نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری

نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اخبار و اعلانات

اطلاعات آماری نشریه

داوران همکار

راهنمای داوران

داوران برگزیده

ارزشگذاری مکانی رویشگاه‌های گیاهان دارویی مرتعی و آشکارسازی کانون‌های داغ کیفیت رویشگاه ‏در استان کرمان ‏

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

2 گروه علوم و مهندسی محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ‏ایران

3 گروه محیط‌زیست، دانشکدة منابع طبیعی و محیط‌زیست، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

10.22059/jrwm.2024.377327.1768

چکیده

همواره برقراری موازنه بین حفاظت و بهره‌برداری از خدمات اکوسیستم یکی چالش‌های اساسی مدیریت سرزمین است. در این زمینه ‏تعیین کمیت خدمات ‏اکوسیستمی و ارزشگذاری آن جهت کاهش اثرات فعالیت‌های انسانی می‌تواند راهگشا باشد. یکی از خدمات ‏ارزشمند اکوسیستمی که با فشار بالای ‏بهره‌برداری مواجه است، کیفیت رویشگاه است. در مطالعه حاضر جهت ارزشگذاری کیفیت ‏رویشگاه در استان کرمان، یکی از کارکردهای مصرفی آن که ‏تولید گیاهان دارویی است در نظر گرفته شد. روش به کار رفته جهت ‏مدل‌سازی ‏InVEST‏ بوده که ورودی‌های آن لایه‌های منابع تخریب، کاربری اراضی ‏و جداول منابع تهدید و حساسیت است و نقشه‌ ‏کیفیت رویشگاه به عنوان خروجی آن دارای ارزش‌هایی در دامنه‌ 0 تا 1 است. ارزشگذاری لایه خدمت ‏رویشگاه با توجه به قیمت ‏برداشت مجاز گیاهان دارویی مرتعی انجام شد. نتایج نشان داد که باارزشترین رویشگاه‌ها عمدتاً دارای پوشش اراضی مراتع ‏پرتراکم ‏است. کانون‌های داغ رویشگاهی استخراج شده با الگوریتم شکست طبیعی جنک نشان داد که مساحت آنها 3.358.768 هکتار بوده که ‏‏37 درصد از ‏اراضی مرتعی و یک درصد از مساحت کل استان را شامل می‌شود.‏ همچنین کانون‌های داغ با توجه به مقدار شاخص ‏جهانی ‏Moran‏ به طور معنی‌داری ‏دارای پراکنش خوشه‌ای هستند (‏z-score= 1328.83 , p-value=0.00‎‏). نتایج ارزشگذاری ‏نشان داد که ارزش کل مراتع استان بیش از 32 میلیارد تومان ‏است که سهم مراتع کم‌تراکم 12053925412 و مراتع پرتراکم ‏‏19948204105 تومان است. نتایج این مطالعه می‌تواند به عنوان یک ابزار پشتیبانی ‏تصمیم‌گیری موثر برای اولویت‌بندی مناطق برای ‏اقدامات حفاظتی و مدیریت در تمام استان استفاده شود.‏

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Spatial evaluation of the habitats of rangeland medicinal plants and ‎revealing hot spots of plant ‎habitat quality in Kerman province ‎

نویسندگان [English]

  • Malihe Erfani 1
  • Tahereh Ardakani 2
  • Fatemeh Jahanishakib 3

1 Department of Environmental Sciences, Faculty of Natural Resources, ‎University of Zabol, Zabol, Iran‎

2 ‎Department of Environmental Sciences & Engineering,Faculty of Agriculture and Natural Resources, ‎Ardakan ‎University, Ardakan, Iran

3 ‎‎Department of Environmental Sciences, Faculty of Natural Resources and Environment, University of Birjand, ‎Birjand, Iran

چکیده [English]

Establishing a balance between protection and utilizing ecosystem services is a primary challenge in land management. ‎Quantifying ecosystem services and assigning them value to mitigate the impacts of human actions may offer a potential ‎resolution. Among the ecosystem services under significant pressure from exploitation is the quality of plant habitats. This ‎study was explored in evaluating plant habitat quality in Kerman province and focused on one of its functions, namely the ‎cultivation of medicinal plants. The InVEST method is used for modeling, whose inputs are layers of destruction resources, ‎land use, and tables of threat and sensitivity resources, and the plant habitat quality map as an output has values in the score ‎ranging from 0 to 1. Valuation of the habitat service layer was also done according to the allowed harvest price of rangeland ‎medicinal plants. The results showed that valuable habitats are mainly covered by dense grasslands. The habitat hotspots ‎extracted by the Jenks natural breaks algorithm showed that their area was 3,358,768 hectares, which includes 37% of ‎rangeland land and 1% of the total area of the province. Also, according to the value of Moran’s index, it has a significant ‎clustered distribution. (z-score=1328.83, p-value=0.00). Evaluation results showed that the total value of rangeland in the ‎province is more than 32 billion tomans, the share of low and high-density rangeland are 12053925412 and 19948204105 ‎tomans respectively. The results of this study can be used as an effective decision-support tool for prioritizing areas for ‎conservation and management measures in the entire province.‎

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ecosystem service
  • Habitat
  • Medicinal plants
  • The Integrated Valuation of Ecosystem Services and Tradeoffs (InVEST)‎
مراجع
Abdollahi, S. & Ildoromi, A. (2022). Ecosystem Services Valuation, Concepts and Methods. Human and Environment‎, 20(1), 1–18. (In Persian)
Azizi Kalesar, M., Moameri, M., Ghorbani, A., Khalasi Ahvazi, L., Fathi, M. & Samadi, S. (2021). Habitat assessment for Vaccinium arctostaphylos L. by logistic regression method in the rangelands of Namin-Ardabil. Rangeland, 15(3), 522–533. (In Persian)
Barbier, E. B. (2021). The evolution of economic views on natural resource scarcity. Review of Environmental Economics and Policy, 15(1), 24–44.
De Groot, R. S., Wilson, M. A. & Boumans, R. M. J. (2002). A typology for the classification, description and valuation of ecosystem functions, goods and services. Ecological Economics, 41(3), 393–408.
Gong, J., Xie, Y., Cao, E., Huang, Q. & Li, H. (2019). Integration of InVEST-habitat quality model with landscape pattern indexes to assess mountain plant biodiversity change: A case study of Bailongjiang watershed in Gansu Province. Journal of Geographical Sciences, 29, 1193–1210.
Haines-Young, R. & Potschin, M. . ‎. (2010). The links between biodiversity, ecosystem services and human well-being‎. In D. G. Raffaelli & C. L. J. Frid (Eds.), Ecosystem ecology: a new synthesis (p. ‎110– 139‎). Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/cbo9780511750458.007
Hall, L. S., Krausman, P. R. & Morrison, M. L. (1997). The habitat concept and a plea for standard terminology. Wildlife Society Bulletin, 173–182.
Haseeb, M., Kot, S., Hussain, H. I. & Kamarudin, F. (2021). The natural resources curse-economic growth hypotheses: Quantile–on–Quantile evidence from top Asian economies. Journal of Cleaner Production, 279, 123596. https://doi.org/‎10.1016/j.jclepro.2020.123596‎
Hodgdon, C. T., Mazur, M. D., Friedland, K. D., Willse, N. & Chen, Y. (2021). Consequences of model assumptions when projecting habitat suitability: a caution of forecasting under uncertainties. ICES Journal of Marine Science, 78(6), 2092–2108.
Huang, H., Xiao, Y., Ding, G., Liao, L., Yan, C., Liu, Q., Gao, Y. & Xie, X. (2023). Comprehensive Evaluation of Island Habitat Quality Based on the Invest Model and Terrain Diversity: A Case Study of Haitan Island, China. Sustainability, 15(14), 11293.
Li, D., Sun, W., Xia, F., Yang, Y. & Xie, Y. (2021). Can habitat quality index measured using the invest model explain variations in bird diversity in an urban area? Sustainability, 13(10), 5747.
Mace, G. M., Norris, K. & Fitter, A. H. (2012). Biodiversity and ecosystem services: a multilayered relationship. Trends in Ecology & Evolution, 27(1), 19–26.
Marlianingrum, P. R., Kusumastanto, T., Adrianto, L. & Fahrudin, A. (2021). Valuing habitat quality for managing mangrove ecosystem services in coastal Tangerang District, Indonesia. Marine Policy, 133, 104747.
Mashizi, A. K., Heshmati, G. A., Mahini, A. R. S. & Escobedo, F. J. (2019). Exploring management objectives and ecosystem service trade-offs in a semi-arid rangeland basin in southeast Iran. Ecological Indicators, 98, 794–803. (In Persian)
Mengist, W., Soromessa, T. & Feyisa, G. L. (2021). Landscape change effects on habitat quality in a forest biosphere reserve: Implications for the conservation of native habitats. Journal of Cleaner Production, 329, 129778.
Mohammady, M., Pourghasemi, H. R., Yousefi, S., Dastres, E., Edalat, M., Pouyan, S. & Eskandari, S. (2021). Modeling and prediction of habitat suitability for Ferula gummosa medicinal plant in a mountainous area. Natural Resources Research, 30, 4861–4884.
Moreira, M., Fonseca, C., Vergílio, M., Calado, H. & Gil, A. (2018). Spatial assessment of habitat conservation status in a Macaronesian island based on the InVEST model: A case study of Pico Island (Azores, Portugal). Land Use Policy, 78, 637–649.
Motamedi, J., Arzani, H., Asri, Y., Najafpour Navaei, M. & Khalifehzadeh, R. (2022). Study on exploitability of medicinal plants in semi-steppe habitat using ecological and economic indices. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 38(3), 373–389.
Nematollahi, S., Fakheran, S., Kienast, F. & Jafari, A. (2020). Application of InVEST habitat quality module in spatially vulnerability assessment of natural habitats (case study: Chaharmahal and Bakhtiari province, Iran). Environmental Monitoring and Assessment, 192(8), 487.
Palacio, F. X. (2018). Advocating better habitat use and selection models in bird ecology. Revista Brasileira de Ornitologia, 26(2), 90–104.
Penvern, S., Fernique, S., Cardona, A., Herz, A., Ahrenfeldt, E., Dufils, A., Jamar, L., Korsgaard, M., Kruczyńska, D. & Matray, S. (2019). Farmers’ management of functional biodiversity goes beyond pest management in organic European apple orchards. Agriculture, Ecosystems & Environment, 284, 106555.
Saadatfar, A., Tavassolian, I. & Hossein Jafari, S. (2019). Determination potential habitats of Ferula assafoetida medicinal herb using analytical hierarchy process (AHP) and GIS (Case study: Chatrod region, Kerman). Journal of RS and GIS for Natural Resources, 9(4), 139–155. (In Persian)
Scarlett, L. & Boyd, J. (2015). Ecosystem services and resource management: institutional issues, challenges, and opportunities in the public sector. Ecological Economics, 115, 3–10.
Sharp, R., Tallis, H. T., Ricketts, T., Guerry, A. D., Wood, S. A., Chaplin-Kramer, R., Nelson, E., Ennaanay, D., Wolny, S. & Olwero, N. (2016). InVEST+ VERSION+ user’s guide. The Natural Capital Project.
Terrado, M., Sabater, S., Chaplin-Kramer, B., Mandle, L., Ziv, G. & Acuña, V. (2016). Model development for the assessment of terrestrial and aquatic habitat quality in conservation planning. Science of the Total Environment, 540, 63–70.
The Statistical Centre of Iran. (2016). Population census results. https://www.amar.org.ir
Thomas, J. A., Bourn, N. A. D., Clarke, R. T., Stewart, K. E., Simcox, D. J., Pearman, G. S., Curtis, R. & Goodger, B. (2001). The quality and isolation of habitat patches both determine where butterflies persist in fragmented landscapes. Proceedings of the Royal Society of London. Series B: Biological Sciences, 268(1478), 1791–1796.
University Jihad of Kerman Province. (2015). Collection of Studies of the Second Phase of the Land ‎Use Planning of Kerman Province’s Survey and Review ‎of the First Phase‎. In Management ‎and planning organization of Kerman province. Management ‎and planning organization of Kerman province. (In Persian)
Vardian, S., Jafarian, Z., Rastgar, S. & Kargar, M. (2021). Evaluation of economic value and environmental factors associated with distribution of Ferula gummosa Boiss in Lar Rangeland, Tehran Province. Rangeland, 15(3), 387–397. (In Persian)
Wang, S., Liang, X. & Wang, J. (2022). Parameter assignment for InVEST habitat quality module based on principal component analysis and grey coefficient analysis. Math. Biosci. Eng, 19(12), 13928–13948.
Wu, L., Sun, C. & Fan, F. (2021). Estimating the characteristic spatiotemporal variation in habitat quality using the invest model—A case study from Guangdong–Hong Kong–Macao Greater Bay Area. Remote Sensing, 13(5), 1008.
Zare, C. A. & Piri, S. H. (2016). Evaluation of MaxEnt method for habitat distribution modeling of three plant species in Garizat rangelands of Yazd province, Iran. Range Management and Agroforestry, 37(2), 142–147.
نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری
دوره 77، شماره 4
دی 1403
صفحه 491-505
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 11 خرداد 1403
  • تاریخ بازنگری: 16 مرداد 1403
  • تاریخ پذیرش: 22 مرداد 1403
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار