نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری
تحلیل چند متغیرۀ سیل با استفاده از مفصل‌های Vine در حوزۀ آبخیز بازفت استان چهارمحال و بختیاری

ساسان امینی؛ رفعت زارع بیدکی؛ رسول میرعباسی نجف آبادی؛ مریم شفایی

دوره 73، شماره 4 ، اسفند 1399، صفحه 674-690

https://doi.org/10.22059/jrwm.2021.314030.1548

چکیده
  سیل یک پدیدۀ چند بعدی است و به دلیل داشتن ویژگی­های همبستۀ متعدد، تجزیه و تحلیل تک متغیره نمی­تواند دانش یکپارچه­ای در مورد این پدیده ارائه دهد. در این مطالعه، از ساختارهای واین برای تجزیه و تحلیل چند متغیرۀ ویژگی­های سیل استفاده شد. به این منظور، هیدروگراف­های 98 رویداد سیل ثبت شده در ایستگاه لندی در حوزۀ آبخیز بازفت در استان ...  بیشتر

ارزیابی ترکیب مدل ANFIS با الگوریتم‌های فراکاوشی بهینه‌سازی در پیش‌بینی طوفان‌های گرد و غبار استان خوزستان

محمد انصاری قوجقار؛ مسعود پورغلام آمیجی؛ شهاب عراقی نژاد؛ بنفشه زهرایی؛ سامان رضوی؛ علی سلاجقه

دوره 73، شماره 4 ، اسفند 1399، صفحه 691-708

https://doi.org/10.22059/jrwm.2020.311676.1540

چکیده
  به منظور کنترل و مدیریت صحیح طوفان­های گرد و غبار، آگاهی از تغییرات زمانی- مکانی این پدیده و لزوم پیش­بینی و مدل­سازی آن با هدف شناخت دقیق­تر رفتار طوفان­های گرد و غبار نسبت به محرک­های طبیعی و انسانی، امری ضروری است. با توجه به توسعه روز افزون فرامدل­ها و ترکیب آن­ها با الگوریتم­های بهینه­سازی به منظور مدل­سازی ...  بیشتر

واسنجی مدل SWMM در حوضۀ آبخیز شمال شهر تهران

رضا بدیع زادگان؛ سعید رضا خداشناس؛ ;کاظم اسماعیلی

دوره 73، شماره 4 ، اسفند 1399، صفحه 709-724

https://doi.org/10.22059/jrwm.2020.298685.1471

چکیده
  براساس معیارهای شهری و مدیریت کلان شهرها، یکی از مسائل مهم، کنترل رواناب­های سطحی و هدایت آن­ها به سمت کانال­های زهکشی می­باشد. به این منظور و برای اطلاع از عکس­العمل حوضه­های آبخیز شهری و شبیه­سازی پدیدۀ بارش-رواناب در این حوضه­ها، از مدل­های نرم­افزاری استفاده می­شود. از این رو با توجه به اطلاعات کم بارش و رواناب، ...  بیشتر

تحلیل شبکۀ دست اندرکاران سازمانی در راستای ارتقاء تاب‌آوری در مواجه با تغییر اقلیم (مورد مطالعه: حوزۀ آبخیز قزل‌اوزن)

محمد چیذری؛ سیده سمیه بطحائی؛ حسن صدیقی؛ امیر علم بیگی

دوره 73، شماره 4 ، اسفند 1399، صفحه 725-740

https://doi.org/10.22059/jrwm.2021.297966.1469

چکیده
  پدیدۀ تغییر اقلیم یکی از چالش­های مهم زیست­محیطی قرن بیست­و­یکم به شمار می­رود. بیشترین تأثیرات این پدیده شامل حال صنایع و بنگاه­هایی مانند کشاورزی و شیلات می­گردد که به منابع طبیعی وابسته می­باشند. تاب­آوری رویکردی کاربردی در جهت ایجاد سازگاری با این پدیده و ایجاد توسعۀ پایدار به شمار می­آید. از آنجایی که شبکه­ها ...  بیشتر

بررسی ویژگی‌های کیفی خاک متأثر از لکه‌های گیاهی با فرم‌های رویشی مختلف در منطقۀ میان‌جنگل فسا

اسفندیار جهانتاب؛ مریم زاهدی فر؛ محسن فرزین

دوره 73، شماره 4 ، اسفند 1399، صفحه 741-752

https://doi.org/10.22059/jrwm.2020.302307.1505

چکیده
  مطالعۀ ویژگی­های مهم خاک و پوشش گیاهی می­تواند پتانسیل بالقوۀ مرتع را نشان دهد و تعیین وضعیت آن را میسر می­سازد. از طرفی تأثیر گونه­های گیاهی مختلف بر ویژگی­های سطح خاک از جمله فرسایش، رسوب، رواناب، نفوذپذیری و سایر عوامل، متفاوت است. در همین راستا، تحقیق حاضر با هدف بررسی ویژگی­های ساختاری و عملکرد فرم­های رویشی مختلف ...  بیشتر

‌‌‌استفاده از الگوریتم نا پارامتریک k نزدیک‌ترین همسایه (k-NN) به‌عنوان روشی مناسب جهت تهیۀ فاکتور پوشش گیاهی و مدیریت مدل RUSLE در حوضۀ سد شیرین دره، شمال خراسان

عماد ذاکری؛ حمیدرضا کریم زاده؛ سید علیرضا موسوی

دوره 73، شماره 4 ، اسفند 1399، صفحه 753-770

https://doi.org/10.22059/jrwm.2021.247783.1199

چکیده
  از میان فاکتورهای مدل اصلاح‌شده جهانی فرسایش خاک (RUSLE)، فاکتور پوشش و مدیریت (فاکتور C) یکی از عوامل مهم و اثرگذار بر میزان فرسایش خاک است. تعیین فاکتور C بر اساس روش‌های اصلی معرفی‌شده با توجه به فقدان اطلاعات دقیق در بسیاری از مناطق مشکل است. در این روش نقشۀ پوشش گیاهی می‌تواند در جهت برآورد فاکتور C مورد استفاده قرار گیرد، اما تهیۀ ...  بیشتر

نقشه‌برداری رقومی پایداری خاکدانه‌ها و تأثیر عملیات حفاظت خاک روی آن‏ها در منطقۀ چاه‌ماری بهبهان

منیژه رضوی حسین آباد؛ علیرضا امیریان چکان؛ محمد فرجی؛ جمال موسویان

دوره 73، شماره 4 ، اسفند 1399، صفحه 771-785

https://doi.org/10.22059/jrwm.2020.301998.1499

چکیده
  یکی از روش­های مناسب جهت بررسی تأثیر عملیات حفاظت خاک و مدل‏سازی فرسایش آبی خاک، بررسی پایداری خاکدانه­ها و تغییرات مکانی آن است. تحقیق حاضر با هدف مدل‏سازی پایداری خاکدانه­ها و تغییرات مکانی آن‏ها در یک منطقه تحت عملیات درخت­کاری و کنتورفارو و منطقه­ای مشابه و مجاور آن به عنوان منطقۀ شاهد در منطقۀ چاه­ماری بهبهان ...  بیشتر

عوامل تأثیرگذار بر وقوع حریق در مراتع نازلوچای ارومیه با استفاده از تکنیک DEMATEL

مهشید سوری؛ پیام نجفی؛ جواد معتمدی؛ سعیده ناطقی

دوره 73، شماره 4 ، اسفند 1399، صفحه 786-801

https://doi.org/10.22059/jrwm.2020.296573.1455

چکیده
  پژوهش حاضر به‌‌منظور تعیین عوامل تأثیرگذار بر وقوع آتش‌سوزی‌‌ها در مراتع کوهستانی نازلوچای، به‌‌عنوان یکی از حوزه‌‌های آبخیز منتهی به دریاچۀ ارومیه، انجام شد. برای شناسایی و تعیین عوامل مؤثر، از تکنیک ارزیابی تصمیم‌‌گیری استفاده شد. در این ارتباط، درصد شیب، جهت شیب، ارتفاع، نوع (ریختار) پوشش گیاهی، تراکم گونه‌‌های غالب، ...  بیشتر

بررسی اثر تیماردهی شستشوی بذر با اسید سولفوریک و آبیاری با آب شور بر روی جوانه‌زنی بذورZygophyllum fabago L.

اسماعیل شیدای کرکج؛ اسفندیار جهانتاب؛ زهرا محمودی

دوره 73، شماره 4 ، اسفند 1399، صفحه 802-815

https://doi.org/10.22059/jrwm.2020.302089.1500

چکیده
  رشد و عملکرد گیاهان در محیط تحت تأثیر تنش­های محیطی زنده و غیر زنده متعدد و نیز خواب بذر محدود می­باشد. شوری در خاک، یکی از تنش­های مهم نواحی خشک و نیمه­خشک است. خواب بذر یک سازوکار کلیدی جهت بقای گیاهان در محیط رشد طبیعی می­باشد. هدف از تحقیق حاضر بررسی اثر تیمارهای شستشوی بذر با اسید سولفوریک و آبیاری بذور با آب شور بر روی جوانه­زنی ...  بیشتر

اثر نوع بستر کشت و هورمون محرک بر خصوصیات جوانه‌زنی گونۀ Salvadora persica

مرتضی صابری؛ سهیلا نوری؛ فهیمه رشیدی

دوره 73، شماره 4 ، اسفند 1399، صفحه 816-831

https://doi.org/10.22059/jrwm.2020.296712.1456

چکیده
   جوانه‌زنی از مهم­ترین مراحل رشد گیاهان است که ممکن است در محیط‌های طبیعی تحت تأثیر تنش‌های مختلفی قرار گیرد. این پژوهش با هدف بررسی اثرات نوع بستر کاشت و سطوح مختلف جیبرلیک و ایندول بوتریک اسید بر خصوصیات جوانه­زنی بذر گونۀ Salvadora persica در سال ۱۳۹۸، با دو فاکتور بستر کشت در چهار نوع (1- پیت ماس ،2- کوکوپیت، 3- پیت ماس %50+ ماسه %50 و 4- ...  بیشتر

تحلیل اثر اکوتوریسم بر سرمایه‌های معیشت روستایی در چارچوب پایداری (مورد مطالعه: روستای پالنگان کردستان)

اصغر فرج الهی؛ ایمان اسلامی

دوره 73، شماره 4 ، اسفند 1399، صفحه 832-842

https://doi.org/10.22059/jrwm.2020.299418.1479

چکیده
   رویکرد معیشت پایدار یکی از رویکردهای جدید در زمینۀ توسعۀ پایدار روستایی است که به منظور کاهش فقر و بهبود استانداردهای زندگی روستایی مورد توجه قرار گرفته است و عوامل مؤثر بر آن دارای اهمیت و نقش حیاتی می­باشند. در این تحقیق نیز هدف، بررسی اثر طبیعت­گردی بر معیشت پایدار روستایی در روستای پالنگان استان کردستان می­باشد. جامعۀ ...  بیشتر

عوامل اجتماعی- اقتصادی مؤثر بر مشارکت روستائیان استان قم در اجرای پروژۀ ترسیب کربن

کبری کریمی؛ اسماعیل کرمی دهکردی؛ ماتیوس بوشکر

دوره 73، شماره 4 ، اسفند 1399، صفحه 843-863

https://doi.org/10.22059/jrwm.2021.303920.1510

چکیده
  پروژۀ ترسیب کربن از جمله اقدامات مهم بین‌المللی مدیریت منابع طبیعی و کاهش تغییرات اقلیم در دو دهۀ اخیر است که به دنبال مشارکت جوامع روستایی در همۀ مراحل پروژه در جهت دستیابی به اهداف محیط زیستی، اقتصادی، اجتماعی و انسانی بوده است. از آنجایی که عوامل متعددی می­توانند بر مشارکت ذی‌نفعان در فعالیت‌های پروژۀ ترسیب کربن مؤثر باشند، ...  بیشتر

ارزیابی عملکرد بذر و علوفۀ جمعیت‌های مهم گونۀ Fortuynia bongei در استان کرمان

علی محبی؛ مهدی رمضانی؛ ناصر عربزاده

دوره 73، شماره 4 ، اسفند 1399، صفحه 864-875

https://doi.org/10.22059/jrwm.2020.252848.1236

چکیده
  سطح قابل توجهی از مراتع کشور در اثر عوامل مختلف از جمله بهره­برداری­های بی­رویه، تغییرات اقلیمی و دیگر عوامل دچار تخریب شده و بخش مهمی از گیاهان مرتعی در معرض خطر قرار گرفته­اند و یا جمعیت آن­ها به شدت کاهش یافته است. برای ایجاد پایداری در این گونه مراتع، اصلاح و احیاء آن­ها از طریق انتخاب گونه­های مناسب و یافتن بهترین ...  بیشتر

شبیه‌سازی و تحلیل عددی شار گسیل گردوغبار با استفاده از مدل WRF-Chem و طرحوارۀ فرسایش بادی GOCART (طوفان 29 الی 31 تیرماه 1394)

طیبه مصباح زاده؛ علی سلاجقه؛ فرشاد سلیمانی ساردو؛ غلامرضا زهتابیان؛ عباس رنجبر؛ Mario Marcello Miglietta

دوره 73، شماره 4 ، اسفند 1399، صفحه 876-882

https://doi.org/10.22059/jrwm.2020.301398.1490

چکیده
  امروزه پدیدۀ گردوغبار به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بلایای طبیعی در مناطق خشک و نیمه­خشک شناخته می­شود. به دلیل تأثیرات طولانی‌مدت این پدیده بر روی شاخص سلامت انسان‌ها از آن به‌عنوان یک بیماری مزمن یاد می­کنند. به همین منظور مطالعه و شناسایی الگو­ها و کانون­های پدیدۀ گردوغبار امری ضروری در مناطق خشک و نیمه‌خشک است. در این مطالعه ...  بیشتر

تبیین ارزش آموزش و آگاهی جامعۀ ‌محلی در راستای تقویت حفاظت مشارکتی مراتع (منطقۀ مورد مطالعه: شهرستان ملارد)

مائده نصری؛ محمد جعفری؛ حسین آذرنیوند؛ حامد رفیعی

دوره 73، شماره 4 ، اسفند 1399، صفحه 883-892

https://doi.org/10.22059/jrwm.2018.234226.1132

چکیده
  یکی از اصلی­ترین علل تخریب مراتع و عدم مشارکت جوامع­محلی در طرح­های حفاظت از آن، عدم آگاهی و دانش کافی نسبت به جایگاه و ارزش کارکردهای غیر­بازاری این اکوسیتم­ها در رابطه با رفاه جوامع­محلی بهره­بردار است. هدف از این مطالعه بررسی ارزش آگاهی جوامع­محلی از ارزش اقتصادی کارکرد ترسیب­کربن به عنوان یکی از مهم­ترین خدمات ...  بیشتر

بررسی تغییرات کاربری اراضی دشت جیرفت در دورۀ حال و آینده (با نگاهی بر تناسب کاربری اراضی کشاورزی)

محسن عادلی ساردوئی؛ علی اسدی؛ خلیل کلانتری؛ علی اکبر براتی؛ حسن خسروی

دوره 73، شماره 4 ، اسفند 1399، صفحه 893-913

https://doi.org/10.22059/jrwm.2020.307198.1522

چکیده
  بررسی روند توسعۀ کشت محصولات بر اساس نیاز آبی در کنار آشکار سازی و پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی تصویر روشنی از وضعیت منابع آبی و تغییرات کاربری اراضی در اختیار برنامه‌ریزان قرار می‌دهد تا آگاهانه‌تر بتوانند در راستای حفظ منابع آب و خاک برنامه‌ریزی نمایند. از این­رو، تحقیق حاضر با دو هدف کلی صورت پذیرفت. هدف اول، بررسی تغییرات ...  بیشتر