجه به ویژگی های حوزه آبخیز و ناهمگنی مکانی آن تولید جدیدی از مدل هیدرولوژیکی در مقیاس کوچک و بزرگ و قابل گسترش در حوزه آبخیز می‌‌باشد.

کلیدواژه‌ها

• بارندگی-رواناب
• داده های جغرافیایی
• سامانه
• نفوذپذیری

عنوان مقاله [English]

Application of GIS for calculation of runoff (Case study: Kechik Watershed, Golestan province)

نویسندگان [English]

• N. Noura
• A. Kabir

چکیده [English]

In this paper the utilization of GIS for the parameterization of rainfall- runoff process, physically based hydrological model components is described. The hytrogeneity of soil and vegetation in a catchment can be expressed with distribution functions of infiltration and soil storage capacities which derived efficiently by an overlay of a soil map with land use characteristics. These distribution functions are used to consider the non-linear distribution of actual saturation within a catchment with regard to their impacts on generation of excess rainfall and deep percolation during a storm event. The newly developed infiltration model components and its parametrization by GIS was successfully applied to Kechik catchment. To obtain the nesessory information a simple digital soil map of the catchment was constructed by discretizing the watershed into 1×1 km2 grid cells, and combined with the land use classification to estimate for each cell in a soil texture class the areal distribution function of infiltration model parameters consist of surface soil moisture content, maximum and minimum infiltration capacity rate (Sm, fo, fc), coefficients of model (K1, K2, K3 & K4) and excess rainfall. The results of the model application are shown that the rainfall-effective runoff relationships during storm events in catchment, by application of GIS technology, a new generation of hydrological model for micro and macro scale can be developed under consideration of catchment characteristics and their spatial heterogeneity.

کلیدواژه‌ها [English]

• GIS
• Infiltration
• Rainfall
• Runoff