محمدعلی زارع چاهوکی؛ لیلا خلاصی اهوازی؛ حسین آذرنیوند؛ اصغر زارع چاهوکی
چکیده
هدف از این مطالعه تهیة نقشة خصوصیات خاک در مراتع شرق سمنان با استفاده از روش آمار مکانی با بررسی روش‌های کریجینگ و میانگین متحرک وزن‌دار است. نمونه‌برداری با روش تصادفی- سیستماتیک از طریق پلات‌گذاری در امتداد ترانسکت انجام شد. بعد از تلفیق نقشه‌های ارتفاع، جهت، شیب، و زمین‌شناسی، نقشة واحدهای نمونه‌برداری تهیه شد. ...
بیشتر
هدف از این مطالعه تهیة نقشة خصوصیات خاک در مراتع شرق سمنان با استفاده از روش آمار مکانی با بررسی روش‌های کریجینگ و میانگین متحرک وزن‌دار است. نمونه‌برداری با روش تصادفی- سیستماتیک از طریق پلات‌گذاری در امتداد ترانسکت انجام شد. بعد از تلفیق نقشه‌های ارتفاع، جهت، شیب، و زمین‌شناسی، نقشة واحدهای نمونه‌برداری تهیه شد. در هر واحد، نمونه‌برداری در طول سه ترانسکت 750 متری انجام شد. در ابتدا و انتهای هر ترانسکت از عمق 20-0 سانتیمتر نمونة خاک برداشت شد. برای تهیة نقشه‌های رس، شن، آهک، هدایت الکتریکی، و رطوبت قابل دسترس در نقاط نمونهبردارینشده از روش کریجینگ و میانگین متحرک وزن‌دار در محیط GS+ و GIS استفاده شد. ارزیابی مقادیر برآوردشده و واقعی با استفاده از روش تقاطعی نشان داد که روش کریجینگ در همة متغیرها، به‌جز درصد رس، دارای خطا و انحراف کمتر است و دقت بالاتر.
مجتبی اخوان ارمکی؛ حسین آذرنیوند؛ محمد حسن عصاره؛ علی اشرف جعفری؛ علی طویلی
چکیده
تنشهای محیطی، بهویژه تنش خشکی، از مهم‌ترین عوامل کاهش و اختلال در مراحل مختلف رشد و نمو گیاهی، به‌خصوص جوانه‌زنی، در مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران است. بدین منظور آزمایشی، به صورت فاکتوریل، در قالب طرحی کاملاً تصادفی، با چهار تکرار در شرایط آزمایشگاه به اجرا درآمد. در این آزمایش از چهار ژنوتیپ گونة مرتعی Bromus tomentellus (تهران ...
بیشتر
تنشهای محیطی، بهویژه تنش خشکی، از مهم‌ترین عوامل کاهش و اختلال در مراحل مختلف رشد و نمو گیاهی، به‌خصوص جوانه‌زنی، در مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران است. بدین منظور آزمایشی، به صورت فاکتوریل، در قالب طرحی کاملاً تصادفی، با چهار تکرار در شرایط آزمایشگاه به اجرا درآمد. در این آزمایش از چهار ژنوتیپ گونة مرتعی Bromus tomentellus (تهران 92، کردستان 630، شهرکرد 3414، و لرستان 9507) و چهار تیمار خشکی (آب مقطر، 3-، 6-، و 9- بار) استفاده شد. در این آزمایش، درصد جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه، طول گیاهچه، نسبت طول ریشه‌چه به طول ساقه‌چه، وزن خشک گیاهچه، وزن تر گیاهچه، نسبت وزن خشک به وزن تر گیاهچه، سرعت جوانه‌زنی، و شاخص بنیة بذر اندازهگیری شد. نتایج نشان داد با افزایش تنش خشکی، به‌جز نسبت وزن خشک به وزن تر گیاهچه، سایر صفات به طور چشمگیری کاهش یافتند. این کاهش در همة صفات مورد ارزیابی در تغییر پتانسیل از 3- به 6- بار حداکثر بود. به طور کلی، در میان ژنوتیپ‌های مورد آزمایش، ژنوتیپ لرستان (9507) در پتانسیلهای مورد مطالعه جوانه‌زنی (آب مقطر، 3-، 6-، و 9- بار) مناسبی را نشان داد و از این نظر بر سایر ژنوتیپ‌ها برتری معنی‌داری داشت. از پارامترهای مورد ارزیابی، طول گیاهچه و شاخص بنیة بذر بیشترین واکنش را به تغییر پتانسیل آب نشان دادند. در بین سطوح تنش خشکی، پتانسیلهای 6- و 9- بار بهترین سطوح جهت ارزیابی مقاومت به خشکی بودند.
مهدی قربانی؛ حسین آذرنیوند؛ علی اکبر مهرابی؛ سوسن باستانی؛ محمد جعفری؛ هوشنگ نایبی
چکیده
از چندین دهه گذشته، ابعاد انسانی در تصدی گری منابع طبیعی با تاکید بر ساختار شبکههای اجتماعی درگیر در فرآیند مدیریت مشارکتی منابع طبیعی مورد تاکید قرار گرفته است. تحلیل شبکه، ابزاری کارآمد در سنجش انسجام نهادی و اجتماعی در شبکه مدیریتی مرتع بوده و قادر است فرآیند تصمیم گیری بین نهادی را بهبود بخشیده و هماهنگی بین نهادهای کلیدی را ...
بیشتر
از چندین دهه گذشته، ابعاد انسانی در تصدی گری منابع طبیعی با تاکید بر ساختار شبکههای اجتماعی درگیر در فرآیند مدیریت مشارکتی منابع طبیعی مورد تاکید قرار گرفته است. تحلیل شبکه، ابزاری کارآمد در سنجش انسجام نهادی و اجتماعی در شبکه مدیریتی مرتع بوده و قادر است فرآیند تصمیم گیری بین نهادی را بهبود بخشیده و هماهنگی بین نهادهای کلیدی را تقویت نماید. در این تحقیق پیوندهای اعتماد و مشارکت بین نهادها و بهره برداران مرتبط با مرتع در منطقه طالقان در فرآیند مدیریت مشارکتی مرتع با رویکرد تحلیل شبکه اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. روش مورد استفاده در این تحقیق روش کمی تحلیل شبکه بوده که شاخص های کمی در سطح کلان شبکه اندازه گیری شده اند. نتایج این تحقیق نشان میدهد که دو نهاد اداره دامپزشکی و شورای روستا با توجه به دارا بودن تراکم بالای پیوندهای اعتماد و مشارکت با بهره برداران مرتع، میتوانند نقش کلیدی در سیاست گذاری مرتع ایفا نمایند. همچنین دو شبکه اعتماد و مشارکت بین اداره دامپزشکی و بهره برداران مرتع پایداری بیشتری نسبت به سایر نهادها داشته ولی به طور کلی شبکه اعتماد و مشارکت بین کلیه نهادها و بهره برداران از پایداری کمی برخوردار است. نتایج آماری نشان دهنده همبستگی 70 درصدی بین دو شبکه اعتماد و مشارکت بین نهادها و بهره برداران مرتع است. بر این اساس روش تحلیل شبکه اجتماعی قادر است مدیران و برنامه ریزان منابع طبیعی را در شناخت چالشهای پیش روی عملیاتی نمودن مدیریت مشارکتی منابع طبیعی و سیاست گذاری جهت بر طرف نمودن این چالشها یاری نماید.
محمدعلی زارع‌چاهوکی؛ مسعود یوسفی؛ محمد جعفری؛ حسین آذرنیوند؛ مرجان شفیع‌زاده نصرآبادی
چکیده
در این پژوهش برای بررسی تغییرات پوشش گیاهی در ارتباط با متغیرها محیطی از روش‌های طبقه‌بندی و رسته‌بندی استفاده شد. بدین منظور، اطلاعات پوشش گیاهی و متغیرها رویشگاهی از قبیل پستی و بلندی، اقلیم، خاک و شدت چرای دام در مراتع نیر استان یزد جمع‌آوری شد. نمونه‌برداری از پوشش گیاهی به روش نظام مند (تصادفی-سیستماتیک) از طریق قطعه (پلات)گذاری ...
بیشتر
در این پژوهش برای بررسی تغییرات پوشش گیاهی در ارتباط با متغیرها محیطی از روش‌های طبقه‌بندی و رسته‌بندی استفاده شد. بدین منظور، اطلاعات پوشش گیاهی و متغیرها رویشگاهی از قبیل پستی و بلندی، اقلیم، خاک و شدت چرای دام در مراتع نیر استان یزد جمع‌آوری شد. نمونه‌برداری از پوشش گیاهی به روش نظام مند (تصادفی-سیستماتیک) از طریق قطعه (پلات)گذاری در امتداد 3 تا 5 نوار (ترانسکت) 500-300 متری انجام شد. سطح قطعهها به روش سطح حداقل بین 2 تا 100 متر مربع و تعداد آنها با توجه به تغییرات پوشش گیاهی، 30-50 قطعه تعیین گردید. در ابتدا و انتهای هر نوار یک پروفیل حفر و از دو عمق 30-0 و 80-30 سانتیمتر نمونه خاک برداشت شد. ویژگی های خاک مانند سنگریزه، بافت، رطوبت اشباع، رطوبت قابل دسترس، آهک، گچ، ماده آلی، اسیدیته و هدایت الکتریکی اندازهگیری شدند. برای طبقه‌بندی پوشش گیاهی از روش TWINSPAN و برای رسته‌بندی از روش‌های PCA و CCA استفاده شد. نتایج نشان میدهد که از بین متغیرهای مورد بررسی، ویژگیهای بافت، هدایت الکتریکی رطوبت قابل دسترس خاک از مهم‌ترین متغیرها تأثیرگذار بر پراکنش پوشش گیاهی منطقه هستند.
محمد جعفری؛ حسین آذرنیوند؛ علی حاجی بگلو؛ اسماعیل علیزاده
دوره 63، شماره 3 ، آذر 1389، ، صفحه 307-318
چکیده
این تحقیق با هدف بررسی ارتباط کیفیت لاشبرگ و اندام‌هوایی در خاک چهار گونه مرتعیAgropyron intermedium، Bromus tomentellus، Eurotia ceratoides و Kochia prostrata از نظر میزان کربن، نیترژن، فسفر، پتاسیم و نسبت کربن به نیتروژن انجام شد. پس از شناسایی رویشگاههای این چهار گونه در منطقه همند آبسرد ( واقع در 65 کیلومتری شمال شهر تهران)، در انتهای فصل رویش نمونه‌برداری در ...
بیشتر
این تحقیق با هدف بررسی ارتباط کیفیت لاشبرگ و اندام‌هوایی در خاک چهار گونه مرتعیAgropyron intermedium، Bromus tomentellus، Eurotia ceratoides و Kochia prostrata از نظر میزان کربن، نیترژن، فسفر، پتاسیم و نسبت کربن به نیتروژن انجام شد. پس از شناسایی رویشگاههای این چهار گونه در منطقه همند آبسرد ( واقع در 65 کیلومتری شمال شهر تهران)، در انتهای فصل رویش نمونه‌برداری در مناطق معرف هر رویشگاه به روش تصادفی- سیستماتیک (5 نوار (ترانسکت) 100 متری به فاصله 50 متر از یکدیگر) انجام شد. در طول هر نوار (ترانسکت) از 2 قطعه (یک مترمربعی) به صورت تصادفی برداشت و در درون هر قطعه، اندام هوایی، لاشبرگ و خاک پای گونه‌ها از عمق 30-0 سانتی‌متری نمونه‌برداری انجام شد. برای هرگونه نیز 3 نیمرخ خاک در فضای خالی بین پایه‌های گونه‌ها به عنوان شاهد برداشت شد. تجریه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون‌های تجزیه واریانس، دانت و آزمون t انجام شد. نتایج بدست آمده نمایانگر آن است که میزان فسفر، پتاسیم ونیتروژن در اندام‌هوایی و نیتروژن و فسفر در لاشبرگ و نیتروژن و نسبت کربن به نیتروژن خاک در گونهKochia prostrata بیشتر از دیگر گونه‌ها است. و همچنین کربن و نسبت کربن به نیتروژن در اندام‌هوایی در گونهAgropyron intermedium و کربن، پتاسیم و نسبت کربن به نیتروژن در لاشبرگ در گونه Eurotia ceratoides و میزان کربن در خاک گونه Agropyron intermedium و فسفر در خاک گونه Bromus tomentellus بیشتر بود. ولی در نهایت گونه Kochia prostrata از لحاظ کیفیت لاشبرگ، سرعت تجزیه‌پذیری و اثرگذاری آن بر خاک مناسب ترین گونه اصلاحی شناخته شد.
حسین آذرنیوند؛ مینا ربیعی؛ حسین ارزانی؛ یونس عصری
دوره 62، شماره 1 ، خرداد 1388
چکیده
با توجه به گسترش شایان توجه A. sieberi Besser در ایران، بررسی های بیشماری به صورت محلی در مورد رویشگاههای آن صورت گرفته و ویژگی های اکولوژیکی مختلفی به عنوان عامل های مؤثر در استقرار این گونه بیان شده‌است. در این پژوهش تلاش شد بررسی جامعی در مورد دامنه اکولوژیکی این گونه و ارتباط آن با بعضی از ویژگی های رویشی گیاه صورت گیرد. به‌این منظور ...
بیشتر
با توجه به گسترش شایان توجه A. sieberi Besser در ایران، بررسی های بیشماری به صورت محلی در مورد رویشگاههای آن صورت گرفته و ویژگی های اکولوژیکی مختلفی به عنوان عامل های مؤثر در استقرار این گونه بیان شده‌است. در این پژوهش تلاش شد بررسی جامعی در مورد دامنه اکولوژیکی این گونه و ارتباط آن با بعضی از ویژگی های رویشی گیاه صورت گیرد. به‌این منظور ویژگی های اقلیمی، ارتفاعی و خاکی 34 رویشگاه A. sieberi مورد بررسی قرار گرفتند و دادههای پوشش گیاهی این جمعیتها اندازهگیری شدند. برای تعیین دامنه اکولوژیکی این گونه منحنی نرمال با هیستوگرام فراوانی ویژگی های مورد بررسی ترسیم شد. جمعیتها با بهره گیری از تجزیه خوشهای به سه گروه تقسیم شدند و عامل های مورد بررسی بین گروهها با بهره گیری از تجزیه واریانس مورد مقایسه قرار گرفتند. دمای میانگین سالانه، میانگین کمینه و بیشینه دما، کمینه و بیشینه مطلق دما، قطر بزرگ و کوچک تاج پوشش و ارتفاع گیاه اختلاف معنی‌داری در سطح احتمال 1/0 درصد، ارتفاع از سطح دریا و کربن آلی اختلاف معنی‌داری در سطح احتمال 1 درصد، و بارندگی سالانه، شمار روزهای بارندگی، نیتروژن، فسفر و سدیم اختلاف معنی‌داری در سطح احتمال 5 درصد دارند.
