بهرام میردریکوند؛ علیرضا سپه وند؛ حسین زینی وند
چکیده
در سال‌های اخیر اقدامات گسترده‌ای از نظر کنترل سیل، فرسایش و رسوب در زمینه های تحقیقاتی، مطالعاتی و اجرایی آبخیزداری انجام شده است. لذا این تحقیق با هدف ارزیابی اثر اقدامات آبخیزداری بر روی خصوصیات جریان و رسوب معلق در دو زیر حوضه از حوضه قلعه گل انجام گرفت. برای مقایسه اثر اقدامات آبخیزداری بر روی میزان جریان و رسوب معلق خروجی از ...
بیشتر
در سال‌های اخیر اقدامات گسترده‌ای از نظر کنترل سیل، فرسایش و رسوب در زمینه های تحقیقاتی، مطالعاتی و اجرایی آبخیزداری انجام شده است. لذا این تحقیق با هدف ارزیابی اثر اقدامات آبخیزداری بر روی خصوصیات جریان و رسوب معلق در دو زیر حوضه از حوضه قلعه گل انجام گرفت. برای مقایسه اثر اقدامات آبخیزداری بر روی میزان جریان و رسوب معلق خروجی از هر دو زیرحوضه، در زمان شروع بارندگی تا پایان بارندگی و رسیدن ارتفاع جریان رودخانه به دبی پایه، اندازه‌گیری سرعت جریان و نمونه‌برداری از بار معلق به صورت مستقیم و میدانی از زیرحوضهها انجام گرفت. نتایج نشان داد که در تمام اندازه‌گیری‌ها میزان دبی و رسوب زیرحوضه جنوبی با عملیات آبخیزداری اجرا شده بیش از زیرحوضه شمالی بدون اجرای عملیات آبخیزداری بود. مطابق نتایج آزمون‌های آماری، مشخص شد که اختلاف بین دبی اوج جریان خروجی (P=0.691) و رسوب اوج خروجی (P=0.840) زیرحوضه‌های شمالی و جنوبی معنی‌دار نبوده است. همچنین مطابق نتایج این تحقیق، اختلاف بین دبی ویژه و گل‌آلودگی ویژه خروجی از این زیرحوضهها معنی‌دار نبوده است (P>0.05). بر اساس این نتایج مشخص شد که اجرای این عملیات ظاهراً بعد از گذشت چند سال کارایی لازم برای کاهش میزان دبی و رسوب خروجی حوضه را از دست داده‌اند. بدین معنی که عملیات اجرا شده، تأثیرگذاری خود بری روی رسوب و رواناب خروجی را از دست داده‌اند. لذا برای افزایش کارایی سازه‌های مکانیکی آبخیزداری اجرا شده در آبراهه‌ها، بایستی همزمان اقدام به اجرای عملیات بیولوژیک و بیومکانیکی در روی دامنه‌ها نمود.
تکتم ایمانی؛ مهدی دلقندی؛ صمد امامقلی زاده؛ زهرا گنجی نوروزی
چکیده
ارزیابی مخاطرات سیلاب موضوع مهمی است که می‌تواند منجر به کاهش خسارات سیل گردد. مدلسازی بارش-رواناب نقش کلیدی در مدیریت منابع آب و همچنین جلوگیری از مخاطرات سیل بازی می‌کند. اما استفاده از مدل‌های هیدرولوژیکی به منظور شبیه‌سازی رواناب نیازمند واسنجی پارامترهای مختلف می‌باشند. از این رو، در مطالعه حاضر مدل WMS11.0 جهت شبیه‌سازی دبی ...
بیشتر
ارزیابی مخاطرات سیلاب موضوع مهمی است که می‌تواند منجر به کاهش خسارات سیل گردد. مدلسازی بارش-رواناب نقش کلیدی در مدیریت منابع آب و همچنین جلوگیری از مخاطرات سیل بازی می‌کند. اما استفاده از مدل‌های هیدرولوژیکی به منظور شبیه‌سازی رواناب نیازمند واسنجی پارامترهای مختلف می‌باشند. از این رو، در مطالعه حاضر مدل WMS11.0 جهت شبیه‌سازی دبی اوج و حجم سیلابهای حوضه بابلرود مورد ارزیابی قرار گرفت. برای واسنجی و اعتبارسنجی مدل به ترتیب از 3 و 2 رخداد بارش استفاده شد. سپس باران طرح منطقه مورد مطالعه، با دوره بازگشت‌های مختلف (2، 5، 10، 25، 50، 100 و 500 ساله) تعیین و سیلاب ناشی از این بارشها شبیه‌سازی گردید. نتایج نشان داد که مدل WMS می تواند با دقت خوبی دبی اوج (با خطای حدود 5 درصد) و حجم سیلاب (با خطای کمتر از 26 درصد) را برآورد کند. اما مدل قادر نبود شکل هیدروگراف را با دقت خیلی خوبی شبیه‌سازی نماید. همچنین مشخص شد که دبی اوج و حجم سیلاب ناشی از بارش‌های طرح 2 تا 500 ساله، به ترتیب بین 50 تا 300 مترمکعب بر ثانیه و 6/6 تا 4/32 میلیون مترمکعب متغیر میباشد.
سید حمید رضا صادقی؛ شیرکوه ابراهیمی محمدی؛ کامران چپی
چکیده
رفتار رسوب معلق در طول رگبارها نه‌تنها تابعی از شرایط انرژی از قبیل ذخیرة رسوبات در دبی‌های کم و حمل آن در دبی‌های زیاد است، بلکه با تغییرات تولید رسوب و کاهش آن نیز مرتبط است. تغییرات موجودیت رسوب باعث ایجاد اثری به نام الگوی حلقة رسوبی میشود. تحلیل الگوهای حلقه‌های رسوبی اهمیت فراوانی در مطالعات رسوب حوضههای آبخیز دارد؛ ...
بیشتر
رفتار رسوب معلق در طول رگبارها نه‌تنها تابعی از شرایط انرژی از قبیل ذخیرة رسوبات در دبی‌های کم و حمل آن در دبی‌های زیاد است، بلکه با تغییرات تولید رسوب و کاهش آن نیز مرتبط است. تغییرات موجودیت رسوب باعث ایجاد اثری به نام الگوی حلقة رسوبی میشود. تحلیل الگوهای حلقه‌های رسوبی اهمیت فراوانی در مطالعات رسوب حوضههای آبخیز دارد؛ حال آنکه به تحلیل آنها کمتر توجه شده است. بنابراین، در این مطالعه، بر اساس دادههای دبی و غلظت رسوب معلق 8 واقعة بارندگی اتفاق‌افتاده از فروردین 1390 تا اردیبهشت 1391، تغییرات درون‌رگباری غلظت رسوب معلق 6 زیرحوضة دریاچة زریوار در قالب الگوهای حلقه‌های رسوبی بهدست آمد. بر اساس تحلیل نتایج، حلقه‌های رسوبی بهدستآمده دارای 16 الگوی ساعتگرد، 13 الگوی بینظم، 11 الگوی پیچیده، و 6 الگوی پادساعتگرد بود. زیرحوضه‌های کوچک آبخیز دریاچة زریوار پاسخهای سریعی به تغییرات شدت رگبارها نشان داد و اکثر آبنمودهای ثبت‌شده از رگبارهای مختلف دارای چند دبی اوج و، به تبع آن، تغییرات فراوان غلظت رسوب معلق بود‌‌ـ که خود باعث ایجاد الگوهای متفاوت حلقة رسوبی شد. تنوع الگوهای حلقه‌های رسوبی نه‌تنها بیانگر پیچیدگی حمل رسوب در درون وقایع رگباری بود، بلکه از رگباری به رگبار دیگر نیز تغییر کرد. برقراری رابطة معنی‌دار آماری (01/0>p) بین آورد کل رسوب و دبی اوج وقایع رگباری هر نقطة نمونه‌برداری بیانگر این واقعیت بود که، بهرغم تفاوتهای تغییرات درون‌رگباری غلظت رسوب معلق، میتوان اثر کلی همة وقایع را در هر نقطة نمونه‌برداری با یک معادلة سادة رگرسیونی توصیف کرد.
مریم خسروی؛ علی سلاجقه؛ محمد مهدوی؛ محسن محسنی ساروی
چکیده
با توجه به کمبود ایستگاه‌های اندازه‌گیری در کشور، لزوم استفاده از مدل‌های تجربی برآورد دبی حداکثر لحظه‌ای بسیار ضروری است. در این پژوهش از دو مدل شبکه عصبی و رگرسیون چندمتغیره غیرخطی برای پیش‌بینی دبی اوج در حوزة آبخیز طالقان استفاده گردید. با استفاده از آمار دبی‌های متوسط حداکثر روزانه و بارش‌های متناظر، یک روز قبل و پنج روز ...
بیشتر
با توجه به کمبود ایستگاه‌های اندازه‌گیری در کشور، لزوم استفاده از مدل‌های تجربی برآورد دبی حداکثر لحظه‌ای بسیار ضروری است. در این پژوهش از دو مدل شبکه عصبی و رگرسیون چندمتغیره غیرخطی برای پیش‌بینی دبی اوج در حوزة آبخیز طالقان استفاده گردید. با استفاده از آمار دبی‌های متوسط حداکثر روزانه و بارش‌های متناظر، یک روز قبل و پنج روز قبل و مجموع بارندگی پنج روزه و همچنین دمای میانگین ماهانه در واحدهای هیدرولوژیک گتهده، مهران، علیزان، جوستان و گلینک (به ترتیب از قسمت سراب به سمت پایاب) استخراج و به عنوان ورودی وارد مدل شبکه عصبی شدند. نوع شبکه مورد استفاده شبکه عصبی پیشخور با یک لایه مخفی با الگوریتم پسانتشار بود که با استفاده از دادهها مذکور، مدل طی سه مرحله آموزش، اعتبارسنجی و آزمون شد. دبی‌های اوج مشاهدهای و پیش‌بینی شده در هر دو مدل بر اساس معیار ارزیابی RMSE و r مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان دهندة عملکرد بهتر شبکه عصبی نسبت به رگرسیون چندمتغیره غیرخطی است.
